‘Eén recht en één schuin’

Als Ronald Ritsema bij het voorstellen van de stukken een paard laat zien, steken alle jeugdige deelnemers aan de schaakcursus op de Sint Lidwinaschool een hand omhoog. Iedereen weet wat hij heeft gepakt.

Eén recht en één schuin. Schaakmeester Ronald Ritsema ziet dat Eleonore met magneetjes helemaal goed heeft aangegeven waar het paard naar toe kan springen.

Eén recht en één schuin. Schaakmeester Ronald Ritsema ziet dat Eleonore met magneetjes helemaal goed heeft aangegeven waar het paard naar toe kan springen.

De Sint Lidwinaschool in Zwaagdijk-West is een roomskatholieke basisschool met iets meer dan veertig leerlingen. En waarschijnlijk de eerste school buiten de gemeente Hoorn, waar Caïssa-Eenhoorn een schaakcursus verzorgt. Clubkampioen Ronald Ritsema is woensdagmiddag begonnen met de eerste van tien lessen en de aangemelde jongens en meisjes zijn er allemaal.

De ingang van de Sint Lidwinaschool in Zwaagdijk-West. Welkom bij de schaaklessen.

De ingang van de Sint Lidwinaschool in Zwaagdijk-West. Welkom bij de schaaklessen.

De tien kinderen hebben zelf borden en stukken meegebracht. In de centrale ruimte tussen de klaslokalen staan enkele tafels bij het demonstratiebord waarop Ronald na het voorstellen van de stukken uitlegt naar welke ‘vakjes’ ze mogen. Om beurten komen de jonge schakers naar voren om met magneetjes de betreffende velden aan te geven. De paardsprong is lastig, al hebben ze het na de tip ‘één recht en één schuin’ snel door.

Eleonore met haar schaakspel.

Eleonore met haar schaakspel.

Thomas verstopt zich achter zijn Hongaars schaakspel.

Thomas verstopt zich achter zijn Hongaars schaakspel.

Ronald Ritsema begint met de eerste schaakles op de Sint Lidwinaschool.

Ronald Ritsema begint met de eerste schaakles op de Sint Lidwinaschool.

Er wordt door de tien kinderen goed geluisterd bij het voorstellen van de stukken.

Er wordt door de tien kinderen goed geluisterd bij het voorstellen van de stukken.

Rens (links) en Thijs doen een spelletje met alle pionnen en de koningen.

Rens (links) en Thijs doen een spelletje met alle pionnen en de koningen.

Yuri (links) en Senna schaken. Op het demonstratiebord staat de beginstelling van het spelletje.

Yuri (links) en Senna schaken. Op het demonstratiebord staat de beginstelling van het spelletje.

Ook Lynn, Maaike, Jay en Quinten (van links naar rechts) hebben veel plezier met het schaakspelletje.

Ook Lynn, Maaike, Jay en Quinten (van links naar rechts) hebben veel plezier met het schaakspelletje.

Er worden op de meegebrachte borden enkele spelletjes gedaan om de eerste beginselen van het schaken te leren. Het uur vliegt voorbij. Als de eerste ouders binnenkomen om hun kinderen op te halen, deelt Ronald het Stap 1-leerboek uit. De diagrammen wekken de nieuwsgierigheid van de meesten die meteen beginnen om het eerste huiswerk te maken.

Thijs en Maaike zijn nieuwsgierig naar het Stap 1-leerboek.

Thijs en Maaike zijn nieuwsgierig naar het Stap 1-leerboek.

Terwijl Thijs nog even verder bladert, maakt Maaike al haar eerste huiswerk.

Terwijl Thijs nog even verder bladert, maakt Maaike al haar eerste huiswerk.

En zo wordt er weer geschaakt in Zwaagdijk. Het lintdorp met de kernen Oost en West heeft namelijk enige schaakhistorie. Die gaat terug naar 1910. Op 24 oktober van dat jaar heeft het bestuur van de Hoornsche Dam- en Schaakclub Willem Muntjewerff (uitgever/directeur van Het Schaakblad) uitgenodigd als simultaangever. De Amsterdammer is een landelijke subtopspeler en neemt het op tegen achttien tegenstanders. Hij komt tot een score van vijf winstpartijen en drie remises. Liefst tien keer verliest Muntjewerff, onder anderen van de Zwaagdijkers H. Karsten en C. Ruiter.

Zeventig jaar geleden had de RK West-Friesche Schaakbond een eigen competitie. In een berichtje in het Nieuw Noordhollandsch Dagblad van 16 december 1946 laat het bestuur van ODI uit Zwaag weten ‘de schaakliefhebbers uit Zwaagdijk noode te missen’. De Sursum Corda van dat jaar – een in katholiek Westfriesland wekelijks verschijnen parochieblad – meldt in een agenda het bestaan van een biljart- en schaakclub in Zwaagdijk die op vrijdag de clubavond heeft.

Tijdens de Westfriese kampioenschappen van 1983 en 1986 wordt de Zwaagdijkse eer hoog gehouden door Rob Laan. Hij is een van de topspelers van de Westwoudse schaakvereniging De Schalmloper. In het sterke deelnemersveld eindigt hij in zijn debuutjaar in de middenmoot en moet bij zijn tweede optreden genoegen nemen met twee winstpartijen in zeven ronden.

Wellicht kunnen de kinderen van de Sint Lidwinaschool een nieuw hoofdstuk toevoegen aan de schaakgeschiedenis van Zwaagdijk. Met de lessen van Ronald Ritsema is daar al een begin mee gemaakt.

De Sint Lidwinaschool in Zwaagdijk-West.

De Sint Lidwinaschool in Zwaagdijk-West.