Het zijn bijzondere tijden. Ook in 2021 vragen we ons af wanneer het normale schaakleven terugkeert: de clubavonden op dinsdag, de jeugdavonden op vrijdag, de bondswedstrijden op zaterdag, de kampioenschappen en de toernooien. Tot het zover is, ga ik op zoek naar bijzondere schaakevenementen op normale dagen. In deel 9: het debuut van HSV De Eenhoorn in de landelijke eerste klasse, in het seizoen 2004-2005.
Voor de basisspelers Sjors Broersen, Ron Deen, Peter Doggers, Nico Hauwert, Martijn Monteban, Sjoerd Plukkel, Henk-Jan Visser, Daan Zult en de invallers Jeroen Edeling, Rob Mulder en Jasper Vrugt heeft het seizoen 2003-2004 een onverwachte ontknoping gekregen. HSV De Eenhoorn strijdt met Bloemendaalse SV in de tweede klasse B om de titel. Het Hoornse achttal heeft in de tweede ronde een puntje laten liggen tegen ZSC-Saende (4-4) en de maand erop verloren van de concurrent (2½-5½), maar de overige zeven wedstrijden gewonnen.
De toppers van de Bloemendaalse schaakvereniging hebben een gelukje. Nieuwendam verslaat op 6 maart 2004 de kampioenskandidaat met minimaal verschil. Omdat in de ploeg uit Amsterdam-Noord een ongerechtigde speler is opgesteld, wordt de 4½-3½ uitslag omgezet in 4-4 en dankzij dat extra puntje eindigen de Bloemendalers op de eerste en HSV De Eenhoorn – dat meer bordpunten heeft – met een punt achterstand op de tweede plaats.
Maar na de competitie lacht het geluk het Hoornse team ook toe. In de eerste klasse B is Vianen/DVP, uit het Noord-Brabantse dorp Vianen, op de achtste plaats geëindigd en heeft zich ternauwernood gehandhaafd. Het raakt echter twee goede spelers kwijt en de vereniging vreest voor het nieuwe seizoen geen volledig tiental van niveau te kunnen samenstellen. Ze vraagt vrijwillige degradatie naar de tweede klasse, waarin met achttallen wordt gespeeld, aan. Zo komt er in de eerste klasse een plaats vrij en promoveert De Eenhoorn alsnog, als beste nummer 2.
HSV De Eenhoorn komt in het seizoen 2004-2005 voor het eerst uit op het op een na hoogste landelijke niveau. In de Hoornse schaakhistorie is dat niet helemaal nieuw, al zijn de eerdere omstandigheden totaal anders. Caïssa tekende in zijn eerste bondscompetitie uit zijn bestaan (1924-1925) voor een score van honderd procent en speelde het volgende seizoen op het hoogste niveau van het district Noord-Holland. Daarboven zat alleen de landelijke eerste klasse, het jaarlijkse onderonsje met ASC (Amsterdam), DD (Den Haag), NRSV (Rotterdam), Utrecht en VAS (Amsterdam). Er was geen promotie-/degradatieregeling.
De clubcompetities in Nederland hadden destijds een bescheiden opzet. Direct na de Tweede Wereldoorlog werd via een reorganisatie toegewerkt naar het pyramidevormige systeem, zoals dat er nog steeds is. Caïssa veroverde in het voorjaar van 1948 voor de tweede maal op rij de titel in de NHSB-competitie door in 1C bovenaan te eindigen. Ook die klasse was de top van ‘Noord-Holland’ en slechts één niveau verwijderd van de hoogste nationale klasse. In de promotiedriekamp met de kampioenen van 1A (Haarlem, met Hans Bouwmeester in de gelederen) en 1B (ZSC) verloor Caïssa beide wedstrijden. De Zaandammers zegevierden tweemaal, maar grepen in de beslissende poule voor promotie naar de landelijke top naast de eerste plaats die naar Het Westen (Amsterdam) ging.
In 2004-2005 is de zaterdagcompetitie veel groter opgezet: meesterklasse, 1A en 1B, 2A, 2B, 2C en 2D en acht derde klassen. De Eenhoorn zit als debuterende eersteklasser bij de sterkste 27 clubs van Nederland; LSG (Leiden), Utrecht en Zukertort Amstelveen hebben twee teams in dat gezelschap.
De start is op 18 september 2004 met een uitwedstrijd tegen Zukertort Amstelveen 2. ,,Dit jaar hoort het eerste bij de elite’’, schrijft Peter Doggers in clubblad De Eenhoorngazet terecht, want De Eenhoorn behoort tot een select groepje clubs dat aan de tientallencompetitie deelneemt. Het basisteam is daarom uitgebreid met Jeroen Edeling, Bert Meester en Joseph Molenaar (Nico Hauwert is er niet meer bij).
