Caïssa-Eenhoorn 101 jaar

Het is de derde maandag van januari en een van de onhebbelijkheden van de mens is het bedenken van een rarigheid: Blue Monday. Op maandag 15 januari 1923 was er in Hoorn niets deprimerends aan de hand. Integendeel, onze schaakvereniging werd opgericht.

Negentig jaar geleden heeft Caïssa 2 deze medaille gewonnen, als nummer 2 in de competitie van de Westfriesche Schaakbond.

Terugblikken op een verjaardag komt regelmatig voor en we gaan ditmaal naar het seizoen 1933-1934. In het Westfriesch Dagblad van 14 februari 1934 staat een verslagje van de wedstrijd ‘Opperdoes – Caïssa’. Het gaat waarschijnlijk om Gezellig Samenzijn dat eind 1932 het levenslicht zag als eerste schaakclub uit Opperdoes. Caïssa bestaat al langer, heeft meer schaakervaring en stuurt daarom niet zijn sterkste schakers op pad. Negen spelers van het tweede team mogen de eer van de Hoornse vereniging verdedigen. Kopman Simon Aaij speelt wel in het eerste tiental. Overigens gaat het om een vriendschappelijke wedstrijd en is het geen duel voor de competitie van de Westfriesche Schaakbond. Caïssa zegeviert met 7½-2½ en zal op 13 maart de return, in hotel De Valk, ook winnen: 6-3.

Uit het Westfriesch Dagblad van 14 februari 1934.

Uit de Nieuwe Hoornsche Courant van 20 maart 1934.

In De Valk? Jazeker, Caïssa heeft een ander onderkomen. Een klein half jaar eerder is bij banketbakker Johannes Bergsma thuis – aan het Breed 36 – de bestuursvergadering gehouden om de jaarvergadering van 3 oktober 1933 voor te bereiden. Hoewel penningmeester Jo Heideman niet aanwezig is, staan de financiën op de agenda. ,,Thans wordt de kas nog eens besproken, wat ons tot de overtuiging strekt dat Caïssa niet meer in staat is f 40 zaalhuur te betalen’’, schrijft secretaris Everardus Randshuizen. Caïssa moet op zoek naar een nieuwe speelzaal en de keus valt op hotel De Valk, aan het West. ,,Onmiddellijk hieraan gevolg gevende stapt het bestuur op om onmiddellijk op onderzoek uit te gaan. De gelegenheid wordt zeer geschikt bevonden, voorgesteld wordt hierover de alg. vergadering te laten uitspreken’’, aldus de slotzinnen van de notulen.

Op de jaarvergadering laat voorzitter Piet Velzeboer weten dat het niet is gelukt om met Victor van de Sand, de eigenaar van hotel De Roskam, een overeenkomst met betrekking tot de zaalhuur te maken. Daarop stemmen de leden (dertien man sterk, plus de vijf bestuursleden) in om naar De Valk te verhuizen. Apart is dat op die derde oktober bestuur en leden in De Roskam, aan de Veemarkt, vergaderen en dat een maand later de eerste thuiswedstrijden voor de WFSB-competitie in De Valk worden gespeeld.

De notulen van de jaarvergadering van 3 oktober 1933. Rechtsonder is te lezen dat Caïssa gaat verhuizen.

Overigens volgt Wim Drost Jo Heideman op als centenbaas van Caïssa. Het is niet bekend waarom Heideman, precies tien jaar penningmeester geweest, is gestopt. Mogelijk heeft het te maken met de slechte financiële positie van de schaakvereniging. Om de club uit de schulden te houden, schiet hij steeds geldbedragen voor. Zo blijkt een maand later – op de volgende bestuursvergadering – dat Caïssa nog f 35,58 aan Heideman (eigenaar van een manufacturenzaak) moet betalen. De eerste taak van Drost is om f 20,50 aan achterstallige contributie te innen.

Sportief gezien gaat het beter. Caïssa begint de competitie van de Westfriesche Schaakbond met een 6½-3½ uitzege op KTV. Vervolgens verslaat het tiental uit Enkhuizen Schaaklust met 5½-4½ en blijft in de eigen Oranjezaal op een gelijkspel steken. De Hoornse schakers zijn tweemaal veel te sterk voor Schaaklust en verzekeren zich van de eerste plaats in de eerste klasse. Ze worden niet ongeslagen kampioen, want de thuiswedstrijd tegen KTV levert een 4-6 nederlaag op.

