Volendam heeft wat met Spanje. En wat is er dan mooier dan een winnaar – terwijl de stoomboot onderweg is naar de haven van het vissersdorp – met een Spaansachtige voornaam. Miguoël Admiraal verovert (net als in 2015) de rapidtitel van de Noordhollandse Schaakbond.

Het is de derde zaterdag van november 2017, de dag voor de aankomst van Sinterklaas in Volendam. Café-restaurant De Groene, gelegen vlakbij de plek waar het schip van de goedheiligman en zijn gevolg aanmeert, stroomt vol. Er worden geen pepernoten gestrooid, maar wel tientjes. Te weten het inschrijfgeld voor deelname aan het NHSB-rapidkampioenschap. Wij van Caïssa-Eenhoorn melden ons, zes man sterk: Fred Avis, Tom Balla, Ger Roos, Bert Spil, Arend Stapel en schrijver dezes.

Net als het uiterlijk van menig Zwarte Piet is het uiterlijk van de speelzaal veranderd. Nieuw meubilair, nieuwe gordijnen, nieuwe aankleding. Het ziet er modern uit, maar vooral in het voorcafé is het interieur enigszins donker en dat komt de sfeer ten goede. Herfstbladeren als decoratie passen uitstekend in de tijd van het jaar. Op de tap staat een schaaltje met pepernoten, op de vensterbank pietenpoppen en natuurlijk de Sint, al lijkt de slee vlak voor hem toch verdacht veel op die van de kerstman. In de hoek een ouderwets kacheltje met pijp (een miniatuur model), waaruit een rookkolom van watten komt. Niks mis mee, we naderen immers de verjaardag van Sint Nicolaas en de geboortedag van Christus.

Volendam en Spanje. Een tijdje ging het verhaal dat tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) zuidelijke soldaten zijn blijven hangen in Noord-Holland en dat veel Volendammers daardoor Spaans bloed hebben. Maar de vroegste historie van Follendam stamt uit de veertiende eeuw. Opvallend is wel dat ze in Volendam en Spanje de H niet uitspreken, dat ze allebei een volkslied hebben, dat het katholicisme een belangrijke rol speelt, dat Volendammers en Spanjaarden goed kunnen voetballen en zingen en de meeste een bijnaam hebben en dat de Volendammer graag op vakantie naar Spanje gaat. Dus toch Spaans bloed?

En bij schaakclub Volendam – voor de veertiende keer een prima organisator van ‘Schaken op de Dijk’, zoals het rapidkampioenschap van de NHSB wordt genoemd – is de Spaanse opening redelijk populair. Gelukkig hoor ik dat op tijd. Ingedeeld in groep C zijn vier van mijn opponenten Volendammers. In de openingsronde speel ik met wit tegen Henk Veerman en dat wordt een uitstekende Engelse partij. Tegen Hans Keizer en Jan Veerman ‘Kluit’ heb ik zwart en valt de keuze op een Siciliaan en het Frans; met respectievelijk remise en winst als resultaat.

Boven de toegangsdeur van De Groene hangt een mooi bord met de tekst ‘Er is nog nooit ’n kok gevonden die koken kan naar alle monden’. Dat geeft inspiratie om tegen de vierde vertegenwoordiger van schaakclub Volendam, Nico Koning, weer iets anders uit de pan te halen. Maar in de slotronde, weer met zwart, pakt een wildwestopening totaal verkeerd uit en zet de ervaren Volendammer me met beide benen op de grond. Achter de bar lees ik op een fraai vormgegeven bord dat in 1959 en 1960 bij nationale biertapwedstrijden door De Groene prijzen zijn gewonnen en anno 2017 is het niveau nog steeds hoog. Met een vol glas inclusief een schuimkraag van twee vingers informeer ik wat Erik Lust in mijn groep heeft gedaan. Weer gewonnen, zeven uit zeven voor de speler van ZSC-Saende. De score van honderd procent levert hem een extra makreel op.

Clubgenoot Arend Stapel valt eveneens in de prijzen. In groep C treft hij zes tegenstanders van schaakclub Purmerend en twee talenten van de vereniging worden zijn grootste concurrenten: Sven Damen en Vladimir Bartels. Met zwart houdt Arend ze allebei op remise, maar hij verliest van de derde Purmerendse jeugdspeler in de poule: Romayn Brandsma. Onze penningmeester en Sven eindigen op vijf punten, waarna de jongste van de tweede dankzij een iets hogere Buchholz-score op de eerste plaats beslag legt.

De overige spelers van Caïssa-Eenhoorn eindigen in de middenmoot. Fred Avis (groep A) en Bert Spil (groep B) winnen allebei drie partijen, spelen eenmaal remise en delven drie keer het onderspit. Ger Roos (groep C) behaalt via evenzovele winstpartijen drie punten.

