Tijdens de prijsuitreiking van het Bischoff-jeugdtoernooi feliciteert wedstrijdleider Gerard Groot met een troostende opmerking de 34-jarige Joseph Molenaar met zijn vierde en laatste plaats. ,,Er is er altijd een die het hek dicht moet doen.’’ (met de foto's!)

Jeugdtoernooi? 34 jaar? Jazeker, want op de derde zaterdag van oktober viert Caïssa-Eenhoorn feest met het evenement voor de schaakjeugd tot en met 19 jaar. Het is de twintigste editie en vanwege het jubileum zijn vier spelers als speciale gasten uitgenodigd. Naast Joseph Molenaar hebben Jeroen Edeling, Warner de Weerd en Jimmy van Zutphen meegedaan aan het eerste toernooi in 1995 en het leek de organisatie een leuk idee om voor vier jeugdspelers van toen een zesrondige rapidvierkamp te houden.

De eindstanden van 1995 leveren overigens een opvallend gegeven op. Veel jeugdschakers stoppen met de strijd op de 64 velden, als ze een jaar of zestien zijn. Maar Bart Konijn (SG Dr. Max Euwe), Anton Bakels (Purmerend), Rick Duijker, Sjoerd Plukkel (beiden De Wijker Toren), Sjors Broersen, Martijn Monteban, Henk-Jan Visser, Daan Zult (allen Caïssa-Eenhoorn) en het geïnviteerde viertal spelen nog steeds en bovendien op een hoog niveau. Op het gevaar af een paar namen te vergeten: van de lichting 1995 schaken de lagere ratinghouders Frank de Geus, Stefan Vink (beiden Aris de Heer, Middenbeemster), Marius Gutter, Koen Hoffer (KTV, Enkhuizen), Pim Jekel, Serkan Milli (beiden Purmerend) en Pim Verkerk (Opening’64, Sint-Pancras) eveneens nog steeds. Alles bij elkaar is dat zo’n twintig procent van het deelnemersveld van het eerste Bischoff-toernooi.

Overigens debuteerden in de jaren negentig ook Etienne Goudriaan (toen Caïssa, nu De Toren Arnhem-VSV), Danny de Ruiter (toen Opening’64, nu De Waagtoren), Rob Schoorl (toen Purmerend, nu HMC/Calder) en Jelmer Sminia (toen Schaakmat, nu Zukertort Amstelveen) op de jeugdschaakdag van de toenmalige vereniging HSV De Eenhoorn. Over het Bischoff-toernooi zou je kunnen zeggen: wie is er niet groot mee geworden?

De invitatievierkamp op het twintigste Bischoff-toernooi verloopt in een gemoedelijke sfeer. Er wordt regelmatig gelachen en tijdens de korte pauzes tussen de ronden worden bij de bar enkele oude koeien uit de sloot gehaald. Qua rating zijn Jeroen Edeling, Jimmy van Zutphen en Warner de Weerd aan elkaar gewaagd, maar de twee eerstgenoemden mogen in een heuse finale beslissen wie de eindzege pakt. Na vijf partijen heeft Jeroen een half punt minder, maar speelt wel met wit tegen Jimmy. In een toreneindspel met twee pionnen meer – dat rijp is voor de theorieboeken – blijft de favoriet van de organiserende vereniging op remise steken. In 1995 werd Jimmy van Zutphen als Weenink-talent tweede in groep 2, nu wint hij met 5 punten. Jeroen Edeling (twintig jaar geleden eerste in groep 7) komt op 4½. Warner de Weerd zegevierde in de eerste editie van het Bischoff-toernooi in de hoogste groep en blijft op 2½ punt steken. Joseph Molenaar wordt puntloos vierde en kan lachen om de opmerking dat hij drie plaats hoger is geëindigd dan in 1995 in groep 1.

Het wordt voor de toernooicommissie een geslaagde jubileumviering. De vergrote speelzaal in de Zwaagse multifunctionele accommodatie De Kreek zit vol en door de goede opstelling van de tafels voor alle tien groepen is er voldoende ruimte voor de talrijke ouders om de partijen van hun kinderen te volgen. Ook de cameraman van HoornTV kan gemakkelijk zijn statief ergens neerzetten. Aardig detail: verslaggever Leon van Gorkum was een kleine tien jaar geleden jeugdspeler bij het Hoornse Caïssa, gelijk met toernooidirecteur Robbert van Dijkhuizen.

Overigens ontbreekt het niet aan media-aandacht. Het Dagblad voor West-Friesland is eveneens aanwezig.

In zijn openingswoord heeft Robbert niet alleen de deelnemers en de vier invitatiespelers welkom geheten, ook Ivo en Sander Bischoff. Het bedrijf van Ivo werd in 1995 hoofdsponsor van het jeugdtoernooi van HSV De Eenhoorn, later nam zoon Sander het over. Er is veel waardering voor de langdurige samenwerking, onderstreept met een mooie bos bloemen voor de ouders. Het Bischoff-toernooi heeft elk jaar gemiddeld zo’n honderd jongens en meisjes getrokken en in twintig seizoenen ongeveer duizend deelnemers gehad. Sander zelf heeft ook op het eerste toernooi gespeeld, terwijl de twee andere kinderen van Ans en Ivo Bischoff (Debbie en Michael) eveneens oud-deelnemers zijn.

Voorts is er een woord van dank voor Gilles Provoost en Jan van Kalken, niet ten onrechte door Robbert ‘twee iconen’ genoemd. Zij hebben veel voor het jeugdschaken in Hoorn, inclusief het Bischoff-toernooi, betekend. Beiden kunnen echter vanwege hun gezondheid niet aanwezig zijn, maar het applaus is er niet minder uitbundig om.

