Tijdens het inrichten van de speelzaal bemerkt de opbouwploeg van Caïssa-Eenhoorn opeens een gele ballon aan het plafond, boven de tafel van het eerste team. Plotseling ontstaat de gedachte om de ballon met confetti te vullen en die bij het veroveren van bordpunt 4½ lek te prikken. Het blijft bij het idee en dat is maar goed ook. In de topper tegen SISSA 2 slaan de Groningers opeens hard toe: 2½-5½.

Veel publiek en veel spanning bij de topper Caïssa-Eenhoorn - SISSA 2. Op de voorgrond de derdebordspelers Henk-Jan Visser (links) en de ongeslagen Europa Cup-deelnemer Erik-Jan Hummel.

Vooropgesteld, het noordelijke achttal komt in een sterke samenstelling naar De Kreek. Een maand geleden hebben Arjan Dijkstra, Erik-Jan Hummel, Koen Lambrechts en Paul ten Vergert – met de broers Jorden en Lucas van Foreest – meegedaan aan het Europa Cup-toernooi in Novi Sad. In de Servische stad bleef Hummel ongeslagen, won Dijkstra zijn laatste vijf partijen (van de zeven) en pakten de andere twee ook de nodige bordpunten mee. Erik-Jan Hummel en Koen Lambrechts, deze zaterdag zittend tegenover Henk-Jan Visser en Daan Zult, hielden toen de respectievelijke grootmeesters Kiril Georgiev en Rainer Polzin in bedwang. De halve ploeg heeft de hardheid van een sterk bezet kampioenschap in de vingers en dat is beslist geen nadeel.

En dan beschikken de Groningers ook over IM-speler Floris van Assendelft, afgelopen twee seizoenen basiskracht van meesterklasser SISSA, en Frits Rietman en Renze Rietveld die in de competitie 2014-2015 op ’s lands hoogste niveau veel partijen draaiden. SISSA’s achtste man is invaller Ab Faber. Caïssa-Eenhoorn heeft op vijf borden een lagere rating en het zal duidelijk zijn dat de vijfde wedstrijd een zware is.

Maar toch, er overheerst een knagend gevoel. Bij 2½-2½ zien de stellingen van Henk-Jan Visser, Daan Zult en Peter Doggers er goed uit. En 4-4 is ook een mooi resultaat tegen een gevaarlijke concurrent die drie bordpunten minder bezit. Het gevoel van minimaal drie remises of misschien wel een winstpartij en twee remises overheerst. In de laatste uren van de middag zijn veel Hoornse supporters echter getuige van een zeldzame ommekeer. Henk-Jan, Daan en Peter die alledrie in één wedstrijd verliezen, wanneer is dat voor het laatst geweest?

Laten we bij het begin beginnen. Kopman Martijn Monteban is als eerste klaar. Hij kiest voor de Petrov-verdediging tegen de gelijkwaardige Paul ten Vergert die in het vroege middenspel een aantrekkelijk loperpaar heeft, maar na een vlotte afruil van veel lichte stukken staat hij slechts een tikkeltje beter. Na achttien zetten tekenen de twee de vrede. Martijn blijft ongeslagen en een halfje met zwart aan het eerste bord mag een prima begin van de topper worden genoemd.

Aan de andere kant van de tafel zet Jerrel Thakoerdien de thuisploeg niet veel later op voorsprong. In het Aangenomen Damegambiet verzwakt SISSA-invaller Ab Faber zijn verdediging door e5 uit te stellen en daar maakt wit optimaal gebruik van door de zet zelf te spelen. Veld e4 komt zo vrij voor een ijzersterk paard dat aansluitend naar d6 springt en Gronings tegenspel verlamt. Als wit met een loperuitval het stuk ongelukkig op c2 ruilt, is het snel afgelopen. Bij een dubbele aanval zijn er geen vluchtvelden en dankzij de uitstekende opstelling van de witte stukken verovert Jerrel met zijn slotzet een toren.

Op veel Hoornse borden ziet het er goed uit en met een voorsprong op zak, kun je een tegenvaller opvangen. In de Taimanov-variant van het Siciliaans gaat Arlette van Weersel gelijk op met Floris van Assendelft. Als de zwartspeler een aanval opzet op de koningsvleugel, verliest wit echter materiaal. Met de kwaliteit achter probeert Arlette nog iets te halen uit actiever spel, maar ze krijgt daar geen kansen voor. Na torenruil heeft doorspelen geen zin meer.

Vijf partijen op rij winnen tijdens het Europa Cup-toernooi is mooi, maar Jeroen Edeling is van een ander kaliber. Dat ervaart Arjan Dijkstra. Het zal wel niet door de openingszet (g3) komen, maar de routinier van Caïssa-Eenhoorn domineert vrijwel direct de partij. Na zestien zetten heeft wit al kwaliteits- en pionwinst te pakken. Een Gronings paard is wat hinderlijk in de Hoornse stelling gesprongen en als dat van het bord verdwijnt, is er geen sprake meer van serieuze tegenstand. Jeroen verovert zelfs een toren en moet nog twintig zetten doorgaan om verzekerd te zijn van het bordpunt en zijn derde winstpartij op rij.