Tom Balla vertegenwoordigt Caïssa-Eenhoorn (en KTV) in de kroongroep. Eerst verslaat hij Edwyn Mesman, speler van Kennemer Combinatie 2 dat komende zaterdag in De Kreek tegenover ons vlaggeschip plaatsneemt. Op een cruciaal moment lijkt hij een mat in één te missen, maar hij ziet de dreiging toch en sluit met het doorschuiven van een pion een diagonaal voor de loper van zijn opponent om vervolgens zelf een mataanval op te zetten. Hij is als laatste bezig en het succes zorgt ervoor dat de Hoornse ploeg in de eerste ronde een score van honderd procent (zes uit zes) pakt.

Tegen Yuri Eijk vangt Tom in een dame-met-toren-eindspel het sterkste Zaanse stuk en dan deelt hij met Miguoël Admiraal, Danny de Ruiter en Yong Hoon de Rover de koppositie. In de derde ronde eindigt Admiraal-De Ruiter (zo’n partij klinkt prachtig, zoals we vroeger bij Caïssa wel eens Groot-Meester hadden) in remise, terwijl Tom van de titelverdediger verliest.

Yong Hoon de Rover moet vervolgens zijn meerdere erkennen in Miguoël Admiraal en voegt daarna weinig aan zijn totaal toe. Na een nul tegen Piet Peelen en een overwinning op Ton van Nieuwkerk is voor Tom in de zesde ronde bord 1 gereserveerd voor zijn strijd tegen Miguoël. De witspeler heeft zo de NHSB-rapidkampioenen van 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2015 en 2016 tegenover zich gehad. Het wordt een spannende en lange tijd gelijkopgaande partij, waarin de aanvallende opstelling van de dame en een toren in een eindspel met veel pionnen beslissend is ten gunste van de meesterklasser. Ook de afsluitende partij tegen Jos Vlaming levert Tom niets op, waardoor hij op drie punten blijft steken. De titel gaat naar Miguoël Admiraal die iets meer Buchholz-punten heeft dan Danny de Ruiter. Tyro Bekedam (ook van Kennemer Combinatie 2) is de verrassende nummer 3.

Met de traditionele makreel als herinneringsprijs voor alle deelnemers in de hand loop ik over de Dijk terug en bedenk dat de enige Piet (Tuijp) van schaakclub Volendam niet heeft meegedaan. Maar natuurlijk, die zit op de stoomboot zijn partijtje te spelen.

