Caïssa-Eenhoorn heeft in bijna honderd jaar honderden leden gehad. Van veel (oud-)clubgenoten heb ik partijen en die verzameling hoeft niet in een kast bewaard te blijven. Daarom gaat de deur open, wordt het stof verwijderd en komen in de serie ‘De terugzet’ herinneringen te voorschijn. In deel 5: Sjors Broersen.

Tijdens de oneindige reis over planeet Internet houd ik regelmatig halt. Met een druk op de (muis)knop gaat de denkbeeldige treindeur – we zijn milieubewust – open en stap uit in een andere wereld. Onlangs was dat het clubblad van schaakclub Groningen: En Passant. Op de website van Groninger Combinatie kun je via ‘Op de site’ en ‘Blaadjesarchief’ de clubbladen van Unitas en schaakclub Groningen – die sinds mei 2012 Groninger Combinatie vormen – lezen. In het eerste nummer van de 34^e jaargang (augustus 1996) staat in de jeugdrubriek een kort bericht over het open NK, ‘het leukste jeugdschaaktoernooi van Nederland’. Met onder meer de eindstand in groep D: 1. Koen Leenhouts 12, 2. Martin van Dommelen 9½, 3. Sjors Broesen 9½, 67. Wouter Welling 5. Er is een 'r' vergeten, maar het gaat toch echt om de Eenhoorn-speler.

Het eerste open Nederlands jeugdkampioenschap wordt in 1975 in Doetinchem gehouden. Veel buitenlandse schakers zijn er niet en dat geldt ook voor de volgende jaren. In de vergaderzaal van Vredestein Doetinchem BV verovert bij de jongste jeugd (tot 13 jaar) Frans Maas uit Roosendaal de titel. Op de tweede plaats eindigt Manuel Bosboom.

De speelstad verandert enkele keren. In 1992 is het stadhuis van Hengelo voor het eerst het centrum voor het open NK jeugd en blijft dat tot en met 2007. Op maandag 5 augustus 1996 kan ook echt een open kampioenschap worden geopend. Vijf dagen later is de Tsjech Tomáš Oral in de A-groep de beste, wordt Alexander Lytchak uit Duitsland tweede en Blair Connell uit Engeland gedeeld derde. In die poule spelen ook Joost Wempe (Enkhuizen, gedeeld zesde), Eenhoorn-talent Daan Zult (gedeeld twintigste) en oud-Caïssa-talent Gemma Marx (gedeeld 76^e).

De D-categorie is voor spelers tot en met 12 jaar en gedurende enkele dagen manifesteert Sjors zich als de verrassing van het kampioenschap, in de schaakvolksmond Stork-toernooi geheten. Het Westwoudse talent wint veel en neemt op de derde dag na zijn zege op Esther Wolbers zelfs de leiding. Hij verliest dan van Koen Leenhouts, de aanstaande kampioen. Uiteindelijk wordt Sjors gedeeld tweede en houdt later gerenommeerde schakers als Bart Michiels, Daniël Stellwagen, Steven Geirnaert, Kevin Tan en Djurre den Heeten achter zich. De Eenhoorn-speler verdient een mooie geldprijs en heeft zich geplaatst voor het NK (Menken van Grieken-toernooi). Clubgenote Rieke van Run eindigt in het veld van 75 deelnemers na dertien ronden met zeven punten in de middenmoot.

In De Eenhoorngazet van oktober 1996 is een partij van Sjors opgenomen, tegen Djurre den Heeten (Bloemendaalse SV) en gespeeld in de derde ronde. Zijn negende zet – … f5, in een gesloten Siciliaan – is de inleiding van enige schermutselingen op de koningsvleugel, maar later verplaatst de strijd zich naar het centrum. Zwart plaatst een mooi paard op d4, waar het de dame aanvalt en de pion op c2. De ruil met een loper pakt voor de witspeler niet goed uit. De Westfriese NK-deelnemer behoudt een grote druk op de witte verdediging dankzij zijn sterke pionnendiagonaal d3-e4-f5 en de ruimte daarachter voor alle stukken. Djurre besluit een paard te offeren om de pressie te verlichten, maar dat helpt niet. Met een geweldig springend paard breekt zwart de samenwerking van het witte materiaal om uiteindelijk de kwaliteit te winnen en zo een volle toren voorsprong te nemen. Het spel van de dan 11-jarige Sjors zit goed in elkaar en hij heeft alles mooi opgebouwd. Na dameruil beseft zijn opponent dat de zwartspeler een maatje te groot voor hem is.

 

Sjors Broersen komt voor het eerst in beeld in het seizoen 1992-1993. Als jeugdspeler van Torenhoog uit Hoogkarspel (de club heeft ooit eens 22 jeugdspelers gehad) neemt hij op 20 mei 1993 deel aan het Hemelvaartstoernooi van schaakclub Purmerend. Daar is de jeugd van De Eenhoorn goed vertegenwoordigd. Zo pakte Jochem Woestenburg de eindzege in groep 1 (voor Pieter Hopman) en Sjoerd Plukkel presteert hetzelfde in groep 6. Sjors eindigt in groep 7 bovenaan in een poule met veertien deelnemers.

Het seizoen erop verdedigt hij de kleuren van HSV De Eenhoorn. In de clubcompetitie krijgt hij meteen een plaats in de hoofdgroep, onder de hoede van Jan van Kalken met assistentie van Johan Jong. De jeugdcommissie heeft het juist gezien door Sjors niet in een lagere groep in te delen. Hierbij de top tien van de eindstand (26 deelnemers): 1. Martijn Monteban 151 punten, 2. Joseph Molenaar 137, 3. Hein-Jan Leliveld 113, 4. Jeroen Vloothuis 111, 5. Mieke Zult 104, 6. Sjors Broersen 104, 7. Sjoerd Plukkel 103, 8. Barry Plukkel 103, 9. Henk-Jan Visser 102, 10. Jolijn Jong 99.

