Het vuurwerk van zaterdagavond is niet bestemd voor het Oscar Romero Open Hoorns, maar de feestelijke en sfeervolle ontlading past bij de achtste editie van het toernooi waarin ook om het kampioenschap van de Noordhollandse Schaakbond wordt gestreden. Beide eindzeges gaan naar Erik van den Doel, de eerste grootmeester in de 74-jarige historie van het evenement die alle ronden speelt.

Bij de overgang van augustus naar september staat Hoorn in het teken van muziek en schaken. Op zaterdag het dancefestival Stereo Outdoor, op zondag Hoorn zingt Hollands. De decibellen in het Julianapark vormen een groot contrast met de rust op het toernooi van Caïssa-Eenhoorn. Met 118 deelnemers is dat weer prima bezet.

De organisatie staat weer als een huis. Clubsecretaris Ger Roos moet wel hard werken om een grote vrijwilligersploeg bij elkaar te krijgen en met succes. Niet eerder hebben zo veel leden van onze vereniging een mooie bijdrage geleverd aan het welslagen. Ger stopt overigens als lid van de organisatiestaf en ‘viert’ dat vrijdagavond met het uitvoeren van de eerste zet op het eerste bord. Hij speelt voor Erik van den Doel 1. d4 in diens partij tegen FIDE-meester Marc Overeem.

De Leidse toernooifavoriet is niet de eerste grootmeester op de deelnemerslijst. Twee jaar geleden was Emil Mirzoev de eerste GM-speler, maar zijn optreden bleef beperkt tot één ronde. Gevlucht uit Oekraïne verbleef hij met zijn vriendin Olga Tribushnaya – toen ook actief in de hoofdstad van Westfriesland – in Duitsland. Op vrijdagavond, pal voor het begin van het toernooi, kregen de twee een telefoontje van de Duitse autoriteiten dat ze zich, vanwege de regelgeving, zaterdag moesten melden. Zo niet, dan kwam hun verblijfsvergunning in gevaar. Beiden speelden hun partij (Olga in groep B) om daarna hals over kop terug te rijden.

Caïssa-Eenhoorn voorzitter Robbert van Dijkhuizen heet iedereen welkom en wijst op een noviteit. Op de tweede dag is Bas de Boer, speler van het in de landelijke subtop meedraaiende vlaggeschip van de organiserende vereniging, toernooicoach. Deelnemers kunnen in de ‘kantine’ hun zetten met hem bespreken. Ook wordt er weer een groen beleid uitgevoerd. Her en der in de speelzaal en elders in de school staan kratten met afvalzakken om daar plastic flesjes en frisdrank in blik te stoppen. Hoofdarbiter Sernin van de Krol legt de spelregels uit en meldt en passant dat hij en vader Rinus – vrijwilliger en scheidsrechter op het toernooi – het laatste deel van de zaterdag missen. Mai, zijn moeder en ook vrijwilliger, is jarig. Theo Weijers uit Amsterdam zal in die uren als invaller optreden.

De thuisclub is goed vertegenwoordigd en in alle groepen mogen spelers van Caïssa-Eenhoorn bij de prijsuitreiking naar voren komen. In groep A eindigt Martijn Monteban op de gedeelde tweede plaats, nadat hij als regerend NHSB-kampioen is gestart met een nederlaag. Tegen David Solleveld (Leiderdorp) is er sprake van een wat wisselend verloop, maar na een kwaliteitsoffer krijgt Martijn toch de betere stelling. In de beslissende fase mist hij echter de beste zet en kantelt de partij, al rondt zwart de strijd sterk af.

Met tien liveborden – die van sponsor Lloyds Bank liggen op de opvallendste plekken – zijn verschillende clubgenoten te volgen. Na zijn nederlaag zit Martijn op zaterdagmorgen aan het veertiende bord en is dan even buiten beeld, maar zijn overige partijen staan er wel op. Mason Brouwer en Abel Romkes, die allebei een bye hebben aangevraagd, spelen eveneens vijf keer live. Seréyo Bekkink en Kevin de Rooij tweemaal en David Verweij één keer.

