Eenhoorn top bij Caïssa

De eerste Hoornse titel voor Ronald Ritsema, in 1998, leidde een hegemonie van Eenhoorn-spelers in die acht jaar duurde. In dit tweede deel komen de kampioenen vanaf de millenniumwisseling aan bod.

Rond 1980 waren er in West-Friesland weinig toernooien en het open Hoorns kampioenschap genoot dan ook een grote belangstelling van spelers die niet bij de organiserende vereniging Caïssa schaakten. Zo ging in 1983 de titel naar Gerard de Geus die dat jaar lid zou worden van het Alkmaarse VVV. Jan Stapel (Aartswoud) eindigde in 1985 op de eerste plaats en in 1988 voltooide Dimitri Reinderman zijn trilogie, toen hij in de Zaan bij Het Witte Paard actief was. Zijn opvolgers waren Chris Boon en in 1990 Peter Roskam, beiden uitkomend voor Aartswoud. Als KTV-talent veroverde Tom Balla in 1992 de titel.

Op 29 februari 1988 werd HSV De Eenhoorn opgericht en tien jaar later had de club een fors aantal jonge, sterke spelers. Wilko van der Gracht werd in 1994 de eerste Eenhoornaar die zich tot Hoorns kampioen kroonde, maar hij heeft een sterke Caïssa-achtergrond. In de periode 1998-2005 ging de titel acht keer naar een deelnemer van De Eenhoorn: driemaal naar Ronald Ritsema en verder naar Peter Doggers, Sjors Broersen (twee eindzeges), Martijn Monteban en Holger Bonte.

In zijn eerste seizoen als De Wijker Toren-schaker doorbrak Sjoerd Plukkel – afkomstig van De Eenhoorn – in 2006 de reeks. Erik van Tooren bracht in 2007 voor het eerst in twaalf jaar het kampioenschap bij Caïssa, clubgenoot Ton Wessels werd het volgende seizoen eerste. Daarna zegevierden Holger Bonte, Tom Balla, Sjoerd Plukkel (tweemaal) en Ron Deen, waarna dankzij Peter van Waert (De Groene Zes, Bovenkarspel) afgelopen jaar de titel voor het eerst sinds lange tijd buiten Hoorn terecht kwam.

Een van de mooiste kampioenschappen van de laatste jaren was de editie van 2010. Als enige speler met een rating boven de 2100 gold Tom Balla als de favoriet bij uitstek en hij pakte ook de titel, maar daar ging veel spanning aan vooraf. In het seizoen 2009-2010 debuteerde Tom als bondsspeler van HSV De Eenhoorn en dat werd meteen een groot succes. Zijn team veroverde in de landelijke derde klasse D de titel en Tom was met Joseph Molenaar en Arjon Buikstra topscorer met 6½ punt uit negen partijen.

Hij bleef in de bondscompetitie ongeslagen (viermaal winst, vijf keer remise), niet in het Hoorns kampioenschap. Na vijf ronden leidden Tom Balla en Erik van Tooren met vier punten het veld. In de strijd tussen beide koplopers gaf Tom met zwart een centrumpion voor een langdurige aanval op de koningsstelling die abrupt werd afgebroken, omdat op de 36e zet zijn vlag viel.

In de slotronde verloor Erik echter van Marten Ploeger en versloeg Tom Frans Vlugt. Vier spelers eindigden op vijf punten – ook Peter Holscher en Marten – en met een half weerstandspuntje meer dan laatstgenoemde werd Tom na achttien jaar weer Hoorns kampioen.

Spannend was eveneens de strijd in groep 2, waarin Thomas Balla (de vader van Tom) na vijf ronden met drieënhalf punt een van de vijf ranglijstaanvoerders was. Daar kwam slechts een remise bij, waardoor hij als vijfde eindigde. Ben Zuurveld pakte als enige twee winstpartijen in de slotfase van het evenement, voldoende voor de eerste plaats. Ben had wel beduidend minder weerstandspunten dan Thomas (25½ om 31).

In groep 3 scoorde Abel Romkes honderd procent, maar hij was twee ronden afwezig en kreeg daar een half punt vergoeding voor. Joey Bekkink greep door zijn remise in de slotronde naast de tweede plaats (hij werd zesde) en Robbert van Dijkhuizen debuteerde als nummer 10.

Vijf jaar terug, met Abel en Robbert in groep 3. Dat is anno 2015 haast ondenkbaar, nu beide jonge spelers dit seizoen hun debuut hebben gemaakt in respectievelijk de landelijke eerste en derde klasse. ‘Wat goed is komt snel’, heeft Joris van den Bergh (bekend sportjournalist voor de Tweede Wereldoorlog) ooit gezegd. Dat geldt niet voor Dirk Lont. In de laatste 35 jaar is Dirk nooit in de top drie geëindigd. Maar hij is nu organisator, deelnemer en koploper.