De Eenhoorn maakt een schitterend debuut: 3½-6½. Teamleider Piet Aardenburg kan liefst vijf winstpartijen noteren. Peter zelf raakt in het middenspel een paard met pion achter, maar de Amstelveense kopman Sander Los trapt in een ‘laatstekansval’ en heeft meteen een mat in twee tegen zich. Sjoerd Plukkel confronteert Dennis Brouwer met de matzet en Daan Zult heeft tegen Raymond de Rooij een pion meer in een eindspel met dame en toren. Er zijn fraaie overwinningen voor Jeroen Edeling (tegen Jan Helsloot eveneens een pion extra, in een eindspel met alle torens plus paard) en Martijn Monteban die alle stukken optimaal laat samenwerken om tegen Bart-Piet Mulder veel materiaalwinst te boeken. Remises zijn er voor Sjors Broersen, Ron Deen en invaller Jasper Vrugt. Laatstgenoemde is het langste bezig. ,,Ik speel maar drie potjes per jaar en betaal daar contributie voor, dus ik wil wel waar voor m’n geld hebben’’, verklaart hij. In een eindspel met vier torens zitten allerlei moeilijke verwikkelingen, waarop hij en Michiel Harmsen de vrede tekenen. Henk-Jan Visser en Joseph Molenaar staan met lege handen, maar doen later in het seizoen een duit in het bordpuntenzakje.
De Eenhoorn behaalt met Purmerend de grootste zege van de eerste speeldag en is meteen koploper. In oktober verslaat het Bloemendaalse SV, de concurrent van een seizoen eerder, met 5½-4½. Het is een mooi cadeautje voor de jarige Peter Doggers die met een snelle aanvalsoverwinning op Lex Jongsma voor 1-0 zorgt. Invaller Mark van Ojik vergroot in De Huesmolen wat later die middag de voorsprong naar 4-1, maar de spanning keert volledig terug (4½-4½), waarna Ron Deen in een toreneindspel kan verhinderen dat Gerard Rill met zijn koning bij een vrijpion kan komen. Die is beslissend voor de partij- en wedstrijduitslag.
Na een grote nederlaag in Groningen, waar Unitas met 7½-2½ te sterk is, bereikt De Eenhoorn al in de vierde ronde bijna zijn doelstelling: handhaving. Weer thuis en weer 5½-4½, dichtmaal tegen Dr. Max Euwe uit Enschede dat met acht speler naar Hoorns is gereisd. Ditmaal is invaller Jasper Vrugt de matchwinner. Het is zijn laatste partij bij De Eenhoorn. Voor een wetenschappelijke carrière maakt hij de oversteek naar de Verenigde Staten. Zijn afscheid is in stijl. Jasper heeft een stuk meer tegen drie pionnen voor Michiel Snuverink en zorgt voor een ijzersterke opstelling. De dame staat centraal, het extra stuk (paard) houdt een gevaarlijke pion in bedwang. Als hij een toren achter een vrijpion plaatst en die pion kan laten promoveren, levert zijn slotakkoord de ploeg een belangrijke overwinning op en passeert de speler zelf voor het eerst de 2000-grens.
Na de 5-5 bij Utrecht 2 kan De Eenhoorn de overige wedstrijden zonder zorgen spelen. Het nieuwe jaar begint overigens triest. Voor aanvang van de wedstrijd HSV De Eenhoorn – Wageningen (op 8 januari 2005) wordt met een minuut stilte Micha Leuw, lid van het Amsterdamse Caïssa en een goede bekende van diverse spelers van De Eenhoorn, herdacht. Tijdens een vakantie in Thailand is hij op 19 december 2004 gaan snorkelen en niet meer teruggekeerd. Vermoedelijk is de schaker bij een sterke wind en een aflandige stroming in de problemen geraakt en verdronken. Een week later doet zich de tsunamiramp voor die enkele honderdduizenden slachtoffers eist. Dat het duel met 4-6 verloren gaat, is niet belangrijk meer.
De zevende ronde in 1A verloopt bijzonder. Van de vijf wedstrijden krijgen er vier geen winnaar. Ook Lunaris Informatica/Purmerend – HSV De Eenhoorn eindigt in 5-5. Homburg/Apeldoorn verzekert zich met de 8-2 uitzege op Wageningen van het kampioenschap; het zal op de eindstreep zes punten voorsprong hebben op de Purmerenders en Philidor 1847 (Leeuwarden).
De Eenhoorn sluit zijn eerste competitie als landelijke eersteklasser af tegen de nummers 2 en 1 van de competitie, respectievelijk Philidor 1847 en Homburg/Apeldoorn. Beide thuisduels krijgen 3-7 en 4½-5½ als uitslagen. Tegen de kampioen maakt Alexander Geerts zijn debuut op dit niveau. Hij wint van Eva Maria Zickelbein die 125 ratingpunten meer heeft.