In Assen maakt het talent uit Westwoud zijn NK-debuut. Sjors verovert in de F-categorie (tot en met 9 jaar) de bronzen medaille. Als groepswinnaar – er is begonnen met vier groepen van zes spelers – stuit hij in de halve finale op Jan Smeets, de latere grootmeester. Het Eenhoorn-talent verliest, maar zegeviert in de strijd om de derde plaats. Ook speelt hij zijn eerste twee NHSB-bondspartijen, als invaller in het D2-team, en wint ze allebei.

Als 12-jarige heeft hij zijn eerste partij in de ‘echte’ NHSB-competitie: op vrijdag 7 november 1997 thuis tegen Aartswoud 3. Sjors vormt met onder meer Henk-Jan Visser, Martijn Monteban, Joseph Molenaar, Barry Plukkel en Bas Dudink GZ/De Eenhoorn 4, het talententeam rondom Jan van Kalken.

Het jaar erop zit ik tegenover hem in de derby HSV De Eenhoorn 3 – Caïssa 3. Gelukkig voor mij is het schuin tegenover: Sjors verslaat Co Pater en ik versla Sam Sival. Enkele maanden later is Degona – HSV De Eenhoorn 3 een soortgelijke wedstrijd. Kopman Sjors is te sterk voor Erik Piet en schuin tegenover hem is vader Gerard te sterk voor Piet Aardenburg. Maar weer verliest De Eenhoorn 3 met ruime cijfers. Er wordt overigens gespeeld in Westwoud, waar het Hoornse zevental in weer en wind naar toe rijdt. Sjors kan het, waarschijnlijk met paraplu, lopend redden.

Als ik elk seizoen moet beschrijven, ben ik een week bezig. Een mooi aspect vind ik de ontwikkeling van een jeugdtalent naar een sterke schaker. Zo speelt Sjors in het seizoen 1999-2000 in GZ/De Eenhoorn 2 (weer een stap hoger) en scoort in de eerste klasse NHSB zes uit zeven. In het voorjaar van 2001 neemt hij weer deel aan het open Hoorns kampioenschap. Na twee achtste plaatsen – in de hoogste groep – staat hij als zevende op de deelnemerslijst. Geen favoriet dus, maar een outsider. Sjors wint van Niels van der Mark en Frans Kragten (en heeft in de week ertussen een bye aangevraagd) en treft in de vierde ronde Jasper Seelemeijer die drie punten heeft. De jongste van de twee Eenhoorn-spelers zegeviert en als hij op de volgende dinsdagavond oud-viervoudig kampioen Wilko van der Gracht verslaat, komt de eindzege serieus in zicht. Robin Sneeuw houdt Sjors op remise, maar met nog één ronde te gaan staat hij nog steeds bovenaan: met een halfje voorsprong op zijn opponent, Ronald Ritsema en Arnold van der Wolff.

Sjors Broersen – Arnold van der Wolff is het affiche van de slotavond. In een Franse partij zijn de twee aan elkaar gewaagd. De zwartspeler probeert Sjors uit zijn tent te lokken (21. … Pe6 lijkt de f5-pion op te geven, maar hij heeft na 22. Dxf5 Pxd4 in petto); dat mislukt. Na 33 zetten staan alle pionnen nog op het bord en dat is misschien wel een Open Hoorns-record. Ondertussen kijkt wit tegen een gewonnen stelling aan. Hij heeft zijn torens verdubbeld op de half open g-lijn en zal na de slotzet een stuk winnen. Arnold feliciteert de nieuwe kampioen als eerste.

 

Voor het OHK van 2002 staat Sjors Broersen bovenaan op de deelnemerslijst, voor Peter Holscher, Wilko van der Gracht en Ronald Ritsema. Het is het toernooi van Caïssa contra de titelverdediger. Frans Kragten, Fred Avis, Barry Plukkel, Arnold van der Wolff, Bas van den Berg en Wilko van der Gracht, de zes Caïssa-spelers delven het onderspit tegen de kampioen van 2001. Alleen Peter Holscher houdt hem op remise. Omdat de KTV’er ook het punt deelt met Wilko, moet hij genoegen nemen met de tweede plaats.

Daarna komen de jaren van de KNSB-competitie. Bijna drie decennia na die Hemelvaartsdag in Purmerend is Sjors een zeer geroutineerde speler in de landelijke competitie. Hij heeft ondertussen 139 partijen op dat niveau achter zijn naam (waarvan veertig in de eerste klasse), 72 punten binnengebracht en in zowel het eerste als het tweede team een waardevolle rol gespeeld. En hij maakt deel uit van een bijzondere lichting die al ruim dertig seizoenen kleur geeft aan onze vereniging.

Tenslotte nog Sjors' partij tegen Hicham Boulahfa (Kennemer Combinatie 3), op 5 mei 2019 in De Kreek. Hij moet in een eindspel met loper en paard contra een koning alleen rekening houden met tijdnood, de vijftigzettenregel en driemaal dezelfde stelling. Toch wint de speler van Caïssa-Eenhoorn 2 en zet zijn team op een belangrijke 3½-2½ voorsprong. De thuisploeg wint het duel en handhaaft zich op spectaculaire wijze.