Tenslotte nog de top drie van het open Hoorns kampioenschap vanaf 1981:
1981:  Aart Kögeler                          Cees Splinter                                 Peter van Waert
1982:  Rein Hoogkamp                    Willem Wijnstok                             Johan de Lange
1983: Gerard de Geus                     Vincent Duin                                  Frans van Eekelen
1984:  Vincent Duin                         Joop Bührs                                     Bert Meester
1985:  Jan Stapel                             Karel Kok                                      Vincent Duin
1986:  Dimitri Reinderman               Michael Wendarmin                       Peter Roskam
1987:  Dimitri Reinderman               Vincent Duin                                  Marco Schouten
1988:  Dimitri Reinderman               Nico Hauwert                                Jasper Seelemeijer
1989:  Chris Boon                            Niek Narings                                 Peter Roskam
1990:  Peter Roskam                       Peter Holscher                              Niek Narings
1991:  Wilko van der Gracht           Jan Stapel                                      Adri Haakman
1992:  Tom Balla                              Wilko van der Gracht                    Peter Doggers
1993:  Wilko van der Gracht            Arnold van der Wolff                     Bas van den Berg
1994:  Wilko van der Gracht           Jochem Woestenburg                   Reinier Bodemeijer
1995:  Dienie van den Berg             Aart Kögeler                                  Henk Veerman
1996:  Wilko van der Gracht            Bert Meester                                Jasper Seelemeijer
1997:  Ton Wessels                         Wilko van der Gracht                   Bert Meester
1998:  Ronald Ritsema                    Ton Wessels                                Barry Plukkel
1999:  Ronald Ritsema                    Martijn Monteban                          Timo Bijkerk
2000:  Peter Doggers                       Bert Meester                                Hans de Vries
2001:  Sjors Broersen                      Robin Sneeuw                              Ton Wessels
2002: Sjors Broersen                       Peter Holscher                             Ronald Ritsema
2003:  Martijn Monteban                   Ronald Ritsema                           Bas van den Berg
2004:  Ronald Ritsema                    Rolf de Brouwer                            Ton Wessels
2005:  Holger Bonte                         Peter Holscher                             Wouter Laan
2006:  Sjoerd Plukkel                       Rolf de Brouwer                            Dave Kent
2007:  Erik van Tooren                     Rolf de Brouwer                           Peter van Waert
2008:  Ton Wessels                         Fred Avis                                      Wilko van der Gracht
2009:  Holger Bonte                         Ronald Ritsema                            Bert Spil
2010:  Tom Balla                              Marten Ploeger                             Erik van Tooren
2011:  Sjoerd Plukkel                       Ronald Ritsema                           Tom Balla
2012:  Sjoerd Plukkel                       Martijn de Roode                          Holger Bonte
2013:  Ron Deen                              Erik van Tooren                           Abel Romkes
2014:  Peter van Waert                    Sjoerd Kelder                               Rob van den Heuvel

Erik Romkes en Dirk Lont zijn in 2013 bij het Hoorns kampioenschap op respectievelijk de zeventiende en vijftiende plaats geëindigd en vorig jaar als zesde en dertiende. In de slotronde versloeg Dirk toen, ook met zwart, zijn vierde opponent van de huidige titelstrijd en voorkwam zo dat hij de rode lantaarn kreeg toebedeeld.

Nu draaien beide routiniers in de top mee. Ze doen nauwelijks voor elkaar onder. Na dameruil neemt wit de open d-lijn in bezit en lijkt, als alle torens ook in de doos belanden, positioneel iets beter te staan. Hij heeft het loperpaar en een paard, de zwartspeler een loper en twee paarden. Die stukken springen door de opmars van Eriks f- en g-pion noodgedwongen wat heen en weer. Maar Dirk heeft een solide pionnenstructuur, waardoor wit ook niet veel verder komt. Hij moet een loper voor een paard ruilen om te verhinderen dat de a3-pion valt. Meteen delen de twee het punt.

Voor de eerste maal nemen Co Buysman en Sjoerd Kelder het tegen elkaar op als deelnemers aan het open Hoorns kampioenschap. De zwartspeler is de vice-kampioen van 2014 en beiden hebben na drie ronden een score van vijftig procent.

Ze hebben in de clubcompetitie van Caïssa en Caïssa-Eenhoorn zeven keer tegen elkaar gespeeld en na een 2-2 tussenstand won Sjoerd de laatste drie keer. In tegenstelling tot de laatste duels wordt het ditmaal een minder lange partij. Wit streeft in het vroege middenspel een ruil na om een pionnenmeerderheid op de damevleugel te krijgen. Dat lukt, waarna beetje bij beetje het initiatief van zwart wordt afgeslagen en de witspeler tegen een plezierige stelling – met onder anderen bezit van de open c-lijn en actieve stukken – aankijkt.

Plotseling gaat het echter mis. Na een zet van Sjoerd heeft Co de eerstvolgende zetten zijn hoofd: Kg2 en h4. Gelijktijdig verslikt wit zich in de volgorde, verliest een onverdedigde g3-pion en staat meteen hopeloos.

Het lijkt er een beetje op dat groep 1 van het Hoorns kampioenschap voor de organiserende vereniging een bestuurlijke aangelegenheid is. Van de zeven leden uit het college van Caïssa-Eenhoorn doen er vijf mee aan de titelstrijd, van wie Fred Avis, Co Buysman, Robbert van Dijkhuizen en Arend Stapel in de hoogste groep uitkomen. Daarin spelen bovendien de oud-bestuursleden Gerard Groot en Jan Schagen, terwijl Dirk Lont en Hans de Vries vanwege hun clubfunctie regelmatig hebben aangeschoven bij bestuursvergaderingen.

In de vierde ronde pas het eerste duel tussen twee bestuursleden: de penningmeester met wit contra de voorzitter. De Engelse partij vertoont overeenkomsten met die van mede-bestuurslid Co Buysman tegen Sjoerd Kelder. De witspeler heeft de open c-lijn in zijn bezit en actievere stukken. Als het wat volle bord wordt uitgedund, keren de kansen. Zwart kan op de dertigste zet materieel voordeel verkrijgen (30. … Lxb5, gevolgd door 31. … Lxe3+), maar kiest voor een andere voortzetting.

Even later benut Fred de ruimte om met al zijn stukken een koningsaanval te beginnen. Dat levert in eerste instantie een pion op. Onder grote druk mist Arend nog een kans om flink tegen te sputteren en staakt na een dameschaak in een verloren stelling de strijd.