Uit de Nieuwe Hoornsche Courant van 24 april 1934. ,,De prijzen, door Caïssa behaald, staan geëtaleerd bij den heer Bergsma, banketbakker, Breed.''

Het tweede team van Caïssa moet in de tweede klasse Schaaklust 2 voor zich dulden. De Andijkers houden hun grootste concurrent in Hoorn op 5-5 en winnen de overige drie duels. Opvallend is dat ook Caïssa 2 de competitie afsluit met een thuisnederlaag tegen een Enkhuizer tiental. De 3½-6½ is de eerste overwinning van KTV 2.

Op tweede paasdag 1934 (2 april) wordt voor de tweede keer een Westfriese schaakdag gehouden. Die heeft plaats in de gebouwen achter de werkplaats van M. van Heezen; de oude gereformeerde kerk in Andijk. Liefst 36 schakers uit Alkmaar, Andijk, Enkhuizen, Hoorn, Medemblik en Opperdoes melden zich aan en spelen tussen 14.00 en 23.00 uur in vierkampen. Leden van de organiserende vereniging Schaaklust betalen 15 cent voor deelname, leden van de Westfriesche Schaakbond 25 en overige deelnemers 50 cent.

In de hoogste vierkamp is de Westfriese titel de inzet. Caïssa was daar een jaar eerder nog niet bij betrokken, nu wel. Piet Velzeboer houdt de Hoornse eer hoog. Dat hij vice-voorzitter van de Westfriesche Schaakbond is en in die hoedanigheid het evenement opent, is misschien wel de reden voor zijn aanwezigheid in Andijk. Caïssa, KTV en Schaaklust hebben in 1932 de Westfriesche Schaakbond opgericht en worden in het Westfries kampioenschap vertegenwoordigt door respectievelijk Velzeboer (ook preses van de Hoornse club), Sietse Sietses en Jacob Vriend. De vierde speler is de in Enkhuizen geboren en in Alkmaar wonende Dirk Appel die ook de titel verovert. Vriend legt beslag op de tweede plaats. Meer is overigens niet bekend over het verloop van die vierkamp. In de Enkhuizer Courant van 10 april 1934 staat de notatie van een partij van Piet Velzeboer, maar de naam van zijn opponent wordt niet vermeld. Vermoedelijk is dat Sietses die dan al enkele maanden redacteur van de schaakrubriek is.

 

Ondertussen heeft Caïssa in het seizoen 1933-1934 een ‘concurrent’ gekregen. De Nederlandsche Arbeiders Sportbond is ook in Hoorn aanwezig en daar wordt in het najaar van 1933 geschaakt. Namens het bestuur van de damgroep schrijft Cornelis Beuling in de Nieuwe Hoornsche Courant van 30 oktober het volgende. ,,Kameraden, zoo is dan eindelijk ook in Hoorn van de NASB een afdeeling Dam- en Schaakgroep opgericht. Wij meenen dat hiermede nu in een reeds lang gevoelde behoefte is voorzien. Laat elke dam- of schaakliefhebber zich nu opgeven. Leerlingen zoowel als gevorderden zijn welkom. Ouders, laat uw kinderen leeren dammen of schaken, het is leerzaam en ontspannend en het houdt ze tevens van de straat. Kameraden, wees solidair, toont dat ge niet alleen in sport, doch ook op een ander terrein iets kunt presteren. Hierbij denken wij vooral aan de buitengemeenten, daar wij weten dat onder hen echte liefhebbers van dammen en schaken zitten. De speeltijd is bepaald op Woensdagavond 8 uur in de voormalige rijkswerkinrichting. Welnu, één briefkaartje aan ondergeteekende en een leerzame en genotvolle avond wacht u. Doe het nu, opdat u nog kunt deelnemenaan de onderlinge competitie. Alle gewenschte inlichtingen worden door mij gaarne verstrekt.’’

We zijn begonnen met Blue Monday en eindigen er mee. Gisteren werd in het televisieprogramma ‘Tussen kunst en kitsch’ een schaakbord van de Duitse kunstenaar Paul Wunderlich (1927-2010) getoond. Die zou € 4500 kunnen opbrengen. Op de tafel voor presentator Frits Sissing stond het bord echter verkeerd. En dat is wel deprimerend.