Het zijn bijzondere tijden. Ook in 2021 vragen we ons af wanneer het normale schaakleven terugkeert: de clubavonden op dinsdag, de jeugdavonden op vrijdag, de bondswedstrijden op zaterdag, de kampioenschappen en de toernooien. Tot het zover is, ga ik op zoek naar bijzondere schaakevenementen op normale dagen. In deel 6: het debuut van jeugdspeler Dimitri Reinderman in Caïssa’s seniorencompetitie, op 3 september 1985.

Een kleine twee jaar nadat het is opgericht, heeft Caïssa zijn eerste toernooi. Op zondag 16 november 1924 in hotel De Roskam – aan de Veemarkt in Hoorn – strijden 29 schakers in zeven groepen om de prijzen die uit kunstvoorwerpen bestaan. Veel kranten, ook landelijke, maken er melding van. In het Algemeen Handelsblad van 18 november zijn de eindstanden opgenomen en bij die van de derde klasse groep I (1. S. Kruisman, 2. Jac. Haring) kan men lezen: ,,De tweede prijswinner in deze groep is een 11-jarig jongmensch.’’

Aandacht voor het jeugdschaken is er in de eerste decennia van onze clubhistorie nauwelijks. Dat verandert kort na de Tweede Wereldoorlog. Mogelijk geïnspireerd door de aanwezigheid van de 20-jarige Willy Koster van Groos – hij zal een paar maanden later in een promotiewedstrijd van Caïssa Hans Bouwmeester, kampioen van de kring Haarlem en eerstebordman van schaakclub Haarlem, in zestien zetten van het bord spelen – houdt Caïssa op 26 en 27 december 1947 een jeugdtoernooi dat zo’n vijftig kinderen trekt. De meeste komen uit Hoorn, maar er zijn ook deelnemers uit Avenhorn, Bovenkarspel, Enkhuizen, Grootebroek, Obdam, Opperdoes, Sijbekarspel, Wervershoof en Wognum. Een van de jeugdspelers is Helle Hiemstra, zoon van Caïssa-lid Sicco Hiemstra. Hij wordt in groep 1 tweede. Het evenement krijgt een vervolg in mei, als de besten van de tien groepen om het jeugdkampioenschap van Hoorn strijden. Helle Hiemstra verovert de titel.

In het verenigingsarchief en in de Westfriese kranten is weinig terug te vinden over jeugdactiviteiten in die periode. Wel heeft de clubcompetitie 1959-1960 drie seniorengroepen en een jeugdpoule. Het 40-jarig bestaan wordt gevierd met onder meer een jeugdtoernooi. Onze huidige secretaris Ger Roos grijpt in groep 1 net naast de eerste plaats en alleen de winnaars kwalificeren zich voor de finale die op 30 januari 1962 wordt gespeeld. Rob Bijpost (nu voorzitter van schaakclub Aartswoud) en Karst Kinderman eindigen met 3½ punt uit vijf partijen bovenaan; Rob wint de barrage. Caïssa-jeugdlid Bert Buitink legt beslag op de vierde plaats.

Op weg naar de jaren zeventig groeit de aandacht voor de jeugd. Zo staat in de kerstvakantie van 1967 een jeugdtoernooi op het programma. Het verslag in het Dagblad voor West-Friesland van zaterdag 30 december eindigt met: ,,Indien er voldoende belangstelling voor mocht bestaan, zal Caïssa de mogelijkheid overwegen om tot het oprichten van een jeugdafdeling te komen.’’ En anderhalve week later staat onder de kop ‘Jeugdafdeling bij schaakclub’ het volgende bericht in de krant: ,,De schaakclub Caïssa heeft het voornemen bij voldoende belangstelling een jeugdafdeling op te richten die elke dinsdagavond van zeven tot acht uur in de bovenzaal van De Roskam bijeen zal komen. Er zal dan in competitieverband gespeeld kunnen worden, terwijl enkele senioren van Caïssa bereid zijn instructies over de theorie van het schaakspel te geven. Wie nog geen zestien jaar is, kan zich als lid van deze jeugdafdeling opgeven tegen een contributie van 25 cent per week. Vanaf zestien jaar is het mogelijk lid van de seniorenafdeling te worden.’’ Jeugdige schaakliefhebbers kunnen zich aanmelden bij de bestuursleden Gerard Haring, Wim Helling en Jekke ten Hoeve.

