Voor Caïssa-Eenhoorn schijnt op een sombere voorjaarsdag de zon. Terwijl de wind bij tijd en wijle om de speelzaal in De Kreek giert, zijn er ook stormachtige ontwikkelingen op de borden waar te nemen. Als vroeg in de avond de schaakdag is afgelopen, hebben onze drie zaterdagteams voor een record gezorgd. Alledrie verzamelen ze 5½ bordpunt, goed voor drie wedstrijdzeges. En dat is niet eerder voorgekomen.

De Eenhoorn heeft jarenlang met twee landelijke ploegen gespeeld. In het seizoen 2008-2009 kwam Caïssa er als kersverse promotieklasser op de zaterdag bij. Dat herhaalde zich drie jaar later, terwijl het na de fusie in de zomer van 2012 dit seizoen alweer voor de derde keer is dat op een bondszaterdag drie teams van onze vereniging spelen.

Gisteren was de 24^e zaterdag met drie bondsploegen. Driemaal behaalden twee van de drie teams de overwinning, zoals op 3 november 2012. Tweedeklasser Caïssa-Eenhoorn versloeg Groninger Combinatie 4 met liefst 7½-½, derdeklasser Caïssa-Eenhoorn 2 overtuigde met 6-2 tegen Woerden en NHSB-promotieklasser Caïssa-Eenhoorn 3 ging met 3½-4½ ten onder tegen Kijk Uit. Dat was de succesvolste zaterdag, tot gisteren.

Vanzelfsprekend zijn de uitstekende teamprestaties niet. Ons tweede en derde moeten het opnemen tegen de ongeslagen koploper in hun klasse, respectievelijk Leiderdorp en Opening’64. Het vlaggeschip speelt tegen ASV dat opzien heeft gebaard door de torenhoge titelfavoriet Groninger Combinatie te kloppen en vervolgens te sterk is voor subtopper UVS. Maar de Arnhemse opmars komt ten einde bij Caïssa-Eenhoorn dat nu dicht bij handhaving is.

Aan spanning geen gebrek in de wedstrijd tegen ASV. Verschillende clubgenoten komen langs om die van nabij mee te maken en soms is het in het looppad net zo druk als achter de borden. Uiteraard worden ook de verrichtingen van de spelers van het tweede en derde op de voet gevolgd.

Peter Doggers meldt een vlotte remise. Hij neemt het aan het zesde bord op tegen de gelouterde Jaap Vogel, een van de vier titelhouders in het oostelijke tiental. De zwartspeler kwam een halve eeuw geleden uit in ’s lands hoogste klasse (bij Watergraafsmeer) en heeft met ook partijen bij Philidor 1847, De Variant en ESGOO een grote staat van dienst op nationaal topniveau opgebouwd. In de ruilvariant van het Frans verrast hij met … Lf5 op de vierde zet. De witveldige lopers worden op d3 geruild en even later volgt hetzelfde op d6 met de zwartveldige lopers. Aldus ontstaat er een remisestelling die door beide spelers naar waarde wordt ingeschat. In een bondswedstrijd een nuttig resultaat, zeker voor de thuisploeg. Om in voetbalsferen te vertoeven: een gelijkspel tegen Vitesse is nooit verkeerd.

 

Na twee nullen op rij is Daan Zult toe aan een goede uitslag. Daar zorgt hij op de juiste zaterdag voor. In het vroege middenspel vindt hij tegen Pieter Verhoef de koningsvleugel het beste aanvalsterrein. Zwart wil met 16. … f5 meer ruimte op die flank creëren. Even later beschikt Daan over een mooie diagonaal naar h3 en na een paardoffer op dat veld staat zijn opponent verloren.

 

Dan breekt een lange periode van onzekerheid aan. Niet op alle borden bieden de Hoornse stellingen perspectief en menig clubgenoot heeft al flink wat tijd verbruikt. Dat geldt overigens ook voor enkele ASV’ers. Zo is bij Henk-Jan Visser en zijn tegenstander Eelco de Vries de rechterhelft van de eerste notatiepagina (dus vanaf de 21^e zet) leeg, als beiden nog een paar minuten op weg naar de tijdcontrole over hebben. Ondertussen staat Farhad Mukhtarov een dame tegen een toren achter.

