Gek eigenlijk, dat er deze zaterdag weinig vissers zijn in Volendam. We zitten weer in De Groene, een prachtstek voor het rapidkampioenschap van de Noordhollandse Schaakbond. Schaakclub Volendam gooit voor de vijftiende keer schaakstukken uit als aas en zo’n zestig deelnemers hengelen naar makreel. De vangst is goed aan het einde van de dag.

De Caïssa-Eenhoorn-ploeg met de makrelen.

En dat nog wel zonder Ab Visser (Assendelft), Andries Visser (Kijk Uit), Cees Visser (HWP), Heerko Visser (Krommenie), Henk-Jan Visser (Caïssa-Eenhoorn), Ingmar Visser (Santpoort, Kijk Uit), Jur Visser (KTV) en Arno en David de Visser (beiden Magnus). Allemaal NHSB-spelers die niet weten welke lekkernij ze missen. Ze zijn overigens niet de enigen die ontbreken, want het is rustiger dan in voorgaande jaren. De laatste vijf edities trokken achtereenvolgens 69, 87, 88, 82 en 80 deelnemers, ditmaal spelen achttien toppers in de hoofdgroep en zijn er daarnaast vijf achtkampen.

In de wandelgang (De Groene heeft er maar één: tussen de plantenbakken en de toiletruimte) wordt gesproken over concurrentie van een toernooi op Malta. Het Topaz-hotel in Buġibba – inderdaad, daar worden de puntjes op de g gezet – is de locatie voor het Malta Open dat 17 november als slotdag heeft. Een kwartet van schaakclub Purmerend heeft zich aangemeld en niet de eerste de besten. Barry Brink (FM) is als vijfde geplaatst, Pieter Hopman (IM) als negende. De twee werden bij het ‘Schaken op de Dijk’ respectievelijk derde in 2016 en eerste in 2013 en met name de oud-kampioen heeft vaak meegespeeld en is al even vaak in de top drie geëindigd. Ook hun clubgenoten Romayn Brandsma en Marloes Rogge zijn bekend met het rapidschaken in De Groene en verblijven momenten in de kustplaats in het noordwesten van het eiland in de Middellandse Zee. Rode makreel schijnt in het hotel op het menu te staan en wellicht hebben de vier Purmerend-schakers dat bij hun eerste diner besteld.

Rond de klok van half elf maken Nico Koning en Jan Veerman (Kluit) de indelingen van het vijftiende rapidkampioenschap van de NHSB bekend en bij vier spelers slaat de schrik hen om het hart. In groep B zijn vier man lid van Caïssa-Eenhoorn. De gedachten gaan meteen terug naar Curaçao 1962, het roemruchte kandidatentoernooi. Acht wereldtoppers streden toen om de eerste plaats die het recht gaf om wereldkampioen Michail Botvinnik uit te dagen. Zullen die Hoornse toppers het op een akkoordje gooien, net zoals de Sovjet-deelnemers dat 56 jaar geleden hebben gedaan?

We stellen ze – de wereldtoppers – nog even voor. Pál Benkö (Hongarije), Miroslav Filip (Tsjechoslowakije), Bobby Fischer (VS) en uit de Sovjet Unie Efim Geller, Paul Keres, Viktor Kortchnoi, Tigran Petrosjan en Michail Tal. Er zijn parallellen tussen Volendam 2018 en Willemstad 1962, los van het feit dat beide plaatsen uitzicht op zee hebben. Acht spelers in een groep, de club- en landgenoten reizen gezamenlijk naar respectievelijk De Groene en het Intercontinental Hotel, een Nederlandse wedstrijdleider (Joost Jansen op de Dijk, Harry de Graaf op Curaçao) en tussen de club- en landgenoten is vooraf overleg.

Waar gaat dat over? Iedereen weet dat het een zwaar toernooi zal worden en dan is het lekker om enkele rustige partijen te kunnen spelen. Dan ligt het voor de hand om onderling niet het onderste uit de kan te willen halen en genoegen te nemen met remise. Voluit gaan doe je tegen de niet-clubgenoten en niet-landgenoten. Zo gezegd, zo gedaan. Bertus Droog is oud-lid en – in de jaren zestig – de eerste jeugdkampioen van de Hoornse vereniging. Hij is niet bij het complot betrokken, maar speelt in de eerste ronde wel remise tegen Aad Laan. Waarschijnlijk heeft Aad niet begrepen dat oud-clubgenoten niet meetellen met het handjeklap.

