Peter Baas overleden

Hij moet een groot schaakliefhebber zijn geweest. Van de zondag op 77-jarige leeftijd overleden Peter Baas heb ik enige jaren geleden een flink aantal ringbanden gekregen, waarin duizenden diagrammen met gestempelde stukken staan. Daar moet de oud-Caïssa-speler ontelbare uren werk aan hebben gehad.

Onder de kop ‘Het geheime dagboek van Peter Baas’ (geïnspireerd door de destijds populaire televisieserie ‘Het geheime dagboek van Hendrik Groen’, waarin ook werd geschaakt) staat op de website – gedateerd op 13 november 2019 – van onze vereniging een verhaal daarover.

Peter Baas is acht seizoenen lid geweest van Caïssa. Op dinsdag 9 oktober 1973 bezoekt hij samen met zijn eerste vrouw Evelien (zij is in 1999 overleden) voor de eerste keer de clubavond. Beiden missen vervolgens in dat seizoen nauwelijks een ronde van de interne. Samen maken ze het jaar erop tevens deel uit van Caïssa 4.

Peter is serieus bezig met de schaaksport. In de ringbanden komt de theorie ruimschoots aan bod. Oppositie, veldbeheersing, de randpion, minorpromotie, de kwadraatsregel, maar ook eindspelstudies van toppers als Henri Weenink, Oldřich Duras, Nikolai Grigorev, Ladislav Prokeš, Richard Réti en Franz Sackmann.

Uit een van de ringbanden. Peter Baas vergroot zijn schaakkennis ook met het verzamelen van partijen van clubgenoten. Na 8. Ld3 van Arnold van der Wolff kan Bert Meester met ... Pxe4 een pion winnen.

Zijn kennis over mogelijkheden en onmogelijkheden op de 64 velden werpt zijn vruchten af. In het seizoen 1974-1975 maakt Peter deel uit van het basisachttal van Caïssa 2. Het volgende bericht staat in het Dagblad voor West-Friesland van woensdag 24 september 1975.

,,Het tweede tiental van Caïssa heeft maandagavond in Alkmaar het sterke VVV 2 een 4½-3½ nederlaag toegebracht. Deze eerste wedstrijd voor de bondscompetitie werd met enige spanning tegemoet gezien, want niet alleen is Caïssa 2 in een tamelijk sterke afdeling terecht gekomen, tevens is het team dit seizoen totaal anders van samenstelling dan de formatie die zich vorig seizoen zo knap in de tweede klas wist te handhaven.
De samenstelling van de teams vindt plaats aan de hand van de eindranglijst van de clubcompetitie van het vorig seizoen en zo kon het gebeuren dat aan de eerste twee borden Tonneman en De Boorder zaten die vorig jaar nog met het eerste tiental in de promotieklasse speelden. Maar aan de andere kant klommen Baas en mevrouw Poeze in één keer van het vierde naar een vaste plaats in het tweede, terwijl Bouwman en Van der Hoff vanuit het derde ‘promoveerden’.
Arnold van der Wolff, een van de weinigen die zich in het tweede handhaafden, speelde zeer geroutineerd en bracht als eerste zijn tegenstander na ’n prachtige combinatie op de knieën. Baas en mevrouw Poeze deden niet minder, trokken fris van de lever ten aanval en wonnen gedecideerd, terwijl ook Bouwman in solide stijl een overwinning afdwong. Tonneman, Van Aken en Van der Hoff verloren hun partijen, zodat aan het eind van de avond de stand 4-3 in het voordeel van Caïssa was.
Bruidegom zat toen nog te puzzelen hoe hij een eindspel met een pion meer tot winst kon brengen, maar accepteerde op advies van teamleider Van der Hoff het remise-aanbod van zijn tegenstander, waardoor de krappe overwinning van 4½-3½ een feit was.’’

In dat bondsseizoen blijft Peter ongeslagen: zeven partijen gespeeld, vijfmaal winst en twee remises.

Tot en met de zomer van 1981 is hij een trouw bezoeker van de clubavonden en speelt bovendien tal van bondspartijen. Zijn laatste jaar bij Caïssa is een opmerkelijke. De Hoornse schaakliefhebber is van het derde naar het eerste gepromoveerd. Als debutant in het basistiental dat in de NHSB-promotieklasse speelt, doet hij het prima. In acht wedstrijden boekt hij twee zeges, komt tot vijf remises en verliest één partij.

Op de jaarvergadering van 26 augustus 1980 – waarin Johan de Lange voorstelt een clubblad uit te geven – is Peter nog ongewild onderwerp van een discussie geweest. Het bestuur van Caïssa stelt een prijs voor de beste bondsprestatie beschikbaar en die gaat naar Gerrit van der Hoff die in Caïssa 3 tot een score van 5½ uit zeven is gekomen. Diverse leden vinden dat de prijs naar Peter Baas moet gaan, vanwege zijn totaal (ook in Caïssa 3) van vijf uit zes. Peter heeft één wedstrijd gemist, omdat hij diezelfde avond als invaller in Caïssa 2 speelt.

De bestuursleden veranderen niets en handhaven de opzet, waarbij het aantal bordpunten beslissend is. Als Peter later hoort dat de prijs een schaakboek is, moet hij glimlachen. Die staat al in zijn boekenkast.

Tenslotte nog een partij van hem, gespeeld bijna 44 jaar geleden. In 1977 is er een zomervierkamp met Leni Poeze, Jan Haijer en het echtpaar Evelien en Peter Baas. Op de slotavond, dinsdag 26 juli, verslaat Peter met wit Jan die in een verloren stelling zijn vlag ziet vallen.