Voor de internationale schaakjeugd tot 16 jaar was Eindhoven de afgelopen anderhalve week het mondiale centrum. Als oudste schaakbond ter wereld (de KNSB viert in 2023 zijn 150^e verjaardag) had de FIDE de organisatie van de Olympiade voor die leeftijdscategorie aan Nederland toegewezen. Gelijktijdig werd het zogeheten Open World Dutch Women Top 10 Championship gehouden, met Robin Duson als een van de tien uitgenodigde vrouwen. Onze clubgenote speelde een geweldig toernooi dat haar de gedeelde zesde plaats opleverde.

Ze is bezig om zich in de nationale schaaktop te nestelen. Inmiddels mag Robin een vaste waarde in het eerste bondsteam van onze vereniging worden genoemd. Afgelopen competitie in de landelijke eerste klasse, het op een na hoogste niveau, scoorde ze vijf uit negen aan gemiddeld het zesde bord en haar TPR lag 156 punten hoger dan de beginrating. De Caïssa-Eenhoorn-speelster heeft aan twee nationale vrouwenkampioenschappen deelgenomen, goed voor de vijfde en derde plaats. Wel beide malen in een klein deelneemstersveld, maar met haar rating van bijvoorbeeld twee jaar geleden had ze geen invitatie gekregen.

Robin is in de voorbije seizoenen op WK’s en EK’s actief geweest en meldde zich aan voor talrijke meerdaagse evenementen. Daar zijn de indelingen anders dan de afgelopen negen dagen. Je kunt in de ene ronde tegenover een veel sterkere opponent zitten om na verlies in de volgende ronde een 1400-speler te treffen. Dat nadeel heeft een gesloten toernooi niet. In dat opzicht deed de Hoornse topper al enige ervaring op in de Tata-tienkampen. Zo werd ze in januari in Wijk aan Zee gedeeld derde in de groep 2D.

Voor haar optreden in de lichtstad moest ze haar deelname aan het HZ-toernooi in Vlissingen afbreken. Aanvankelijk behoorde Eline Roebers tot de tien speelsters in Eindhoven, maar de landskampioene ontbrak vanwege haar succesvolle optreden in de knockout-partijen van de World Cup-strijd in Bakoe (Azerbeidzjan). Op 9, 10 en 11 augustus nam ze het op tegen Harika Dronavalli voor een plaats in de kwartfinale. Na de 1-1 bij klassiek tempo sloeg de Indische in de tiebreak met verkorte speelduur toe.

Het Open World Dutch Women Top 10 Championship was toen al twee dagen aan de gang. De organisatie besefte kort voor de opening dat de Amsterdamse onmogelijk kon meedoen en vroeg Robin Duson – die in Vlissingen 3½ uit vijf had; met nog vier ronden te gaan – om de opengevallen plaats in te nemen. Niet optimaal voorbereid begon ze op 10 augustus tegen de Duitse vrouwengrootmeester Josefine Heinemann en moest ze haar meerdere erkennen in de speelster van SC Viernheim 1934 (ten noordoosten van Mannheim).

Als je weet tegen wie je moet schaken, kun je partijen van de opponent opzoeken en analyseren. In Vlissingen en ook bij andere toernooien is dat pas vlak voor een ronde bekend, maar in Eindhoven stond het hele programma voor aanvang van het evenement al vast. Het lijkt mij niet toevallig dat ze in de eerste helft 1½ uit vijf haalde en in de tweede helft met 2½ uit vier ongeslagen bleef. Robin was als tiende geplaatst, Josefine Heinemann met 138 FIDE-ratingpunten meer als negende. De meeste vrouwen hadden twee- tot driehonderd punten meer dan de Caïssa-Eenhoorn-vertegenwoordigster – de enige zonder titel – en toch won ze tweemaal en sleepte in vier partijen een halfje uit het vuur; soms bijna letterlijk. Op de website werd in de Engelstalige verslagen enthousiast geschreven over de Hoornse prestaties.

We gaan naar haar partijen. De ruim vier jaar oudere Josefine Heinemann (rating 2278) draagt sinds 2018 de WGM-titel en is na haar studie aan de universiteit van Mannheim schaakprof en schaaktrainer. Met zwart hield Robin veertig zetten gelijke tred. Op het bord stonden de torens, de witveldige lopers en veertien pionnen. Onze clubgenote had alle pionnen op de zwarte velden, terwijl zes van de zeven Duitse pionnen op de witte velden stonden. De witspeelster beschikte wel over meer ruimte en daar profiteerde ze van na Robins 42. … g5. De h-lijn brak open ten faveure van de torens van Josefine die via de zevende en achtste rij beslissend toesloegen.