Dat Sander Koning van clubgenoot David Groen verliest is een parallel. Van de Russische schakers in 1962 viel Michail Tal buiten de boot, waar het ging om het maken van afspraken. Tal verloor overigens zijn eerste drie partijen en dat doet Sander ook. David daarentegen is de ‘Kortchnoi’ van het achthoofdige gezelschap in De Groene. Viktor de Verschrikkelijke draaide aanvankelijk als een tierelier op Curaçao en was bij de eerste pauze een overtuigende koploper. David de Dappere imiteert hem in Volendam en gaat na drie ronden de pauze in met een score van honderd procent.

Maar gaandeweg het toernooi begint het te haperen met het trekken van parallellen. De enige die zich aan de afspraken houdt, ben ik. Tenminste voor wat betreft de remises tegen clubgenoten. Onze ‘Tal’ (Sander) verzuimt remise aan te bieden en ziet in een gewonnen stelling zijn vlag vallen, maar tegen David en Aad wordt keurig het punt gedeeld. Het voluit gaan tegen niet-clubgenoten levert echter drie nullen op. Ik voel me als Keres die meer halfjes achter zijn naam had staan dan winstpartijen.

Onze eindstand heeft wel weer een overeenkomst met die van Curaçao 1962, waar Petrosjan op de eerste plaats eindigde. De achternaam is mogelijk een Armeense verwijzing naar Peter de Grote, de keizer van Rusland. En wie wint er in onze groep: Hans Keizer. Maar wie staan er op de onderste vier plaatsen? De vier spelers van Caïssa-Eenhoorn. Misschien waren ruim een halve eeuw geleden de Russen wel bang voor zo’n afloop en kon zo’n drama alleen worden voorkomen door afspraken te maken.

Caïssa-Eenhoorn is overigens in nog drie groepen van de partij. In de hoogste achtkamp houden Ger Roos en Bert Spil de Hoornse eer hoog. Bij Ger lukt dat beter dan bij Bert. Met vier punten legt de secretaris van de club beslag op de derde plaats. Hij verslaat groepswinnaar Ron Greven, maar verliest van de onderste. Bert klasseert zich als zesde.

Jessica Stratmann-Koning speelt bij Aartswoud en doet ook mee aan de interne competitie van Caïssa-Eenhoorn. Een jaar geleden viel ze in Volendam net buiten de prijzen, ditmaal wordt ze met 5½ punt tweede in groep E.

Fred Avis en Peter Holscher komen uit in de hoofdgroep. De oud-voorzitter gaat als subtopper de pauze in (twee uit drie, mede dankzij een winstpartij tegen oud-clubgenoot Bas Dudink), maar zakt in het tweede deel van het rapidkampioenschap terug naar de middenmoot. Bij Peter gaat het andersom. Hij is dicht bij een stunt in zijn openingspartij tegen Piet Peelen. In een eindspel met dame, toren en paard heeft de Zwaagse routinier een pion minder, maar aanmerkelijk meer tijd. Dat is niet voldoende. De IM-speler doorziet in luttele seconden waar het in de spannende stelling om gaat en zet zijn stukken perfect neer voor een beslissende slotaanval.

Piet is overigens de kampioen van 2005, 2006, 2008 en 2009 en in 2012, 2014 en 2015 op de derde plaats geëindigd. Hij is nooit tweede geworden; dat gebeurt deze middag.

Na nul uit twee komt Peter Holscher op gang en ondanks een nederlaag in de laatste ronde tegen Wilko van der Gracht (oud-Caïssa en oud-De Eenhoorn) valt hij met 3½ punt op de gedeelde achtste plaats nog net in de prijzen.