Leuk is de aanwezigheid van Sjoerd Plukkel, oud-speler van De Eenhoorn en in 1995 de beste in groep 3. Hij speelt op deze zaterdag de achtste ronde in de A-groep van het BDO-toernooi in Haarlem, waarin hij de met Etienne Goudriaan gedeelde eerste plaats verdedigt. Zijn partij tegen Aran Kohler (die Sjoerd zal winnen) begint om 13.00 uur en hij kan in De Kreek nog net een klein uur aanwezig zijn om een praatje te maken met de deelnemers aan de invitatievierkamp, allevier bekenden van hem. Sjoerd zal overigens in de provinciehoofdstad door een nederlaag in zijn slotpartij op de derde plaats eindigen.

Tijdens de zeven ronden in Zwaag doen zich nauwelijks problemen voor. Wanneer wedstrijdleider Gerard Groot de regels uitlegt en de kinderen vraagt om – als ze hun zitplaats verlaten – de stoel voorzichtig op te tillen, beginnen de meeste juist met de stoelen te schuiven en dat veroorzaakt op de stroeve vloer een oorverdovend lawaai. Maar na een half minuutje keert de rust terug. Alleen de acht in de eerste ronde aangezette ventilatoren zijn te horen. Enige verkoeling in de speelzaal is op deze warme zaterdag welkom.

Voor de functie van tafelleider kan Caïssa-Eenhoorn – dat zelf Gerard Groot, Rob Bouwman, Ben Takken en Sander Bischoff inzet – een beroep doen op de schaakvaders en schaakmoeders Michel Verweij, Peter Krul, Albert de Wit, Annemieke de Vries, Tanja en Piet Duson en Brigitte Koedijk en in de gezellige drukte helpen ze geweldig mee om er een geslaagde dag van te maken. Liesbeth Dijkstra fungeert als een soort manusje-van-alles met onder anderen het bijprogramma in haar portefeuille. Zo kan de schaakjeugd raden hoeveel schaakstukken (147) in een langwerpige glazen koker zitten, hoeveel knikkers (326) in een grote pot, hoeveel bladzijden (2558) een dikke wetsbundel telt en wat de naam (Esther) van een pop is. Naast De Kreek ligt een voetbalveldje, waar veel jongens op de warmste 18de oktober sinds jaren dankbaar gebruik van maken.

In de tien groepen wordt fel en geconcentreerd gestreden om een trofee. Op het podium in de theaterzaal van De Kreek staat een tafel vol met glimmende bekers, bestemd voor de eerste drie van elke poule. Daarnaast krijgen alle deelnemers een herinneringsbeker (om bijvoorbeeld chocolademelk uit te drinken) en een herinneringsvaantje. Sportief gezien doet Purmerend het goed met eerste plaatsen in vier groepen. In groep 9 eindigen Alexej Smit en Stijn de Wit zelfs samen bovenaan. Schaakmat (Zuid-Scharwoude) en Caïssa-Eenhoorn als organiserende vereniging hebben drie keer een jeugdspeler op de hoogste tree van het denkbeeldige erepodium, waarbij in groep 4 David Verweij (Caïssa-Eenhoorn) en Max Hooijmans (Schaakmat) met 6½ punt naast elkaar staan.

Barry Broek (Kijk Uit) is een sterke winnaar in de hoogste groep. Hij wint zes van zijn zeven partijen en alleen Klaas Jan Koedijk (Caïssa-Eenhoorn) snoept hem een remise af. In groep 2 zegeviert Johan Krul (Schaakmat) en legt broer Piet beslag op de tweede plaats.

Bijzonder is de eindstand van groep 3, met vier jongens en vier meisjes en de meisjes op de hoogste vier plaatsen. Mirthe Hatzmann (De Wijker Toren) triomfeert, voor Marit de Boer (Schaakmat), Veerle Sprietsma (Caïssa-Eenhoorn) – allebei 4½ punt – en clubgenote Amelia Jonkman. David Verweij (Caïssa-Eenhoorn) en Max Hooijmans (Schaakmat) spelen in groep 4 tegen elkaar remise en zijn voor de overige deelnemers te sterk.

Met een score van honderd procent eindigt Rufus Ang in groep 5 bovenaan. Het VAS-talent zit op een schaakschool in de Amsterdamse Indische buurt. Colin Laan blijft in groep 6 Aranka Verweij, zijn clubgenote bij Caïssa-Eenhoorn een half puntje voor.

De spannendste groep is 7, met drie spelers op een gedeelde eerste plaats: Seth Bonneveld (Schaakmat), Isaac Visser (HWP) en Lasse Bartels (Purmerend). Stella Duson (Caïssa-Eenhoorn) en Sven Huisman (De Wijker Toren) hebben een half punt minder. Thijs Dekker (Caïssa-Eenhoorn) en Vladimir Bartels (Purmerend) zijn met 6 punten de succesvolste jeugdspelers in groep 8.

In groep 9 doen de Purmerend-talenten Alexej Smit en Stijn de Wit niet voor elkaar onder, terwijl hun clubgenoot Romayn Brandsma in groep 10 al zijn partijen wint.

Als de prijsuitreiking achter de rug is, gaat ook voor het Bischoff-toernooi het hek dicht. Na twintig edities stopt de sponsor ermee. Het evenement is een mooie episode in de clubhistorie en het is ook de bedoeling dat Caïssa-Eenhoorn zijn jeugdtoernooi half oktober op de kalender behoudt. Alleen vanaf volgend jaar onder een andere naam.