 

,,A very exciting Grünfeld’’, was te lezen op de website over de partij Robin Duson – Petra Papp. De uit Szeged afkomstige Hongaarse (2235, WGM), die dinsdag haar dertigste verjaardag viert, werd al snel onder druk gezet en na 14. h6 en 18. e5 moest haar koningsloper naar het hoekveld om daar min of meer buitenspel te staan. Daarom was het jammer dat Robin op 19 … f5 met en passant antwoordde. De loper en ook andere lichte stukken van de zwartspeelster kwamen weer tot leven en dat kostte de Hoornse haar h-pion. Het verlies van een tweede pion ging gecombineerd met een keuze voor de bij de Röszkei Sakkklub begonnen schaakster: haar aangevallen paard op f5 redden of die geven voor nog twee pionnen. Ze koos voor het laatste, maar pakte een afruil in een verkeerde zetvolgorde aan. In een eindspel met alle zware stukken had de Caïssa-Eenhoorn-speelster een loper extra en vier pionnen minder. Op knappe wijze werkte ze toe naar eeuwig schaak.

 

Een dag later, en opnieuw met zwart, leverde Robin een fraaie prestatie met haar overwinning op Marta García Martín (2321, IM). De Spaanse was een van de vijf speelsters in Eindhoven die in maart in Petrovac (Montenegro) aan het Europees vrouwenkampioenschap hebben meegedaan. Met 5. a3 verraste ze onze clubgenote die lang moest nadenken over … Lc5. Wat later stuurde Robin haar h-pion naar de vierde rij en was 15. … d5 ook prima, omdat haar opponente een door de pion op f5 aangevallen paard niet kon slaan wegens een gepende dame. De schaakster uit Valencia had een centrumpion moeten nemen, maar speelde 17. Lb5+ en werd vanaf dat moment de onderliggende partij. Met na 21 zetten een unieke stelling. De oud-Nederlands jeugdkampioene, met inmiddels twee pionnen meer, keek tegen liefst drie dubbelpionnen aan. Die maakten serieus tegenspel onmogelijk. In een verloren stand offerde wit de kwaliteit, het hielp haar niet.

 

In de vierde ronde nam Robin het op tegen de als eerste geplaatste Marsel Efroimski (2439, IM). Zij is de jeugdwereldkampioene van 2007 en 2009 en de Europese jeugdkampioene van 2009 en haalde in de Israëlische bondscompetitie met haar team City-Club Rishon LeZion 6½ uit zeven (TPR 2593). Al snel zit de zwarte stelling iets beter in elkaar, resulterend in pionwinst met 12. … Pxc4. Zwart gaf de kwaliteit voor een tweede pion en met een overmacht aan pionnen op de c-, d- en e-lijn (drie tegen nul) trok Marsel ten aanval. Dat gebeurde  overigens met toren en paard die ze handig voor de pionnenmuur posteerde, met een rol voor de dame op de achtergrond. De zware stukken van Robin konden niet goed samenwerken en met materiaalverlies in aantocht staakte ze haar verzet. De zwartspeelster nam in het algemeen klassement alleen de leiding en zou die niet meer afstaan.

 

Ook Laura Unuk (2320, IM), de vijfde opponente van Robin, is een oud-jeugdwereldkampioene (2014). De schaakster uit Ljubljana is actief in de bondscompetities van haar eigen land (bij ŠK Komenda) en ook van Duitsland, Kroatië, Oostenrijk, Polen en Turkije. Een ‘exciting affair’ noemde de Eindhovense websiteverslaggever de partij tegen de Caïssa-Eenhoorn-speelster. En ‘black got excellent play’, waarbij Robin de zwarte stukken hanteerde. Na een late lange rokade van de Sloveense (zwart had eerder de korte variant uitgevoerd) trok ze ten aanval op de damevleugel , maar een nadeel was dat haar loper op d7 en een toren op f7 niet echt meededen. Daar probeerde Robin verandering in aan te brengen met 25. … e5, een te ambitieuze zet. De stelling spatte open, in het voordeel van wit. De Hoornse dame was de eerste die in de aanval ging en stond – inmiddels op a2 – te ver verwijderd van het front: de open e- en f-lijn. Een sluitende verdediging realiseren bleek onmogelijk.

