Zijn er veel schakende burgemeesters in Nederland? De gemeente Drechterland heeft er één: Michiel Pijl. Met wethouder Jeroen Broeders opende hij vanmiddag het straatschaakspel in Hoogkarspel, onderdeel van het jubileum van schaakvereniging Torenhoog. De Hoogkarspelse club is op 1 september 1970 opgericht.

Zo’n vijftien jaar geleden werd Remco Heite (Weststellingwerf) als beste schakende burgemeester van Nederland geafficheerd. Reinder Kooiman was in de periode 1939-1944 burgemeester van Sint Maarten (ten westen van Schagen) en hielp mee de gelijknamige schaakclub op te richten. In januari 1941 speelde hij simultaan tegen 27 schakers en zestien dammers, waarna de denksporters gezamenlijk – in verenigingsverband – verder gingen. De laatste burgemeester van Zwaag was Ben Kalb die elf seizoenen, tot en met 1987-1988, lid is geweest van Caïssa.

Een aardig detail is dat toen hij stopte bij de Hoornse club Michiel Pijl daar zijn debuut als jeugdspeler maakte. Al snel was hij te sterk voor groep 3. Een niveau hoger kreeg hij les van Arnold van der Wolff en in groep 1 waren Bert Spil en Gerard Groot de trainers. Na vier seizoenen won de studie het van de schaaksport, maar zijn opleiding van dertig jaar geleden kwam van pas bij de openluchtpartij tegen Jeroen Broeders die geen schaakclubervaring heeft. De burgemeester was dan ook torenhoog favoriet ondanks het feit dat hij zijn laatste echte partij tien jaar geleden heeft gespeeld. ,,Schaken is net als zwemmen: je verleert het nooit. Bepaalde stellingen herinner je je weer. Je weet ongeveer hoe je iets moet opzetten. Vlak voor Jeroen zijn dame verspeelde, had ik al gezien dat na een pion- en een stukruil de dame niet goed stond.’’

Op het pleintje voor de bibliotheek, tegenover het gemeentehuis, staat nu een schaakbord van ruim anderhalf bij anderhalf meter. Hoogkarspel heeft een mooie schaakhistorie van meer dan een eeuw. Als het aan Torenhoog ligt, komt daar nog minstens honderd jaar bij. Na het openingswoord van voorzitter Ed Hornick typeerde Michiel Pijl Torenhoog als een actieve club die zichtbaar aanwezig in de samenleving wil zijn. ,,We hebben de traditionele Drechterland-derby, de vereniging laat zich zien op jaarmarkten en er is eens een schaakwedstrijd geweest op de bodem van een zwembad. De wethouder en ik komen hier vaak langs en we hopen regelmatig mensen te zien schaken. Het is een leuke en prachtige voorziening.’’ Daarna overhandigde hij aan Ed Hornick een symbolische cheque van € 150.

Het realiseren van een straatschaakspel als ‘culturele attractie in het hart van het dorp’ was een lang gekoesterde wens van Torenhoog. Met medewerking van wethouder Jeroen Broeders is dat, vlak voor de vijftigste verjaardag van de vereniging, er gekomen. De mensen van de bibliotheek helpen mee door de stukken te bewaren.

Torenhoog had er een mooie opening van gemaakt. Rick Molenaar fungeerde als wedstrijdleider, Bert Jongsma noteerde de zetten en Paul Deken bediende het demonstratiebord. Met inachtneming van de anderhalve meter afstand kon iedereen zo de partij goed volgen. Halverwege de partij met een speeltempo van dertig minuten kregen de schakers en de toeschouwers in het warme Hoogkarspel frisdrank aangeboden.

De strijd werd beslist na een loperzet van zwart (Jeroen Broeders) die dacht daarmee schaak te geven. Met twee pionnen voorsprong voor de witspeler leek een dameruil te volgen, maar de wethouder schrok zo van de burgemeesterlijke zet dat hij verzuimde met een paard terug te slaan. ,,Het kruisje is te klein’’, mopperde de pechvogel, lachend. Hij had niet gezien dat de koning op g1 stond.

Na een amusant samenzijn, inclusief een korte analyse van de twee hoofdrolspelers, maakte Michiel Pijl zich op om weg te gaan. Met de ambtsketen in de hand (lastig om te dragen als je bij elke zet vooroverbuigt) kwam hij een toevallige passant, die het duo had zien schaken, tegen. ,,Is dat de eerste prijs?’’ vroeg de man.