Het kersttoernooi keert regelmatig terug op de agenda. Zo valt op 30 december 1969 onder meer Arnold van der Wolff in de prijzen. Eind 1970 opnieuw, net als Freddy Avis. De oud-voorzitter zit met Tonny Wessels enkele seizoenen later aan de hoogste borden van Caïssa 4, volgens het bestuur het ideale team om jeugdspelers ervaring te laten opdoen in de bondscompetitie. Op 13 maart 1973 heeft het eerste achttal van Caïssa een thuisduel tegen Oppositie en kan wedstrijdleider Nico Tonneman met kunst- en vliegwerk een complete ploeg samenstellen. Hij doet op het laatste moment een beroep op de 14-jarige Nico Hauwert die net daarvoor een mooie overwinning in de jeugdcompetitie heeft behaald. Aan het zesde bord in Caïssa 1 lukt dat in de bondswedstrijd tegen de Heilooënaren ook. De uitslag valt verrassend hoog uit: 7½-½.

Voor de jeugdclubcompetitie zijn vaak zo’n twintig spelers actief en in het seizoen 1975-1976 staan Aart Dekkers (de latere penningmeester van Caïssa en De Eenhoorn) en zijn tweelingzussen Carla en Joke in de middenmoot. Met Gerard Groot als bestuurslid met jeugd in zijn portefeuille breekt een succesvolle periode aan: de jaren tachtig. Caïssa krijgt een sterke jeugdlichting. Het aantal jeugdspelers stijgt fors: van 24 in het seizoen 1976-1977 naar 48 aan het einde van het seizoen 1980-1981. Op de jaarvergadering vertelt Gerard dat hij assistentie nodig heeft voor de begeleiding. Leni Poeze en Jan van Kalken gaan hem helpen. Met vijf teams neemt Caïssa deel aan de jeugdclubcompetitie van de Noordhollandse Schaakbond.

Niet alleen kwantitatief, ook kwalitatief is de vooruitgang merkbaar. Voor het eerst haalt een jeugdploeg van Caïssa de landelijke finale. Als NHSB-kampioen in de C-categorie, tot en met 13 jaar, speelt het zes wedstrijden – een voorronde in een poule van vier en een halve finale in een poule van vier – om op 6 november 1982 in Baarn aan te treden tegen Amstelveen, En Passant (Bunschoten) en SMB (Nijmegen). Dienie van den Berg, Dennis Koek, Marco Schouten, Niek Seelemeijer en Olaf Zevenboom leveren die historische prestatie. Met een gelijkspel tegen Amstelveen en 2-3 nederlagen tegen En Passant en het kampioen wordende SMB eindigen de Hoornse talenten op de vierde plaats.

In februari 1983 kroont Olaf Zevenboom zich in dezelfde leeftijdsgroep tot NHSB-kampioen. Met Walter Verdonk uit Purmerend behaalt hij in zeven ronden zes punten (vijf winstpartijen, twee remises) en de twee spelen in het Beverwijkse buurthuis De Lichtboei op een extra zaterdag een barrage die in 1-1 eindigt. Na winst in de eerste partij mist Olaf in een gewonnen stelling een matcombinatie, maar met het daaropvolgende snelschaken is het Caïssa-talent de beste en verovert hij alsnog de titel.

 

 

Secretaris Gerrit van der Hoff schrijft in het seizoen 1983-1984 voor het eerst de naam van Dimitri Reinderman op de ledenlijst. Hij is dan 11 jaar, begint de clubcompetitie in een lagere groep, maar promoveert in februari naar groep 1. Michael Wendarmin verovert de titel, Niek Narings wordt tweede, Olaf Zevenboom derde. In de middenmoot eindigt Marc Baank, in de huidige door COVID-19 weer afgebroken seniorencompetitie ook middenmoter. Dimitri maakt in de NHSB-competitie deel uit van Caïssa’s B-team, de jeugd tot en met 16 jaar.

In 1984-1985 kronen Dimitri Reinderman en Michael Wendarmin zich samen tot clubkampioen. Dimitri behoort tot de fanatiekste jeugdspelers van Caïssa, net als Niek Narings en Jasper Seelemeijer. De drie doen ook mee aan Caïssa’s snelschaakkampioenschap (van de senioren). In het begin van het seizoen willen ze, met Jan Groenewold, deelnemen aan een toernooi in het bij Venlo gelegen Grubbenvorst. Ze hebben natuurlijk geen rijbewijs, maar op zaterdagmorgen 22 september meldt het kwartet zich om half zeven bij Jan van Kalken die de talenten met zijn auto naar Zuid-Limburg brengt. In groep 1 van spelers tot 16 jaar leggen ze beslag op de eerste plaats. Na twee kleine zeges op Schaesberg en MSV (2½-1½) wint het Hoornse viertal alle partijen in de wedstrijd tegen Mierlo. De eerste prijs belandt evenwel bij een ploeg uit een lagere poule. Toch gaat Caïssa niet met lege handen naar huis. Een jaar geleden is er een medaille blijven liggen en de Limburgse organisatie meent die te geven aan de spelers die zo’n lange reis hebben gemaakt.

