Het zijn onstuimige tijden. Wind, regen, zon, ze wisselen elkaar net zo gemakkelijk af als winnen, remiseren en verliezen. De wolkendeken boven de eerste ronde heeft plaatsgemaakt voor opklaringen en na de ruime zege zaterdag op Wageningen (3½-6½) staat Caïssa-Eenhoorn op een gedeelde tweede plaats. En daar is niets geflatteerds aan.
Er zijn tijden geweest dat Wageningen – vanaf het najaar van 2002 onafgebroken eersteklasser – voor ons vlaggeschip een zandbank in de zee was. Zo gingen de eerste vier onderlinge tientallenwedstrijden verloren; wel driemaal met het kleinst mogelijke verschil. Ruim vijf jaar geleden werd de ban gebroken. Op 15 september 2018 vierden we het debuut van Misha Dorokhin met een 3½-6½ overwinning. Misha zelf zorgde toen met een sterke partij tegen Bert Torn na anderhalf uur voor een voorsprong. De routinier van Wageningen was een van de zes bij de thuisploeg die ook afgelopen zaterdag meespeelde. Jan Timman, Erwin Oorebeek, Fred Jonker, David van Eekhout en Arjen van Herwaarden zijn de overige vijf en de Gelderse eersteklasser had een vergelijkbare teamrating als destijds.
Caïssa-Eenhoorn is sindsdien verjongd. De chauffeur van dienst voor de derde competitieronde was in zijn eentje ouder dan de drie eersteteamspelers in zijn auto. Dat dezelfde uitslag op het denkbeeldige scorebord verscheen, is dan een plezierige constatering. Wat oranje en rode lampjes op het dashboard nog voordat Hoorn was verlaten, waren eigenlijk de enige problemen. Na een controle van goed gesloten portieren brandde er niets meer en in prima stemming werd koers gezet naar de speelzaal in de Vredehorst.
Daar aangekomen bleek de Hoornse formatie mee te werken aan het realiseren van een Wagenings record. Niet eerder stonden er vijf wedstrijden op het programma. Wageningen 2, 3 en 4 namen plaats tegenover de drie topploegen van PSV/DoDO (Puttense Schaakvereniging/Door Diepte Omhoog) en Wageningen 5 trof De Stelling (Oosterbeek) als tegenstander. Tien ploegen en verschillende supporters brachten honderd man in het kerkelijk centrum. In Westfriesland – en ook elders in Noord-Holland – worden wel eens andere geluiden gehoord over het kerkbezoek.
Het duel verliep voorspoedig. Vorig seizoen kon met een uiterste krachtsinspanning een gelijkspel uit het vuur worden gesleept, ditmaal leidde Caïssa-Eenhoorn na nog geen drie uur schaken met ½-3½. Daan Zult bracht de scoringsmachine op gang. Daan heeft in de voorgaande acht duels tegen Wageningen, inclusief de achttallenwedstrijd in 1999, zes punten aangeleverd. Alleen John Cornelisse en Jan Timman bezorgden hem een nul. Als kopman nam hij het op tegen Erwin Oorebeek die over het algemeen goed presteert tegen spelers van Caïssa-Eenhoorn. Wit trok het initiatief naar zich toe en forceerde een afruil, waarmee ruimte en ontwikkelingsvoorsprong twee belangrijke peilers voor het vervolg waren. Zwart hield drie passieve stukken over, terwijl een Amsterdamse toren en paard met een combinatie een opgesloten loper dreigden te veroveren. De afronding was fraai. Erwins paard bleek geen reddende engel te zijn en zou met Ta1 in aantocht verloren gaan.
Mason Brouwer stuitte aan het negende bord op invaller Piet Kruit. De jonge Hoornaar won in het vroege middenspel wat tempi en zadelde met enkele sterke zetten zijn opponent met een gemankeerde stelling op. Met geforceerd spel probeerde zwart op de been te blijven.Zo belandde een paard op c6 in de penning en werd de dametoren via d8 en d6 de tweede verdediger van het stuk. Mason kon die met 21. Pc4 meteen aanvallen en een paar zetten later was de buit (toren- en partijwinst) binnen.
De reeks van nu negen wedstrijden tegen Wageningen begon Martijn Monteban met drie nederlagen, maar zaterdag bleef hij voor de zesde maal op rij ongeslagen en het succes tegen Bert Torn was een welkom punt. Een aardig detail: Martijns eerste verliespartij tegen Wageningen was tegen Bert en zijn eerste winstpartij was tegen Bert. Vorig seizoen hielden de twee elkaar in evenwicht.
Zaterdag liet hij twee keer een leuke pionruil zien. De witte op a5 werd geruild tegen de zwarte op d6, ofwel Martijns randpion versus een Wageningse centrumpion. Het maakte de weg vrij om de e7-pion te veroveren en dat ging ten koste van de c4-pion; ditmaal ging het om de voorste van een dubbelpion contra weer een centrumpion. Ondertussen zat er veel meer schwung in de witte stukken en dat was ook te zien in de eindstelling. De toren op a8 en de loper op c8 zijn niet van hun plaats geweest. Met 23. Ta4 bracht de FIDE-meester van Caïssa-Eenhoorn de dame in grote problemen. Waar moest zij heen? Dat wist de zwartspeler ook niet.
