Door het coronavirus hebben de schaakverenigingen geen clubavonden meer. Niet voor de senioren en niet voor de jeugd. Maar dat betekent niet dat meisjes en jongens niet kunnen schaken. Speciaal voor de jeugd plaatst Caïssa-Eenhoorn elke dag een schaakpuzzel op de website. Nu het clubseizoen ten einde is, nadert ook voor deze rubriek het slotakkoord. Morgen is de laatste aflevering.
Na Jan Willem van der Wulp en Albert Deenik is T. H. in deze serie de derde componist uit Medemblik. Er is in de negentiende eeuw zelfs een vierde geweest: D. S. In het Algemeen Handelsblad van 25 januari 1864 staat in de schaakrubriek een problema van T. H. en D. S. uit Medemblik.
Westfriesland heeft drie prominente steden: Enkhuizen, Hoorn en Medemblik. Schaken was vroeger vooral een bezigheid voor de hoge heren en in die drie plaatsen met hun roemrijke historie woonden genoeg mensen met aanzien. De schaaksport was dan ook bekend aan de boorden van de Zuiderzee en het is daarom niet vreemd dat er schaakverenigingen kwamen. Hoorn kreeg Caïssa, Enkhuizen kreeg KTV en Medemblik kreeg A-Z. Een aardig detail is dat Caïssa en KTV – opgericht in 1923 en 1930 – aan de wieg stonden van Aanraken-Zetten. De Westfriesche Schaakbond, onder leiding van voorzitter Henstra (uit Enkhuizen), had op maandag 21 oktober 1935 in Het Wapen van Medemblik een speciale avond georganiseerd. Caïssa-speler Koenraad de Vos (uit Hoorn) trad op als simultaanspeler en tekende op 21 borden voor tien winstpartijen en vijf remises. Dertien schakers kwamen uit Medemblik, drie uit Opperdoes en de overige vijf uit Andijk en Hoorn. Vijftien deelnemers gaven zich meteen op als lid van de ‘Medemblikker Schaakclub’. Een week later was de oprichtingsvergadering en medio april 1936 werd besloten om A-Z als clubnaam te gebruiken.
De vereniging groeide snel en had in haar toptijd, kort voor de Tweede Wereldoorlog, zo’n zeventig leden. Later werd A-Z een dam- en schaakvereniging, waar halverwege de jaren vijftig en beginjaren zestig alleen werd gedamd. Rond 1980 is er nog een schaakclub Medemblik geweest dat in café Het Zwarte Woifke speelde. Het verhaal gaat dat Caïssa daar een keer een bondswedstrijd heeft verloren, omdat de Hoornse schakers meer aandacht hadden voor het ‘zwarte woifke’ – een jonge vrouw met gitzwart haar – achter de bar.
Maar voor schaakpuzzel 59 keren we terug naar het Medemblik van 1864, naar de tijd dat in de schaakrubriek van het Algemeen Handelsblad over de koning en koningin werd geschreven en over het kasteel en de raadsheer. Voor de compositie van T. H., in de krant van 5 september, is de puzzel: wit geeft mat in drie.
De oplossing: 1. Dg8 en zwart verkeert in zetdwang. Op … Kc5 volgt 2. Pf5# en op … Kc7 natuurlijk 2. Db8#. Na … Ke5 speelt wit 2. Dg3# en na … Ke7 2. Pf5#.