Ron Deen en Frits Rietman doen lange tijd niet voor elkaar onder. In een Italiaanse partij verstoort een Gronings kwaliteitsoffer op f6 het evenwicht. Zwart moet de kwaliteit teruggeven, al blijft zijn defensie verzwakt. ‘Frits7’ stuurt aan op dameruil om de promotieweg van zijn d-pion te plaveien en als ook de torens naast het bord belanden, moet een passieve loper het opnemen tegen een actief paard en een vrijpion op d6. Die strijd is ongelijk: 2½-2½.

De tussenstand past bij een topper, de ambiance ook. Een week voor de kerstdagen is de theaterzaal van De Kreek sfeervol aangekleed. Pilaren omhangen door groen (kunst)lover, met rode kerstballen en zilvergekleurde versierselen. Kerstklokken aan het plafond, kerststukjes op de vensterbank, kleurige verlichting her en der.

Met een knipoog naar de brahmaan Sissa (de bedenker van het schaakspel die als beloning aan zijn koning om miljarden graankorrels vroeg) is SISSA in 1936 opgericht. Nog geen jaar nadat Max Euwe de wereldtitel had veroverd, komen Groningse studenten op het idee om ook – zoals in veel plaatsen in Nederland – een schaakclub te beginnen. SISSA betekent Scaccare Inter Studioses Stimulat Amicitiam, oftewel schaken tussen studiebollen bevordert de vriendschap. Dat komt vandaag mooi uit, want is Caïssa-Eenhoorn niet een team met veel oud-studenten?

En we hebben een speler die vroeger lid van SISSA is geweest. David Groen komt langs om oude clubgenoten te begroeten. Hij is een van de vele supporters die met hun aanwezigheid Caïssa-Eenhoorn steunen. Ze pendelen heen en weer tussen de speelzaal en de bar om het stilzwijgende kijken af te lossen met analyses en voorspellingen.

We gaan weer verder met de wedstrijd. Bij Renze Rietveld – Peter Doggers wordt op de vijftiende zet voor het eerst geslagen. Op e7 en e6 heeft een ruil van lichte stukken plaats, waarna de koningsvleugel het strijdtoneel is. Vrijwel continu kijkt zwart tegen een lichte plus die af en toe aansterkt aan en een derde Hoornse voorsprong lonkt. Met 34. f4 begint de ommekeer. De wat passieve Groningse stelling leeft op en er is pionwinst, maar nog altijd blijft het evenwicht gehandhaafd. Daar is geen sprake meer van, als zwart dameruil uit de weg gaat. Binnen een paar zetten is het uit.

Erik-Jan Hummel brengt tegen Henk-Jan Visser zijn damepaard al op de vierde zet naar g3. Even lijkt het een gesloten partij te worden, maar met 11. f4 van SISSA’s ongeslagen Europa Cup-deelnemer komt er leven in de brouwerij. Henk-Jan gaat doet mee met het feest en offert zijn d-pion. Er is veel strijd in het centrum, resulterend in kwaliteitsvoorsprong voor zwart en een actievere stelling voor wit. Als de Hoornse stukken op betere velden komen, wordt de pionachterstand weggewerkt en staat zwart zelfs prima. Een cruciaal moment breekt aan op de 37^e zet (vlak voor de tijdcontrole) en de zwartspeler een paard op e5 kan terugnemen met toren of pion. Hij kiest voor het laatste. Aansluitend springt het Groningse damepaard naar c6: een vork op Henk-Jans torens. Zwart staat evenwel nog altijd de kwaliteit voor en de beste voortzetting is om die terug te geven. Dat gebeurt niet en kort erop heeft hij geen goede verdediging meer.

Daan Zult pakt zijn partij tegen Koen Lambrechts spectaculair aan. Hij geeft een loper en een toren om op de veertiende zet zijn d-pion op f8 te laten promoveren. Als de stofwolken zijn opgetrokken, bedraagt de netto-opbrengst een pion. Er wordt veel geruild en op de 24^e zet is het materiële evenwicht hersteld. In een toreneindspel beschikken beide spelers over zes pionnen tegenover elkaar. Wat volgt is een adembenemend gevecht van een kleine veertig zetten dat begint met een minimaal plusje voor wit en eindigt met een vrijpion voor zwart die zal promoveren.

En zo komt er een ongekende 2½-5½ uitslag op het scorebord en lijkt het erop dat ons vlaggeschip een dure nederlaag heeft geleden. Alleen een grote misstap van de Groningers kan voorkomen dat Caïssa-Eenhoorn net als drie jaar geleden in 2A weer tweede wordt achter een SISSA-team. Maar hopen is gratis.

Caïssa-Eenhoorn - SISSA 2 begint al een dag eerder. Media-aandacht in het Dagblad voor West-Friesland van vrijdag 16 december.

Toch maar geen confetti. De gele ballon wordt door eendrachtige samenwerking van Rinus van de Krol (met stok) en Martijn de Wit gevangen genomen en afgevoerd.

Stilte voor de storm.

De storm steekt op. Jerrel Thakoerdien (rechts) zal Ab Faber van het bord blazen.

Schaken onder de kerstklok.