Sensationeel was de remise van aanwinst Bas de Boer tegen Jan Timman. De grootmeester heeft als kopman Arne Moll, Jerrel Thakoerdien en Daan Zult verslagen en bleef zaterdag aan het derde bord op een halfje steken. Bas bouwde met onbevangen spel een prima stelling op en vooral 13. Pg5 was een mooie zet. Met zijn zwartveldige loper dreigde hij het paard op f6 te slaan met aansluitend een damemat op h7. Zwart gaf zijn e-pion om zijn verdediging op peil te houden en begon daarna wat op de witte stelling te drukken. De speler uit Meppel bleef rustig en nog net voor de dertigste zet werd remise overeengekomen.
Vorig seizoen had Wageningen tegen Caïssa-Eenhoorn een voorsprong van twee bordpunten verspeeld (het ging van 4½-2½ naar 5-5) en dan is een marge van drie rustgevend. Hoewel, meesterklasser De Waagtoren bleef zaterdag ondanks een 3½-½ stand tegen Zukertort Amstelveen met lege handen staan. Zo ver kwam het in de Vredehorst niet. Abel Romkes en Henk-Jan Visser stonden er heel goed voor en Misha Dorokhin kwam na een onnavolgbaar eerste deel steeds beter in de partij, terwijl Arne Moll al heel lang een remisestelling in het vizier had. Robin Duson en Gilbert Vrancken waren wel bezig met een zware strijd.
Arne zocht de aanval op tegen David van Eekhout, in de loop der jaren voor veel Caïssa-Eenhoorn-spelers een lastige opponent. Na dameruil op b6 was het offensief weggeëbd en had Arne op de b-lijn een dubbelpion die de witte pionnen op a3 en c2 moest tegenhouden. Er werd nog wat materiaal geruild en alle torens en lopers van ongelijke kleur bleven over. De Wageningen-routinier had wel een pion meer, maar die (vrijpion op a3) werd vakkundig geblokkeerd door de zwarte loper. Het duel leek toen al geen winnaar te zullen krijgen. Voor de thuisploeg gaven de tussenstanden geen aanleiding om het punt te delen en wit probeerde om wat meer te bereiken. Daarin was hij kansloos. Arnes etaleerde zijn uitstekende eindspeltechniek en na torenruil op de 32e zet ging het nog zo’n twintig zetten door, maar de zwartspeler gaf geen krimp.
Bij Wageningen heeft dit bondsseizoen Sander van Eijk nog niet meegespeeld en de internationaal meester ontbrak ook zaterdagmiddag. In vier van de laatste vijf wedstrijden zat hij tegenover Henk-Jan Visser en won die partijen allemaal. Arjen van Herwaarden nam ditmaal de honneurs waar en hield Henk-Jan op remise. Met alle pionnen als voorposten koos de ervaren Caïssa-Eenhoorn-speler, met zwart, voor pressie in het centrum. Hij stelde de rokademogelijkheid uit en zou daar zelfs helemaal geen gebruik van maken. Het verleidde wit om op de koningsvleugel actie te ondernemen. Arjen wilde met een tijdelijk paardoffer de blokkade van zijn f-pion opheffen om naar de zesde rij door te stoten. Met een vork op een paard op e7 en een loper op g7 koos hij echter voor de minst sterke voortzetting, waardoor Henk-Jan met een pion meer richting het eindspel ging. De Wageningen-speler had een achtergebleven pion op d3, waarnaar zwart iets te snel op jacht ging. Het stelde wit in staat om een loper te offeren ten faveure van zetherhaling om zo verlies te voorkomen.
Caïssa-Eenhoorn leidde met 1½-4½. Abel Romkes kroonde zich tot matchwinner door Hans Dam te verslaan. De clubkampioen en de naast hem zittende Mason Brouwer hebben nu een score van 2½ uit drie en delen daarmee de teamtopscorerpositie. Aan het tiende bord werden de dames vlot geruild. Abel bouwde een lichte voorsprong in ontwikkeling op en kwam met zijn paarden in de stelling van wit. Het eerste succes was het veroveren van de b-pion, het tweede het creëren van een vrijpion die veld c2 haalde. Door een uitstekende samenwerking van de overgebleven stukken werkte Abel toe naar een winnend eindspel. Hij offerde een pion om de b-lijn (afgesloten door een witte loper) te openen voor de zet 37. … Tb1. Flinke materiaalwinst was in aantocht, maar dat hoefde zwart niet te bewijzen.
