Schaakpuzzel voor de jeugd (26)

Door het coronavirus hebben de schaakverenigingen geen clubavonden meer. Niet voor de senioren en niet voor de jeugd. Maar dat betekent niet dat meisjes en jongens niet kunnen schaken. Speciaal voor de jeugd zal Caïssa-Eenhoorn de komende tijd elke dag (behalve zaterdag) een schaakpuzzel op de website plaatsen.

KTV uit Enkhuizen viert op 3 december 2020 zijn negentigste verjaardag. Dat betekent niet dat er voor 1930 niet is geschaakt in de haringstad. Een van de leuke aspecten van historie is dat als je teruggaat in de tijd er een soort wedstrijd ontstaat. De Enkhuizer Courant van zaterdag 27 januari 1912 meldt dat de avond ervoor in De Doele door een aantal schaakliefhebbers is besloten tot het oprichten van een club. Is die de oudste van Enkhuizen? Nee. Want wat kun je lezen in de Enkhuizer Courant van zaterdag 18 september 1909? ,,Gisteravond is door eenige liefhebbers van het schaakspel besloten tot oprichting van een Schaakclub hier ter stede. Men zal zich wenden tot een der groote organisaties op ’t gebied van ’t schaakspel, om medewerking te verkrijgen voor de propaganda, door een simultaan-partij, voordracht of anderszins, ten einde meerdere belangstelling te wekken voor de beoefening van dit nobel spel. Inmiddels vinden schaakliefhebbers iederen Vrijdagavond in de Doele gelegenheid tot kennismaking met en aansluiting bij de pas opgerichte club die Woensdagavond a.s. in de Doele een nadere samenspreking zal houden, waartoe eveneens belangstellenden worden uitgenoodigd.’’

Het ouderdomsrecord is van 1930 naar 1912 naar 1909 gegaan. We zijn er nog niet. De Enkhuizer Courant van zondag 17 augustus 1873 heeft een advertentie met de volgende tekst: ,,H.H. liefhebbers van het schaakspel. Nu weer de avonden beginnen aan te komen, is bij sommigen de vraag gerezen of eene Schaak-Vereeniging niet eene gewenschte zaak zoude zijn. Ter bespreking daarvan noodigen zij uit tot eene bijeenkomst in den Doele, op Maandag den 1e September, des avonds om half acht.’’

Of die club er is gekomen, weet ik niet. Er zijn geen bronnen te vinden. Wel van een schaker uit Enkhuizen die in 1847 menig uur achter het bord zat. Zijn naam is Floris van der Stam, vermoedelijk op 14 juni 1807 geboren. Huisarts Verbeek uit Wijk bij Duurstede was het jaar ervoor met het landelijke schaakmaandblad Sissa begonnen en de Westfriese schaakliefhebber behoorde tot de eerste oplossers van schaakproblemen. Hij componeerde zelf ook. In het aprilnummer van de Sissa uit 1847 staat ‘voorstel 13’, een driezetter van Floris van der Stam.

Wit aan zet geeft dus mat in drie.

 

De oplossing van gisteren is een koningszet: 1. Kd8. Op … Kb3 volgt 2. Pb2# en op … Kc3 of … Kd5 speelt wit 2. Pe5#. Na … Tb3 komt 2. Dc5# (ook na … Lb3 en … b3) en elke andere torenzet van zwart wordt beantwoord met 2. Pb2#. En op een paardzet heeft de witspeler 2. Pe5#.