Een tegenvaller is daarom de nederlaag voor kopman Misja Dorokhin. In de Caro-Kann worden de dames snel geruild en na de korte rokade van Wouter van Rijn kiest de Caïssa-Eenhoorn-speler voor de lange variant. Meteen richt wit zijn pijlen op de damevleugel. Pionnen stormen naar voren en zijn positie wordt sterker, als Misja het slaan van een pion op c5 uitstelt ten faveure van een torenzet. Dat kost enkele tempi, waardoor de ASV’er zijn aanval kan versterken en uiteindelijk met kwaliteitswinst het eindspel ingaat. Door de kwaliteit terug te geven verzekert hij zich van promotie van de h-pion en verhindert promotie van de zwarte f-pion: 1½-1½.

 

Henk-Jan Visser herstelt zich eveneens van twee verliespartijen op rij en komt met zijn tweede ‘1’ op rij op een score van vier uit zeven. Tegen Eelco de Vries ontstaat in een Siciliaan na tien zetten een fraaie stelling: met zes lichte stukken en de beide dames op de d-lijn. Paardsprongen domineren in de volgende fase de strijd, maar de Hoornse sprongen zijn beter dan de Arnhemse en op de zeventiende zet verliest wit een stuk. Hoewel hij – in tijdnood – nog enkele keren moet opletten, is Henk-Jan op dergelijke momenten ervaren genoeg om het voordeel te verzilveren. Met zijn overgebleven materiaal (toren, loper en paard) zet hij aan voor een sterk slotoffensief en wordt meteen na de veertigste zet gefeliciteerd.

 

Alexander Geerts is dit seizoen in de oneven bondsronden ongeslagen en voegt na achtereenvolgens een zege en twee remises in zijn zevende partij weer een punt toe aan zijn totaal. Een belangrijke score, want de stand komt op 3½-1½ en Caïssa-Eenhoorn heeft wat meer lucht gekregen. Op de meeste borden zijn de Hoornse stellingen dan onduidelijk.

Met een aanvallende zet (13. … La6) wil Alexander het eerste offensief van Murat Duman beantwoorden en dat levert hem meteen kwaliteitswinst op. De weg naar de overwinning is evenwel nog lang. Wit heeft het loperpaar en een pion meer (zeven om zes) en zie dat cordon maar eens te doorbreken. Hij verspeelt echter zijn betere positie op de damevleugel. Die valt vrijwel helemaal open en de ontstane ruimte is ideaal voor de torens en de loper die de Caïssa-Eenhoorn-speler nog tot zijn beschikking heeft. Een vrijpion, opgeschoven naar d3, geeft het beslissende zetje. Veld d4 komt vrij voor enerzijds de loper op b6 en anderzijds een torenschaak en de ASV’er beseft dat hij stukverlies zal lijden en de strijd voorbij is.

 

Sensationeel is de ontsnapping van Farhad Mukhtarov. In het Wolga-gambiet laat hij tegen Peter Boel de b5-pion voor wat die is om zijn centrum te versterken. Dat pakt goed uit, maar wit verslikt zich op de dertiende zet. Zwart lokt kwaliteitsverlies uit om de diagonaal a8-h1 in te nemen. Farhad moet daar op ingaan. Hij verkiest een aanvalsplan via de d-lijn dat echter niet werkt, aangezien de dame op d1 ook de verdediger is van een paard op e2. Het kost hem het stuk (voor twee pionnen), maar de problemen worden groter als blijkt dat een loper op c6 – die de toren op a8 had moeten slaan – niet te redden is. Om nog enigszins tegenspel te hebben offert wit zijn dame voor een toren en een paard en staat dan netto twee punten achter: dame contra toren plus twee pionnen. Het materiaal wordt flink uitgedund en in het eindspel moeten de Hoornse torens opboksen tegen dame en loper van de ASV-routinier. Met actief spel houdt wit zijn opponent bezig. De zware stukken gaan naar de zesde en zeven rij en mede dankzij een sterke vrijpion op f5 heeft Farhad een matdreiging. Met zetherhaling kan hij remise afdwingen, waar het Hoornse supporterslegioen al enkele uren een nederlaag had ingecalculeerd.