Vrijwel gelijktijdig feliciteerde Gilbert Vrancken Chiel van Oosterom, na Jan Timman de sterkste speler van de thuisploeg. De internationaal meester van Wageningen trof snel voorbereidingen voor een aanval op de koningsvleugel die in de kiem werd gesmoord door het goede tegenspel van wit. Na een late korte rokade bleef de strijd in evenwicht. Dat veranderde, toen zwart met 24. … d5 de druk opvoerde. Gilberts dame stond op de d-lijn, net als een toren van zijn opponent. Chiel kreeg zijn open d-lijn en de schermutselingen leverden hem pionwinst op. Met 32. Lxe4 had de Caïssa-Eenhoorn-speler die terug kunnen winnen, maar hij koos voor een actieve damezet: Dc4+. De torens zouden daarna de zwarte dame (op b2) buitenspel moeten zetten. Dat lukte niet. De open d-lijn zorgde min of meer voor twee witte kampen. Na torenruil waren Gilberts dame en toren afgesneden van de verdedigers op de koningsvleugel. De betere samenwerking aan Wageningse zijde zou leiden naar stukwinst, maar dat wachtte wit niet af.
Na Bert Torn, Erwin Oorebeek en David van Eekhout werd Fred Jonker het vierde Wageningen-slachtoffer van Misha Dorokhin die in 34 bondspartijen voor Caïssa-Eenhoorn inmiddels 22 zeges achter zijn naam heeft staan. Met zwart bekommerde hij zich niet om een geïsoleerde dubbelpion op de c-lijn en speelde voor een sterke positie in het centrum. Wit verslikte zich met 16. f3 in een combinatiekans voor Misha die na … Lxf3 17. gxf3 een mooie half open g-lijn zou krijgen voor zijn dame. Die liet de Wageningen-speler niet toe, maar hij verloor zo wel een pion. Zwart ging vervolgens dameruil uit de weg en dat kostte hem zijn a7-pion. Beiden kwamen in een toreneindspel met een sterk Hoorns loperpaar contra loper met paard voor Fred. Het zware stuk van Misha werd op de eerste rij geposteerd en beperkte de mogelijkheden voor zijn opponent. Beetje bij beetje gingen de zwarte pionnen naar voren en sloop ook de koning naar de witte stelling. Toen de monarch de kans kreeg om veld g3 in te nemen, kwam de partijzege in zicht. De witte pion op b2 werd belaagd, ten gunste van Misha’s pion op h4. Wit gaf zijn paard voor die h-pion, waarna de zwartspeler de torens ruilde en een winnend eindspel overhield van loper met twee pionnen tegen vier Wageningse pionnen.
Robin Duson werd aan het tweede bord opgesteld en niet eerder had zij die positie binnen het team. Het zal vast niet lang meer duren of het Hoornse tiental heeft een kopvrouw. Tegen Jeroen Franssen, die in de afgelopen wedstrijden Martijn Monteban (in 2022) en Peter van den Brink (2023) op remise had gehouden, kwam ze niet optimaal uit de opening. Wit trok op de damevleugel ten aanval en brak snel de a-lijn open. Daarna werd een achtergebleven pion op b6 het doel, maar na pionruil werd die een isolani op c5 die door de Wageningen-speler niet gemakkelijk veroverd kon worden. Gaandeweg kreeg Robin de controle over de stelling, al duurde dat niet lang. Wit had een hinderlijk paard op de andere flank dat via een tussenschaak naar het sterke veld d5 sprong. Kort na een ruil van de laatste torens volgde 35. … Lxd5 en werd het eindspel een strijd van de paarden van Robin contra de lopers van Jeroen. De zwartspeelster was een pion achtergeraakt, maar had daar met een vrijpion op c3 voldoende compensatie voor. Het lukte echter niet om die twee velden verder te krijgen. In een gelijkwaardige stelling ging de Hoornse voor dameruil en dat pakte niet goed uit. De lopers bleken sterker dan de paarden die elkaar vaak moesten verdedigen. Nadat de c-pion door wit was opgehaald, profiteerde hij van de macht van het loperpaar, om de titel van een van de fraaie boeken van zijn grootmeesterlijke ploeggenoot te benoemen.
Asia Plaza werd vervolgens – net als vorig seizoen – de locatie om het succes te vieren. Bij het bestellen van het eten bleek dat het toch wel handig is als er twee vegetarische spelers in het team zitten en er komt dan ook een voorstel om voor volgend seizoen de twee hoogst gerate vegetariërs van Caïssa-Eenhoorn aan boord te laten van het vlaggeschip. Daarnaast werd een datum geprikt voor een tweekamp van vijftig partijen tussen Mason Brouwer en Henk-Jan Visser. Op één dag (26 november), want het gaat om bulletschaak. Grappig is dat in de eerstvolgende uitzending van het SBS9-programma ‘50/50’ quizmaster Winston Gerschtanowitz – klinkt als een schaaknaam – de vraag stelde: ,,Wat is een benaming voor een vorm van snelschaken? Bullet of gun.'' Aan de ronde tafel werd door beiden al een korte oefenmatch bulletschaak gespeeld en die kreeg een veelbelovend verloop.