De nieuwe rapidkampioen van de Noordhollandse Schaakbond is Colin Stolwijk. De Heerhugowaarder, uitkomend voor Magnus Anna Paulowna Combinatie,  speelt een uitstekend toernooi. Na winstpartijen tegen Piet Reus en Reinier Bodemeijer heeft hij net als Piet Peelen, Danny de Ruiter en Yong Hoon de Rover de volle buit. In de derde ronde zit de top vier tegenover elkaar. Colin verslaat met zwart oud-kampioen De Rover, terwijl beide concurrenten remiseren. Vervolgens delft ook Danny het onderspit tegen Colin en is Piet te sterk voor Yong Hoon en blijven er nog twee kandidaten voor de titel over. Met een punt minder dan de koploper zijn Wilko van der Gracht en Marc Helder de outsiders. De topper Piet Peelen – Colin Stolwijk eindigt in 0-1 en is beslissend voor het kampioenschap. Dan blijkt dat de ranglijstaanvoerder geen halfje wil verspelen en bindt ook Marc Helder en André Breedveld aan zijn zegekar.

Colins eerste titel op de Dijk is er een met allure. Hij treedt in de voetsporen van grootmeester Dimitri Reinderman die in 2012 een score van honderd procent haalde.

Peter Holscher heeft beet.

Hoofdgroep:
1: Peter Holscher – Piet Peelen 0-1, Jan Tol – Fred Avis 0-1.
2: Martin Honkoop – Peter Holscher 1-0, Fred Avis – Danny de Ruiter 0-1.
3: Peter Holscher – Piet Reus 1-0, Fred Avis – Bas Dudink 1-0.
4: André Breedveld – Peter Holscher ½-½, Wilko van der Gracht – Fred Avis 1-0.
5: Peter Holscher – Siem Roet 1-0, Fred Avis – André Breedveld 0-1.
6: Kees Kerkdijk – Peter Holscher 0-1, Martin Honkoop – Fred Avis 0-1.
7: Peter Holscher – Wilko van der Gracht 0-1, Siem Roet – Fred Avis 1-0.

1.  Colin Stolwijk (Magnus, 2230).................... 7   7   0   0 = 7

2.  Piet Peelen (Magnus, 2317, IM)................... 7   5   1   1 = 5½

3.  Danny de Ruiter (De Waagtoren, 2310, FM)......... 7   4   1   2 = 4½

4.  Yong Hoon de Rover (De Waagtoren, 2413, IM)...... 7   4   0   3 = 4

5.  Marc Helder (Aartswoud, 2149).................... 7   4   0   3 = 4

6.  André Breedveld (ZSC-Saende, 1946)............... 7   3   2   2 = 4

7.  Wilko van der Gracht (Aartswoud, 2002)........... 7   4   0   3 = 4

8.  Albert Toby (geen club, 2041).................... 7   3   1   3 = 3½

9.  Peter Holscher (Caïssa-Eenhoorn, 1945)........... 7   3   1   3 = 3½

10. Kees Kerkdijk (Purmerend, 1790).................. 7   3   1   3 = 3½

11. Siem Roet (Magnus, 1846)......................... 7   3   1   3 = 3½

12. Fred Avis (Caïssa-Eenhoorn, 1811)................ 7   3   0   4 = 3

13. Martin Honkoop (Kennemer Combinatie, 1836)....... 7   3   0   4 = 3

14. Erik Breedveld (Krommenie, 1831)................. 7   2   2   3 = 3

15. Bas Dudink (Meppeler SV, 1964)................... 7   2   1   4 = 2½

16. Reinier Bodemeijer (Volendam, 1776).............. 7   2   0   5 = 2

17. Piet Reus (Schaaklust, 1837)..................... 7   1   1   5 = 1½

18. Jan Tol (Volendam, 2004)......................... 7   0   2   5 = 1

Groep A:
1: Gerard Kuijs – Bert Spil 0-1, Ger Roos – Ron Greven 1-0.
2: Bert Spil – Ger Roos 0-1.
3: Gerard Postma – Bert Spil 1-0, Ger Roos – Henk Veerman 1-0.
4: Bert Spil – Nico Koning 1-0, Gerard Kuijs – Ger Roos 0-1.
5: Ron Greven – Bert Spil 1-0, Ger Roos – Gerrit Lemmen 0-1.
6: Gerrit Lemmen – Bert Spil 1-0, Ger Roos – Gerard Postma 1-0.
7: Bert Spil – Henk Veerman 0-1, Nico Koning – Ger Roos 1-0.