 

Invaller Arne Moll trakteert oud-meesterklassespeler Tom Bus (bij het Zuid-Limburgse Voerendaal) op 1. b3. Daar is na gezond openingsspel niets mis mee, maar het verandert als wit op enkele posities een kwetsbare stelling heeft. Dat blijkt na 15. a4, om een loper op b5 te dwingen tot een ruil op c4. Het antwoord van zwart is … exd3, waarmee direct een paard op e2 wordt aangevallen en indirect een toren op f1. Na wat geruil raakt de witspeler een pion achter. Zijn stelling blijft slecht, ook als er veel materiaal naast het bord belandt. In een toreneindspel met een wit paard contra een Arnhemse loper kan de ASV-speler na 29. … Te3+ kiezen: via een aftrekschaak de h3-pion nemen of de b3-pion (de achterste van een dubbelpion). Het wordt de laatste en dat is niet de beste keuze. De laatste stukken worden geruild en met pionnen op b5 en f5 heeft Arne opeens weer serieus tegenspel gekregen. Zijn koning is in het pionneneindspel actiever en zetdwang dreigt. Wederzijds, want zwart geeft zijn pion voorsprong terug om zijn d-pion te laten promoveren. Dan wordt het voor wit tellen geblazen. Het opruimen van twee pionnen op de koningsvleugel kost te veel tempi om een vrijpion te creëren en door zijn g-pion te offeren kunnen pionnen van beide spelers gelijktijdig promoveren. Dat gebeurt en daarmee is een remisestelling bereikt.

 

De tussenstand wordt op 4½-2½ gebracht en de thuisploeg lijkt dicht bij de zege te zijn. Maar de spanning keert terug. Jerrel Thakoerdien is in een Konings-Indische partij lang gelijkop gegaan met Otto Wilgenhof. In een lang middenspel beschikken beiden over de torens en twee lichte stukken; voor Jerrel loper en paard, voor Otto het loperpaar. Wit wint een pion op b7 en lijkt aan winstkansen te mogen denken. De ASV’er kan zijn torens verdubbelen op de tweede rij om de achilleshiel van zijn opponent (de pion op f2) aan te vallen. Als de pion valt, hangt er een matdreiging in de lucht. Zwart aast echter op de h-pion en biedt Jerrel een ontsnappingsroute. Die pakt de Caïssa-Eenhoorn-speler in eerste instantie, maar na een zware strijd delft hij toch het onderspit. Dankzij de prima samenwerking van zijn stukken – met name de torens – zal zwart een toren winnen en daarmee de partij.

 

Ron Deen verliest eveneens, waardoor ASV zich langszij vecht: 4½-4½. De op een na langste partij van de dag is een Engelse en daarin is … f5 vaak een lastige zet voor de witspeler. Zo ook voor Dirk Hoogland. Hij wordt door zwart teruggedrongen en heeft vooral op de koningsvleugel weinig ruimte. Om tegengas te geven zoekt de speler van de Arnhemse eersteklasser de andere flank op. Het evenwicht keert terug en beiden hebben weinig aanknopingspunten. In een dame-eindspel met lopers van gelijke kleur verlengt wit via de damevleugel zijn aanval. Hij heeft een vrijpion op d4 die door een loper wordt tegengehouden. Na loperruil moet Ron die in de gaten houden, maar hij wil ook zijn koning uit dameschaakjes halen. De monarch belandt op e2, waarna zijn opponent toewerkt naar drie vrijpionnen op de e- en f-lijn. En dan is de stelling niet meer te redden.

 

Alle ogen zijn gericht op Martijn Monteban. Tegen mede-FM-speler Bob Beeke komt de Réti-opening op het bord. De eerste schermutselingen hebben plaats op de damevleugel. Zwart krijgt een vrijpion op a3 die Martijn op de 31^e zet op een handige manier verovert. Een Hoornse vrijpion komt op b5. Een langdurige poging van zwart om die te slaan, mislukt en door een torenruil belandt de pion op c6. Door geduldig te manoeuvreren verbetert Martijn zijn stelling beetje bij beetje, al lijkt het verkeerd te gaan, wanneer de ASV’er zijn dame naar de tweede rij brengt en eeuwig schaak tot de mogelijkheden behoort. In een inmiddels gelijkwaardige stelling geeft de Caïssa-Eenhoorn-speler zijn pion voorsprong terug. De beslissende fase begint met 69. … f5, waarmee zwart onnodig de verdediging van zijn e6-pion verliest en wit op dat veld ook een vrijpion krijgt. Met 74. … Kd8 verliest de zwartspeler de partij. Het stelt Martijn in staat tot een tijdelijk dame-offer om een winnend eindspel te bereiken. Zijn opponent gaat daar niet op in en ziet een paar zetten later dat een mat in één in aantocht is.

 

Na het succes van het derde team mag de 5½ punt van Caïssa-Eenhoorns tiental op het scorebord. Als Joseph Molenaar (teamcaptain van Caïssa-Eenhoorn 2) rond half zeven zegeviert en zijn ploeg voor de grootste verrassing van de dag zorgt, klinkt er applaus in De Kreek. Als waardering voor onze 26 bondsspelers een terechte afsluiting.