Er zijn prijzen voor de beste deelnemer van de organiserende club in elke groep en in B gaat de enveloppe naar Bert Spil. Vaak lukte het in het verleden niet op het Open Hoorns, maar ditmaal wordt hij met vier punten gedeelde vijfde. Jamal Zyat krijgt in groep C twee felicitaties. Net als de clubloze Hendrik van der Meiden verovert hij 4½ punt (winnaar Gyan de Haan, van De Volewijckers, scoort zes uit zes) en is automatisch de hoogst geklasseerde van Caïssa-Eenhoorn. In 2002 en 2003, toen nog op zeven dinsdagavonden, werd Jamal als jeugdspeler zevende en achtste in groep 2.

Voor een unieke partij zorgen Xiheng Zhang (HMC, ’s-Hertogenbosch) en David Verweij. In de eindstelling staan zes Hoornse lopers op het bord. Na 28 zetten hebben beide spelers de torens en witveldige lopers. Het lichte stuk van David (zwart) is beter dan dat van Xiheng, omdat bij het HMC-talent vijf van zijn zes pionnen witte velden bezetten. Bij zijn opponent hebben vijf pionnen juist een andere kleur dan de loper. Net voor de zestigste zet kan David een doorbraak forceren via de h-lijn. Hij wint een pion en de loper en kijkt tegen een gewonnen stelling aan. Op de 83^e zet beschikt de Caïssa-Eenhoorn-speler nog steeds over zijn toren en loper alsmede over vijf vrijpionnen, terwijl wit alleen de koning en een toren heeft. Tijd om op te geven, want pat zit er niet in en zelfs een 10-jarig talent van een behoorlijk niveau moet dat weten. Xiheng speelt echter door en waarschijnlijk uit ballorigheid over de situatie laat David al zijn pionnen promoveren tot loper. Dat is na 104 zetten gerealiseerd en kan zwart met een mat in vier de partij afronden. Hij doet dat echter niet en wat volgt heeft niets met serieus schaken te maken, hetgeen hoofdarbiter Sernin van de Krol noopt tot ingrijpen. Beide spelers krijgen een waarschuwing wegens het in discrediet brengen van de schaaksport. Een paar zetten later volgt de matzet.

 

Voor Caïssa-Eenhoorn verloopt de achtste editie van het weekendtoernooi uitstekend. Het Oscar Romero Open Hoorns trekt voor het derde jaar op rij meer dan honderd deelnemers; een mooi aantal. De Westfriese regio is, in vergelijking met bijvoorbeeld Haarlem en omgeving, minder schaakminded dan elders in het gebied van de Noordhollandse Schaakbond. Net niet de helft van de NHSB-clubs wordt vertegenwoordigd, waardoor vooral de schakers van elders voor de drie groepen van zo’n veertig man zorgen. Spelers van BSV (Blerick), Charlois/Europoort (Rotterdam), DD (Den Haag), Gardé (Soerendonk), Groninger Combinatie, Haagse SV, HMC (’s-Hertogenbosch), Krimpen aan den IJssel, Max Euwe (Enschede), Philidor 1847 (Leeuwarden), RSR Ivoren Toren (Rotterdam), Schaakhuis (Den Haag), SHTV (Den Haag), De Stukkenjagers (Tilburg), WSG (Winterswijk) en zelfs één uit Duitsland. Verschillende mannen zijn met hun vrouw naar Hoorn gereden, hebben een hotel geboekt en op zaterdagmiddag een vrije ronde aangevraagd om de historische binnenstad en het havengebied te bezoeken.

Erik van den Doel komt uit Leiden dat ook een mooie binnenstad heeft en hij kan zich concentreren op zijn zes partijen. In 2012 was hij al eens in Hoorn geweest om deel te nemen aan het snelschaakkampioenschap van de Noordhollandse Schaakbond. Met een score van veertien uit vijftien deelde hij toen, in cultureel centrum De Huesmolen, de eerste plaats met titelverdediger Dimitri Reinderman.

Zijn klassieke debuut is hem goed bevallen. ,,Maar het was wel hard werken, vooral in de derde en vierde ronde. En de tweede partij was ook erg lastig. Ik had twee pionnen meer, al stond ik toen nog niet gewonnen.’’ De speler die al ruim een kwart eeuw grootmeester is, neemt het zaterdagmorgen op tegen Michaël van Liempt (De Waagtoren, Alkmaar) die met origineel spel de verdediging voor de Leidse koning weghaalt. Wit gaat door met aanvallende zetten en dat breekt hem op. Twee lichte stukken en een toren kunnen elkaar op de koningsvleugel niet helpen na een dame-actie van Erik van den Doel die de kleine kwaliteit wint en net voor een geforceerde dameruil ook de partij.