 

Na vijf ronden deelde Robin met Trisha Kanyamarala (2344, WIM) en Petra Papp de laatste plaats en het werd tijd om de eindsprint in te zetten. Dat gebeurde tegen Machteld van Foreest (2291, FM), de Nederlands kampioene van vorig jaar. De Westfriese NK-debutante had toen, vlak voor de kerstdagen, verloren. Ditmaal deed ze voor de Groningse niet onder. Na dertig zetten van gelijke strijd keek zwart tegen isolani’s op b6 en d5 aan, tegen eentje voor Robin: op a3. Beide speelsters richtten zich op die zwaktes, maar wit had met een schijnbeweging (39. Tg4; dubbele aanval op de pion op g7) de aandacht even kunnen verleggen om daarna met een zet als La4 te morrelen aan de samenwerking van de zwarte stukken. Wel behield ze het initiatief en in die fase van de partij had Machteld geluk dat haar stelling overeind bleef. Robin stond op een duidelijke positionele plus, echter alleen met de zware stukken op het bord was dat voordeel verdwenen. Na 62 zetten werd de vrede getekend.

 

Tegen Trisha Kanyamarala, tweede op de plaatsinglijst, nam Robin afstand van de rode lantaarn. De Hoornse ‘played a very strong game’, aldus het websiteverslag. Na haar lange rokade op de negentiende zet was een eerste voordeeltje zichtbaar: ontwikkelingsachterstand op de koningsvleugel van de in India geboren Ierse. Het initiatief lag bij zwart die na torenruil op de h-lijn een sterk paard op f4 plaatste. Daarmee legde Robin de basis voor haar tweede winstpartij. Ze viel de pion op g2 aan die een eigen pion op g3 – nog – tegenhield. Na de vlotte verovering speelde Trisha een verloren eindspel. Dat werd met een reeks van torenschaakjes verlengd, maar promotie was niet te verhinderen en pal voor de matzet gaf wit op.

 

Anastasia Avramidou (2321, FM) veroverde medio 2012 een Europese jeugdtitel en werd daarvoor gefeliciteerd door de Griekse sportminister Giannis Ioannidis. Een paar maanden eerder had Robin Duson in de najaarscompetitie van Caïssa de zesde plaats gepakt en in de voorjaarscompetitie de tweede (achter Thierry van Eekelen). In het Van der Valk-hotel in Eindhoven zaten de twee tegenover elkaar in een internationaal sterk bezet vrouwentoernooi. Na tegengestelde rokades heeft Robin, met zwart, haar zinnen gezet op een aanval op de damevleugel, maar moest ze zich eerst wapenen tegen een matzet op h7. Vanaf dat moment lag het initiatief bij de Griekse die op de 29^e zet verzuimde toe te slaan (Txd6 in plaats van het gespeelde Dxd6). Het stelde Robin in staat om na loperruil haar pion achterstand weg te werken en een remisestelling bleef over.

 

Als gedeeld veertiende – van de 136 deelneemsters – was Alicja Śliwicka (2298, WIM) een half jaar geleden op het Europees vrouwenkampioenschap de hoogstgeëindigde van de vijf Eindhovense EK-speelsters. De Poolse had in haar slotpartij tegen Robin als doel het vasthouden van de tweede plaats in het Open World Dutch Women Top 10 Championship. Ze kon koploopster Marsel Efroimski niet meer inhalen. Snel spitste de strijd zich toe op het verdedigen dan wel aanvallen van de Hoornse geïsoleerde d4-pion. In een stelling met alle torens plus een Pools paard contra een loper moest wit die pion doorschuiven na 38. … c5 en werd het lastiger om de verdediging solide te houden. Helemaal, nadat de zware stukken naast het bord stonden. Robin had haar centrumpion verloren. Voor een zwarte pionnenmeerderheid op de damevleugel was de koning als extra aanvalsstuk ter plekke, maar Alicja verzuimde om een doorbraak te forceren. In een spannend eindspel toonde Robin zich het handigst en op de 73 zet waren alleen nog beide koningen inzetbaar: remise. Omdat Machteld van Foreest na 106 zetten verrassend verloor van Petra Papp, deelde Robin de zesde plaats met beide speelsters en met Laura Unuk. In zo’n sterk gezelschap een bijzondere prestatie.

 

De jeugdolympiade, gehouden in de High Tech Campus, werd gewonnen door China. Op de tweede plaats eindigde Turkije, op de derde Griekenland. Nederland 1 (met Arthur de Winter – acht uit negen – in de gelederen) klasseerde zich als zestiende, Nederland 2, Nederland 4 en Nederland 3 als 40^e, 41^e en 42^e  in een veld met 63 ploegen.