Kroongroep: 1: Tom Balla-Edwyn Mesman 1-0. 2: Yuri Eijk-Tom Balla 0-1. 3: Tom Balla-Yong Hoon de Rover 0-1. 4: Piet Peelen-Tom Balla 1-0. 5: Tom Balla-Ton van Nieuwkerk 1-0. 6: Tom Balla-Miguoël Admiraal 0-1. 7: Jos Vlaming-Tom Balla 1-0.
1. Miguoël Admiraal (Kennemer Combinatie, 2427)......7   5   2   0 = 6    B 28,5
2. Danny de Ruiter (De Waagtoren, 2324).....................7   5   2   0 = 6    B 27,0
3. Tyro Bekedam (Kennemer Combinatie, 2054)...........7   4   1   2 = 4½ B 24,5
4. Piet Peelen (Magnus, 2319)......................................7   4   0   3 = 4    B 28,0
5. Marc Helder (Aartswoud, 2044).................................7   4   0   3 = 4    B 27,0
6. Yuri Eijk (ZSC-Saende, 1955)....................................7   3   2   2 = 4    B 20,5
7. Yong Hoon de Rover (Purmerend, 2387)...................7   3   1   3 = 3½ B 30,5
8. Jos Vlaming (De Waagtoren, 2106)...........................7   3   1   3 = 3½ B 25,5
9. Ton van Nieuwkerk (Purmerend, 1988)......................7   3   1   3 = 3½ B 23,5
10. Bart Feltman (Kennemer Combinatie, 1996)............6   2   1   3 = 3½ B 22,0
11. Warner de Weerd (Magnus, 2209)............................7   2   2   3 = 3    B 27,5
12. Tom Balla (KTV + Caïssa-Eenhoorn, 1982)..............7   3   0   4 = 3    B 26,5
13. Jan Tol (Volendam, 1989).........................................6   1   1   4 = 2½ B 20,5
14. Erik Steur (Volendam, 1906).....................................6   1   1   4 = 2½ B 18,5
15. Edwyn Mesman (Kennemer Combinatie, 2132).......7   2   0   5 = 2    B 21,5
16. Esper van Baar (Kennemer Combinatie, 2130)........4   0   1   3 =   ½ B 18,5
Groep A: 1: Erik Breedveld-Fred Avis 0-1. 2: André Breedveld-Fred Avis 1-0. 3: Fred Avis-Ton Fasel 0-1. 4: Rob van den Heuvel-Fred Avis 0-1. 5: Fred Avis-Lukas Boots 1-0. 6: Gilian Honkoop-Fred Avis 1-0. 7: Fred Avis-Frans Vlugt ½-½.
1. André Breedveld (ZSC-Saende, 2009).......................7   5   2   0 = 6
2. Gilian Honkoop (Kennemer Combinatie, 1844)..........7   4   1   2 = 4½
3. Frans Vlugt (Volendam, 1866)....................................7   3   3   1 = 4½
4. Fred Avis (Caïssa-Eenhoorn, 1890)............................7   3   1   3 = 3½
5. Erik Breedveld (Krommenie, 1869).............................7   3   1   3 = 3½
6. Rob van den Heuvel (Castricum, 1898)......................7   3   0   4 = 3
7. Ton Fasel (De Waagtoren, 1893)................................7   2   0   5 = 2
8. Lukas Boots (Aartswoud, 1769)..................................7   1   0   6 = 1
Groep B: 1: Bert Spil-Paul Tuijp 1-0. 2: Johan Plooijer-Bert Spil 0-1. 3: Bert Spil-Klaas Jan Koedijk 0-1. 4: Martin Honkoop-Bert Spil 1-0. 5: Bert Spil-Reinier Bodemeijer 0-1. 6: Bert Spil-Ron Greven 1-0. 7: Keimpe Knijft-Bert Spil ½-½.
1. Martin Honkoop (Kennemer Combinatie, 1737).........7   6   0   1 = 6
2. Klaas Jan Koedijk (De Waagtoren, 1691)...................7   4   1   2 = 4½
3. Ron Greven (WSC De Pion, 1753).............................7   3   2   2 = 4
4. Johan Plooijer (De Waagtoren, 1841).........................7   3   1   3 = 3½
5. Reinier Bodemeijer (Volendam, 1772)........................7   3   1   3 = 3½
6. Bert Spil (Caïssa-Eenhoorn, 1747).............................7   3   1   3 = 3½
7. Paul Tuijp (HWP, 1764)...............................................7   1   2   4 = 2
8. Keimpe Knijft (Kennemer Combinatie, 1754)..............7   0   2   5 = 1
Groep C: 1: Ger Roos-Nico Koning 1-0, Co Buysman-Henk Veerman 1-0. 2: Co Buysman-Ger Roos 0-1. 3: Ger Roos-Henk Veerman 0-1, Hans Keizer-Co Buysman ½-½. 4: Ger Roos-Hans Keizer 0-1, Co Buysman-Erik Lust 0-1. 5: Erik Lust-Ger Roos 1-0, Jan Veerman-Co Buysman 0-1. 6: Ger Roos-Jan Veerman 1-0, Co Buysman-Mark van der Ploeg 0-1. 7: Mark van der Ploeg-Ger Roos 1-0, Nico Koning-Co Buysman 1-0.
1. Erik Lust (ZSC-Saende, 1683)....................................7   7   0   0 = 7
2. Henk Veerman (Volendam, 1714)...............................7   4   1   2 = 4½
3. Nico Koning (Volendam, 1707)...................................7   4   0   3 = 4
4. Hans Keizer (Volendam, 1667)...................................7   2   2   3 = 3
5. Ger Roos (Caïssa-Eenhoorn, 1651)...........................7   3   0   4 = 3
6. Mark van der Ploeg (De Uil, 1706)..............................7   2   1   4 = 2½
7. Co Buysman (Caïssa-Eenhoorn, 1585)......................7   2   1   4 = 2½
8. Jan Veerman 'Kluit' (Volendam, 1694)........................7   1   1   5 = 1½
Groep D: 1: Perry Koopmans-Arend Stapel 0-1. 2: Arend Stapel-Wim Dekker 1-0. 3: Vladimir Bartels-Arend Stapel ½-½. 4: Arend Stapel-Ton van Diepen 1-0. 5: Romayn Brandsma-Arend Stapel 1-0. 6: Arend Stapel-Mark Honkoop 1-0. 7: Sven Damen-Arend Stapel ½-½.
1. Sven Damen (Purmerend, 1627)................................7   3   4   0 = 5
2. Arend Stapel (Caïssa-Eenhoorn, 1651)......................7   4   2   1 = 5
3. Vladimir Bartels (Purmerend, 1390)............................7   3   3   1 = 4½
4. Wim Dekker (Purmerend, 1629).................................7   4   0   3 = 4
5. Romayn Brandsma (Purmerend, 1625)......................7   3   2   2 = 4
6. Mark Honkoop (Kennemer Combinatie, 1636)...........7   2   1   4 = 2½
7. Ton van Diepen (Purmerend, 1634)...........................7   2   0   5 = 2
8. Perry Koopmans (Purmerend, 1610).........................7   1   0   6 = 1