Zestieneneenhalf jaar na de oprichting heeft HSV De Eenhoorn de nationale subtop bereikt. Het is het begin van een lange en vaak mooie tijd. Er zijn in die periode drie degradaties, maar ook drie kampioenschappen die de terugkeer naar de ‘elite’ betekenen. Ingedeeld in de noordelijke helft van Nederland levert het veel spannende uren op in De Huesmolen en De Kreek en ook in Amstelveen, Amsterdam, Arnhem, Bunschoten-Spakenburg, Haarlem, Kudelstaart, Leeuwarden, Leiden, Purmerend, Groningen, Nijmegen, Vianen, Utrecht, Wageningen en Wijk aan Zee. Hopelijk wordt die rij nog veel langer.
2004-2005: een mooi seizoen voor HSV De Eenhoorn.
Het vlaggeschip van onze vereniging heeft, inclusief het door COVID-19 stopgezette seizoen 2019-2020, tien competities in de landelijke eerste klasse gespeeld. Daarvoor zijn 38 clubgenoten opgesteld. Ron Deen, Peter Doggers, Jeroen Edeling, Martijn Monteban, Henk-Jan Visser en Daan Zult zijn er steeds bij geweest.
Hieronder de eindklasseringen van het team in de eerste klasse:
2004-2005: zesde
2005-2006: tiende
2008-2009: tweede
2009-2010: zevende
2010-2011: derde
2011-2012: tiende
2014-2015: zesde
2015-2016: tiende
2018-2019: zesde
2019-2020: derde (na zes ronden stopgezet)
De 38 spelers die in de eerste klasse KNSB een of meer partijen hebben gespeeld zijn: SEIZOEN................2005 2006 2009 2010 2011 2012 2015 2016 2019 2020 Piet Aardenburg........1-0 2-0 1-0 Fred Avis.............. 1-0 1- ½ Tom Balla.............. 8-3½ 1-0 Seréyo Bekkink......... 1-1 2- ½ Holger Bonte...........1-0 1- ½ Sjors Broersen.........9-4 8-2½ 9-3½ 9-2½ 1-1 1-1 2-0 1- ½ Arjon Buikstra.........1-0 Co Buysman............. 1-0 1-0 Ron Deen...............8-3 8-1 9-6½ 9-4½ 9-4½ 7-3 9-5 8-3½ 8-1½ 5-2 Peter Doggers..........8-5½ 9-3½ 8-5½ 8-3½ 7-4½ 8-2 8-4½ 6-2 6-1½ 4-3 Misja Dorokhin......... 9-6 5-3 Jeroen Edeling.........5-2½ 8-3 9-3½ 9-2 1-1 7-2½ 6-1 4-3 4-2 2-1½ Alexander Geerts.......1-1 1-0 3-1½ 2-0 2-1½ 2-1 3-1½ 9-4 5-2½ Wilko van der Gracht... 1- ½ 2- ½ Peter Holscher......... 8-3 Sjoerd Kelder..........1-0 Sernin van de Krol..... 1-0 Ardjan Langedijk....... 2-1 9-3½ 9-5½ 9-3½ 3-0 2-1 8-3 1-1 5-2 Gijs Leene............. 1-0 Nick Manshanden........ 1-0 1-0 1-1 Bert Meester...........5-1 Joseph Molenaar........9-1½ 3-1½ 2-1 1-0 Arne Moll.............. 9-4 8-2½ 9-6½ 7-4½ 7-3 6-1 4-1 2-1 Martijn Monteban.......9-6 9-6 9-3½ 9-5 9-5 9-2½ 9-5½ 8-3 9-7 5-4 Farhad Mukhtarov....... 5-3½ 5-1 4-2½ Rob Mulder............. 2- ½ Mark van Ojik..........4-3½ 9-4½ 7-4½ 8-6 6-4 2-1½ 1-0 1-1 Niels Out..............1-0 Sjoerd Plukkel.........9-3 Ronald Ritsema......... 9-3 2- ½ 1-0 Abel Romkes............ 1-0 Erik Romkes............ 2-0 Jerrel Thakoerdien..... 1-1 3-0 9-3 9-5 8-2½ Henk-Jan Visser........9-5 9-2½ 9-6½ 9-4 9-5 9-3 9-3½ 9-4½ 7-4 5-1 Gilbert Vrancken....... 5-3½ 8-5 Jasper Vrugt...........2-1½ Arlette van Weersel.... 9-2 8-3½ 8-3½ 7-4 2-2 Daan Zult..............7-4 8-2 9-7 9-5½ 9-4 9-6 9-4½ 9-7½ 9-5½ 5-2
Tenslotte nog drie partijen uit de eerste wedstrijd in de eerste klasse: Zukertort Amstelveen 2 - HSV De Eenhoorn 3½-6½ (18 september 2004). De hoogste drie borden leveren een score van honderd procent op.
Leuk stuk, Co! Bedankt.