In de middagronde zit Jasel Lopez tegenover hem, op de plaatsingslijst zijn grootste concurrent. De Magnus-routinier neemt snel het initiatief, maar de DD’er verdedigt zich goed. In het eindspel draait het om een witte vrijpion op e5, in een toreneindspel met lopers van dezelfde kleur. Na een fase van manoeuvreren heeft de toernooifavoriet de juiste opstelling voor zijn stukken en kan hij de pion een veld opschuiven. Het levert loperwinst op en op de 65^e zet ziet de zwartspeler, met torenruil in aantocht in een voor hem verloren positie, van verdere tegenstand af.

’s Avonds ontbreekt Ansh Jakhari (Charlois/Europoort) die ook op honderd procent staat en een bye heeft aangevraagd. Roger Labruyère wordt de vierde opponent voor Erik van den Doel (zwart). Na het openen van de h-lijn kiezen beiden voor de lange rokade. De hele koningsvleugel wordt leeggeplukt en in een toreneindspel met ditmaal een wit paard contra een zwarte loper heeft de Leidse grootmeester opnieuw twee pionnen meer. De zware stukken gaan er af, maar door de sterke positie van de witte koning en zwarts dubbelpion op de c-lijn houdt de outsider van Kennemer Combinatie stand: remise.

Erik van den Doel – Ansh Jakhari wordt de vijfderondepartij. Met het onschuldig ogende 14. … f6 brengt de zwartspeler zichzelf in de problemen, omdat een veiligheidsroute voor zijn dame op g5 is afgesneden. De reddingsactie kost hem een pion. Met actief spel forceert wit dameruil die een tweede pion oplevert en de verdediging van Ansh Jakhari onhoudbaar maakt. Twee zetten later geeft hij op.

Na de Rotterdamse C/E-speler stuitte Erik van den Doel in de slotronde op een Hoornse C-E-speler. Regerend NHSB-kampioen en Caïssa-Eenhoorn-troef Martijn Monteban heeft zich de verrassende nederlaag op de openingsavond knap hersteld en is met vier winstpartijen op rij naar de gedeelde tweede plaats gestegen. De topper op zondagmiddag staat in het teken van de NHSB-titel en de eindzege van het Oscar Romero Open Hoorns. ,,We hebben een koers in een koers’’, zal menig wielerverslaggever zeggen.

Naast het eerste bord wordt Roger Labruyère – Jasel Lopez gespeeld, waarbij de witspeler ook meedoet in de strijd om beide eerste plaatsen. Na de witte lange rokade levert de ontwikkelingszet 13. Lc4 moeilijkheden op, omdat na loperruil zwart met een doorschuivende c-pion de stelling afsluit om een aanval op de damevleugel in te zetten. Met 18. … c3 wordt duidelijk dat de Kennemer Combinatie-speler nauwelijks kans heeft om verlies te voorkomen en de DD-routinier maakt het karwei kundig af.

Het partijverloop wordt door de ‘buren’ in de gaten gehouden en weet Erik van den Doel dat hij met een halfje de dubbelslag in de wacht kan slepen. De speler die met het Nederlands team tweemaal Europees kampioen is geworden bouwt dezelfde solide verdediging op als in zijn partij tegen Roger Labruyère (lange rokade, dubbelpion op de c-lijn) en het evenwicht wordt geen moment verstoord. Eerst gaan alle lichte stukken van het bord, daarna de torens om met zetherhaling de remise tegen Martijn Monteban veilig te stellen. ‘Hoorn’ staat nu ook op de lange lijst met toernooi-overwinningen.

NHSB-bestuurslid Aart Strik reikt de wisselbeker uit. Het doet de bondscompetitieleider deugd dat een clubgenoot de hoofdprijs pakt. Alweer, want Colin Stolwijk is Erik van den Doel voorgegaan. ,,Dan doen we als club toch wel iets goed’’, zegt Aart met een glimlach.

En tenslotte: een heleboel foto's, gemaakt op de slotdag.