Twee teams van Caïssa worden kampioen in de NHSB-jeugdclubcompetitie B-categorie en bereiken de finale. De sterkste ploeg pakt ook daar de eindzege.

En zo komen we bij het seizoen 1985-1986. Caïssa’s clubcompetitie begint met 68 deelnemers. De opmars van de jeugd krijgt gestalte met het debuut van vier jeugdspelers: Dennis Koek, Marco Schouten, Michael Wendarmin en Dimitri Reinderman, met zijn 13 jaar de jongste in de seniorencompetitie. Dat is niet eerder voorgekomen. Ook de senioren Piet Beets en Jan Kuin zijn debutanten.

Michael en Dimitri zijn de beste jeugdspelers en zij gaan met winstpartijen van start: tegen respectievelijk Arnold van der Wolff en Willem Wijnstok. Twee ervaren opponenten die tot de top twintig van de vereniging behoren. In een Franse partij staat Dimitri, met wit, al snel heel goed. Het passieve spel van Willem zorgt voor een ongezonde stelling en uitgerekend zijn enige aanvalszet (13. … De3+) pakt verkeerd uit. De jonge witspeler is iets eerder onnodig een loper achter geraakt, maar heeft compensatie. Hij blijft aanvallen en daar verslikt zwart zich in en verzuimt zijn dame in veiligheid te brengen. Na 18. Pc4 is er voor haar geen vluchtveld meer. Dertien zetten later staakt Willem zijn verzet. Op het cruciale moment maakte hij langdurig een knikkende beweging. ,,Ik keek goed wat de reden daarvan kon zijn'', schrijft Dimitri bij zijn analyse en ziet dat hij de dame kan veroveren.

Wit heeft de partij in een schrift genoteerd.

 

De eerste twee maanden verlopen prima voor Dimitri die remise maakt tegen Rob ten Have en Jan van Kalken en wint van Henk van Rietbergen, Peter van den Broek, Fred Avis en Cees de Boorder. Zo heeft Fred na twaalf zetten al vijf pionnen op de vierde rij en werken zijn stukken niet goed samen. Met 16. Pxb5 neemt hij een pion voorsprong, maar onderschat de ruimte achter zijn pionnen. De jeugdige zwartspeler laat een paard naar g3 springen en heeft geen belangstelling voor kwaliteitswinst. Bij de 21^e zet is het einde partij en staat Dimitri een toren en een paard voor.

 

Op 17 oktober zit Dimitri tegenover Cees de Boorder. Die partij (uit de zevende ronde) haalt De Telegraaf, zij het in het nieuwe jaar. Schaakredacteur Lex Jongsma heeft als kerstprijsvraag de lezers gevraagd om hun beste schaakprestatie van 1985 in te zenden en de talentvolle Hoornaar stuurt zijn winstpartij tegen Caïssa’s penningmeester op. Hij wordt een van de vijf winnaars en in de krant van 18 januari 1986 als derde genoemd. ,,Leuke slotcombinatie; niet al te moeilijk, maar voor een 13-jarige bepaald veelbelovend. Karakter: aanmoedigingsprijs’’, schrijft Lex Jongsma er bij en meldt dat hij een aantal inzendingen in zijn schaakrubriek zal opnemen.

Dimitri Reinderman – Cees de Boorder, in De Telegraaf van 25 januari 1986, is de eerste. In het koningsgambiet gaat wit iets beter het middenspel in. Een eindspel komt er niet. In de Amsterdamse krant is de stelling na 13. … Le6 opgenomen. ,,Met enkele forse offers maakt Dimitri er een eind aan’’, staat er onder. De witspeler heeft een mooie f-lijn voor zijn toren, een mooie h-lijn voor zijn dame en een mooie diagonaal naar h6 voor zijn loper. Alles komt in een paar zetten bij elkaar en 17. Txf6 is de slotzet.

 

Een week later maakt regerend clubkampioen Bert Meester een einde aan de ongeslagen reeks van Dimitri. Bert prolongeert zijn titel, daarna volgen jeugdspeler Michael Wendarmin, de 22-jarige Wilko van der Gracht en de jeugdspelers Dimitri Reinderman en Niek Narings. Halverwege de jaren tachtig heeft de jeugd het voor het zeggen.

1985: een bijzonder najaar voor Caïssa.

Tenslotte nog drie partijen. Van de vier jeugdspelers die op 3 september 1985 debuteren in de seniorencompetitie zijn er drie van Dimitri Reinderman in bovenstaand verhaal opgenomen. De latere vice-kampioen Michael Wendarmin verslaat in de tweede ronde Jan Haijer. Dennis Koek wint in de 22e ronde van Aad Laan en de partij van Marco Schouten komt uit de wedstrijd Caïssa - En Passant (4-1), in de halve finale van het KNSB-clubkampioenschap voor de B-jeugd.