‘De leukste partij die ik ooit speelde’

Het noodgedwongen lange thuiszitten is na driekwart jaar COVID-19 geen moment vervelend geweest. De afgelopen maanden heb ik veel partijen van Frans Bouwman, Jan Haijer en Arend Stapel ingevoerd en dat is erg leuk om te doen. Uit een notatieboekje van Jan viel onlangs een kranteknipsel. ‘Caïssa na winst lijstaanvoerder promotieklasse’ luidt de kop boven het verslag van Purmerend – Caïssa (4½-5½). Ernaast staat handgeschreven ‘De leukste partij die ik ooit speelde!’

We gaan terug in de tijd, naar zaterdag 3 november 1979. Purmerend-speler Rob Hählen (die een gastoptreden verzorgde bij de viering van het 95-jarig bestaan van onze club) heeft me een aantal jaren geleden alle clubbladen gemaild en daarom kan ik de volgende alinea uit het novembernummer van 1979 gebruiken. ,,De wedstrijd zelf was weer zeer enerverend, maar voordat die goed en wel begonnen was, was er ook al heel wat gebeurd. Als eerstaankomende bij Het Noot, op de voet gevolgd door gastvrouw mevrouw De Boer en kort daarna het gezelschap van Caïssa, bemerkten we tot onze verbijstering dat we geen bezit van ons lokaal konden nemen, omdat de sleutels in de keuken hingen en die was… afgesloten! Na veel telefoontjes naar eventuele reservesleutelbezitters (niemand thuis) bleek goede raad duur. Caïssa bleef ons nu nog zeer behulpzaam en de schouders werden onder het karwei gezet. Na enig aandringen schoot de arme deur protesterend open. Na dit staaltje krachtwerk kon men fluks overgaan tot datgene, waarvoor we eigenlijk gekomen waren.’’

Siem Band junior schrijft over de partij van Jan Haijer slechts dat Wagenaar vanaf het begin erg passief stond en moegebeukt verloor. Misschien dat het voor de Purmerender de minst leuke partij was die hij ooit speelde.

Eerst even alle partijuitslagen (in bordvolgorde) van Purmerend – Caïssa: Rein Hoogkamp – Bert Meester 1-0, Frans Vlugt – Joop Bührs ½-½, Kees Kerkdijk – Karel Pieters 0-1, Paul Ruber – Rob Wildschut ½-½, Peter Vogelenzang – Johan de Lange ½-½, Rolf de Brouwer – Sander Pieters 1-0, Frans Hoepermans – Piet Geertsema 0-1, Ronald Overveld – Ger Roos 0-1, Rob Hählen – Arnold van der Wolff 1-0, Gerard Wagenaar – Jan Haijer 0-1. Rein Hoogkamp zal later vaker tegenover Bert Meester zitten, want de kopman meldt zich in het najaar van 1981 als lid van Caïssa en zal dat vijf seizoenen blijven. Rolf de Brouwer speelt halverwege de jaren negentig bij De Eenhoorn en later ook bij Caïssa. En de huidige Volendam-speler Frans Vlugt heeft aan alle in Hoorn gehouden NHSB-veteranenkampioenschappen meegedaan.

Het duel in Purmerend lijkt voor de thuisploeg een drama te worden, als Karel Pieters, Piet Geertsema en Ger Roos zegevieren en Johan de Lange en Rob Wildschut met hun remises voor een 1-4 tussenstand zorgen. De spanning keert terug (4-4) en dan zijn de partijen van Joop Bührs (pion voor) en Jan Haijer (kwaliteit voor) beslissend. Joop moet met een halfje genoegen nemen en het lijkt bij Jan dezelfde kant op te gaan. Hij heeft met 15. … Lxh1 de kwaliteit gewonnen, maar met alle pionnen lange tijd op het bord is het geschrevene in het kranteverslag – ‘de stelling leek volkomen vastgelopen’ – niet ver bezijden de waarheid.

Voor de witspeler, die twee keer remise aanbiedt, gaat het verkeerd, als er meer ruimte komt. Op de dertigste zet wordt de eerste pion geslagen en in een stelling met het zware materiaal plus loper van Jan contra twee passieve lichte Purmerendse stukken (plus dame en toren) begint het er somber uit te zien voor Purmerend. Het eindspel van de dan 57-jarige Caïssa-routinier is fraai. Hij offert tijdens een dameruil eerst een loper om even later een licht stuk terug te winnen en vrij baan te creëren voor zijn e-pion. Caïssa neemt de leiding in de promotieklasse over van Purmerend.

Uit het notatieboekje van Jan Haijer.

Het kranteknipsel met de handgeschreven zin.

Jan Haijer (midden), getekend door Leni Poeze en geplaatst in Caïssa's clubblad van oktober 1980.

 

 

Drie weken later echter volgt een nederlaag tegen ZSC-Saende en bedraagt na vier ronden het verschil tussen de bovenste en de onderste plaats slechts twee punten. Met nog één ronde te gaan zijn er vier koplopers (Heemsteedse SC, VVV, Purmerend en Kijk Uit) met tien punten en heeft Caïssa er eentje minder. De titel gaat naar de Heemsteedse schakers die net als streekgenoot Kijk Uit winnen en drie bordpunten meer hebben. Caïssa wordt vierde. Uit het Dagblad voor West-Friesland van maandag 10 maart 1980: ,,Het staat buiten kijf dat het eerste team van de Hoornse schaakvereniging Caïssa het beste bondsseizoen in de promotieklasse gemaakt heeft van alle keren dat het team in deze klasse verbleef.’’