1. Ron Greven (WSC De Pion, 1815).................... 7   5   1   1 = 5½

2. Nico Koning (Volendam, 1739)...................... 7   4   1   2 = 4½

3. Ger Roos (Caïssa-Eenhoorn, 1714).................. 7   4   0   3 = 4

4. Henk Veerman (Volendam, 1694)..................... 7   3   1   3 = 3½

5. Gerard Postma (En Passant, 1718).................. 7   2   2   3 = 3

6. Bert Spil (Caïssa-Eenhoorn, 1777)................. 7   3   0   4 = 3

7. Gerard Kuijs (Castricum, 1695).................... 7   2   1   4 = 2½

8. Gerrit Lemmen (De Waagtoren, 1778)................ 7   2   0   5 = 2

Groep B:
1: Bertus Droog – Aad Laan ½-½, Sander Koning – David Groen 0-1, Co Buysman – Wolter Vos 0-1.
2: Aad Laan – Sander Koning 1-0, David Groen – Ton van Diepen 1-0, Co Buysman – Bertus Droog ½-½.
3: Ton van Diepen – Aad Laan 1-0, Hans Keizer – David Groen 0-1, Sander Koning – Co Buysman 0-1.
4: Aad Laan – Hans Keizer 0-1, Wolter Vos – David Groen 1-0, Bertus Droog – Sander Koning 1-0, Co Buysman – Ton van Diepen 0-1.
5: David Groen – Aad Laan 0-1, Sander Koning – Wolter Vos 1-0, Hans Keizer – Co Buysman 1-0.
6: Wolter Vos – Aad Laan 1-0, Co Buysman – David Groen ½-½, Sander Koning – Ton van Diepen 0-1.
7: Aad Laan – Co Buysman ½-½, David Groen – Bertus Droog 0-1, Hans Keizer – Sander Koning 1-0.

1. Hans Keizer (Volendam, 1664)...................... 7   5   0   2 = 5

2. Wolter Vos (Het Paard van Ree, 1683).............. 7   4   1   2 = 4½

3. Bertus Droog (Schaaklust, 1607)................... 7   3   3   1 = 4½

4. Ton van Diepen (Purmerend, 1648).................. 7   4   0   3 = 4

5. David Groen (Caïssa-Eenhoorn, 1668)............... 7   3   1   3 = 3½

6. Aad Laan (Caïssa-Eenhoorn, 1681).................. 7   2   2   3 = 3

7. Co Buysman (Caïssa-Eenhoorn, 1600)................ 7   1   3   3 = 2½

8. Sander Koning (Caïssa-Eenhoorn, 1627)............. 7   1   0   6 = 1

Groep E:
1: Cor ten Woude – Jessica Stratmann-Koning 0-1.
2: Quinta Helmer – Jessica Stratmann-Koning 0-1.
3: Jessica Stratmann-Koning – Erik Teske 0-1.
4: Gerard Lonnee – Jessica Stratmann-Koning ½-½.
5: Jessica Stratmann-Koning – Lennart Dijkgraaf 1-0.
6: Jan Dijkgraaf – Jessica Stratmann-Koning 0-1.
7: Jessica Stratmann-Koning – Johan Veerman 1-0.

1. Erik Teske (Het Paard van Ree, 1183).............. 7   6   1   0 = 6½

2. Jessica Stratmann-Koning (Aartswoud, 1178)........ 7   5   1   1 = 5½

3. Jan Dijkgraaf (Volendam, 1000).................... 7   4   1   2 = 4½

4. Quinta Helmer (WSC De Pion, 1316)................. 7   4   0   3 = 4

5. Gerard Lonnee (Purmerend, 1240)................... 7   2   3   2 = 3½

6. Johan Veerman (Volendam, 1000).................... 7   2   0   5 = 2

7. Cor ten Woude (Purmerend, 1110)................... 7   2   0   5 = 2

8. Lennart Dijkgraaf (Volendam, 900)................. 7   0   0   7 = 0