Op 4 februari 2012 vierde Caïssa zijn negentigste verjaardag met een feestdag met verschillende schaakvormen. Als een van de eerste deelnemers kwam Rob ten Have in De Huesmolen binnenlopen. ,,Bij de oprichting was het ook al zo koud’’, zei hij op een manier, alsof hij daar zelf bij is geweest. De toon voor een mooie jubileumdag was gezet.

Rob is afgelopen donderdag overleden. Die opmerking van drieënhalf jaar geleden typeert een clubgenoot die graag een schaakpartij wilde spelen en gelijktijdig een kleine kritische noot kraakte waarin bijna altijd iets van humor zat. Was het op die oprichtingsdag in 1922 – 15 januari – wel zo koud? Nou, dat viel mee. De temperatuur lag rond het vriespunt.

Met Rob als gezelschap was het nooit koud. Liefst 33 seizoenen kwam hij op dinsdagavond bij Caïssa en veel clubgenoten kennen hem als de man met de korte en krachtige opmerkingen. Rob nam zelden uitgebreid het woord. Op 18 november 1986 had Caïssa 4 de uitwedstrijd tegen MSC 4. Rob stapte de Helderse speelzaal binnen met de woorden: ,,Hier heb ik nog nooit gewonnen.’’ Twee uur later had hij zijn tegenstander van het bord gespeeld.

De geboren Amsterdammer heeft me wel eens iets verteld over zijn schaakachtergrond. Hij begon bij Morphy, de club die later met de vereniging Max Euwe samenging (MEMO). Na zijn militaire dienst heeft Rob, intussen getrouwd, enige tijd in San José – in de Amerikaanse staat Californië – gewoond. In 1966 keerde hij terug naar Nederland om beginjaren zeventig naar Hoorn te verhuizen.

In 1978 begon het schaakvuur weer op te laaien en meldde hij zich aan als lid van Caïssa en Rob ontpopte zich als een trouw bezoeker van de clubavonden. Zijn Caïssa-periode zal zo’n achthonderd partijen tellen (en één bij Caïssa-Eenhoorn; tijdens de vijfde ronde van het seizoen 2012-2013) plus pakweg honderdvijftig bondswedstrijden. Zijn hoogste klassering in de clubcompetitie was tweemaal de zevende plaats, maar Rob keek niet zo naar ranglijsten. Bij hem overheerste de gemoedelijkheid van de schaakavond; hij kwam om te schaken. Op 19 november 1985 had Caïssa 5 een thuisduel tegen De Groene Zes 2 en de Bovenkarspelers kwamen met zeven man naar Het Kontaktcentrum (Loniusstraat), toen de speelzaal van onze vereniging. Met zeventig minuten vertraging arriveerde Robs opponent. Caïssa 5 had die partij kunnen opeisen, omdat Rob maximaal een uur hoefde te wachten. Maar Rob wilde spelen, mede omdat de Groenezesser zoveel moeite had getroost om toch te komen. En er werd gespeeld.

Hij is een van de weinige Caïssa-schakers die in een bondswedstrijd tegenover een grootmeester zat. Caïssa 4 opende het seizoen 1982-1983 op 28 september in het Parkhotel in Bergen. Tegenstander in de derde klasse A van de NHSB-competitie was Koningsclub 3 en aan het tweede bord nam Rob plaats tegenover Lev Alburt. De drievoudig kampioen van Oekraïne (toen een van de republieken van de Sovjet Unie) was in 1979 naar de Verenigde Staten geëmigreerd en door Koningsclub-oprichter en sponsor Arnfried Pagel aangetrokken om mee te helpen aan het bestormen van de nationale top door de Bergense vereniging. Caïssa 4 verloor met 8-0 van een ploeg met louter schakers van bovenregionaal niveau. Rob kennende zal hij geen slechte nachtrust hebben gehad van de uitslag en zijn eigen verliespartij.

Iedere clubgenoot heeft zijn eigen herinneringen aan Rob ten Have. Hij was geen tegenstander, maar een sympathieke schaakvriend. In de periode december 1997-oktober 2011 heb ik tien keer tegen hem gespeeld en een bijzondere lijst opgebouwd. Alle partijen verliepen onder spanning en gelijkwaardig; we deden nauwelijks voor elkaar onder. Het gekke is dat dat niet blijkt uit de totaalscore die 8½-1½ in mijn voordeel is. En elke keer gingen we direct na afloop naar de bar. Zijn vaste reactie: ,,Zullen we maar een biertje nemen?’’

Rob ten Have (derde van links), op de laatste dinsdag van 2008 tegen Arend Stapel spelend tijdens het snelschaakkampioenschap van Caïssa. Hij wordt derde in de finalegroep D; een biertje heeft hij al genomen.