De klok tikt na dertig jaar nog steeds

Het schaakseizoen 2018-2019 zit er bijna op. Geen clubavonden meer, geen bondswedstrijden. Voor sommige leden van Caïssa-Eenhoorn is er nog wel wat werk te doen. Ger Roos, Arend Stapel en Co Buysman komen deze vrijdag bijeen in De Kreek om al het materiaal grondig onder de loep te nemen.

De eerste klokken van HSV De Eenhoorn.

Enkele uren later zijn alle borden schoongemaakt, alle stukken geteld. Onze vereniging beschikt over verschillende soorten schaakspellen (met verzwaarde stukken, lichte stukken, plastic stukken, kleine stukken) en in de afgelopen maanden is het materiaal door elkaar geraakt. De orde is hersteld, ook zijn alle dozen weer compleet.

En ineens tikt er een klok. Ergens verstopt in een doos op de materiaalkast vindt Ger enkele kleine schaakklokken die verre van modern zijn. Er staan naamplaatjes op en dat trekt de interesse van Co. Ronald van Gent, Aart Dekkers: Eenhoorn-leden van het eerste uur. Sterker, de te jong overleden Ronald van Gent is lidnummer 1, Aart is lidnummer 2.

HSV De Eenhoorn is op 29 februari 1988 opgericht. Via met name het Weekblad van West-Friesland wordt veel tamtam gemaakt om de bekendheid te vergroten. Het blad neemt korte advertenties op als ‘SV Hoorn, schaken als sport, leer beter schaken, jeugd van 18.45 tot 20.00 uur, start 1e vrijdag in september’ en ‘Schaak u ook? Klubavond op vrijdag. Schaakvereniging Risdam’ en ‘Een tweede schaakvereniging in Hoorn. U kunt ons steunen met een eenmalige bijdrage, hiervoor uw naam voor jaren op een schaakklok. U krijgt een certifikaat met nummer van schaakklok, waarmee elke week wordt gespeeld.’

Een van de eerste zaken die bij het pas opgerichte HSV De Eenhoorn geregeld moet worden is materiaal. Mede door de inbreng van Jan van Kalken levert de Grote Clubactie de vereniging f 400 op. Daarnaast is er een klokkenactie. Leden en niet-leden kunnen de aanschaf van een klok (kost f 55) bekostigen. Het bestuur heeft er twintig gekocht, eind 1988 zijn er tien gesponsord. De sponsors van de tien klokken – Aart Dekkers, Ronald van Gent, Adrie en Sjaak Gotlieb, Rogier Hörchner, Jaap Jager, Wim Langereis, Gilles Provoost, W. van der Vuurst en Olaf Zevenboom – krijgen een oorkonde en hun naam wordt op een plaatje, dat op de klok wordt gelijmd, gegraveerd.

De gesponsorde klokken van lidnummer 1 (Ronald van Gent) en lidnummer 2 (Aart Dekkers).

In de klok staat het logo van A.P.F. v. Rolland. De Berlijnse houtdraaier Arthur Paul Friedrich von Rolland is in 1827 met een werkplaats begonnen, waarin hij aanvankelijk tabakspijpen en huishoudelijke producten maakt. Later komen er schaakartikelen bij. Von Rolland verkoopt zijn zaak, waar na de Tweede Wereldoorlog het schaakassortiment aanzienlijk wordt uitgebreid. Het succesvolste product is de schaakklok, een kleine vijftien centimeter lang, acht centimeter hoog en drie centimeter breed. Makkelijk op te bergen. Er worden er 40.000 van verkocht, naar de Verenigde Staten, Engeland, Frankrijk, de Scandinavische landen en naar HSV De Eenhoorn.

Door de slechte economische tijd (toegenomen concurrentie, minder belangstelling voor het schaken, de komst van digitale schaakklokken) is het bedrijf in 2004 gesloten. Daarentegen werkt de klok van Duitse degelijkheid  nog steeds. Al jaren niet meer gebruikt, maar na het opwinden tikken ze meteen.