Het kan geen toeval zijn. De dag voor het zeventiende ‘Schaken op de Dijk’-toernooi in Volendam hoor ik voor het eerst een reclame over makreel. Anderhalve maand geleden is het Nederlands Visbureau met de campagne ‘Makreel: vetgoed’ begonnen en de boodschap is op de radiozender NPO 5 te horen. Als aan het einde van de schaakdag alle deelnemers naar huis gaan met de traditionele makreel, kunnen we ook zeggen: Volendam vetgoed.

De Caïssa-Eenhoorn-spelers en hoofdgroepdeelnemers Bert Spil (links) en Ger Roos hebben van  organisator en microfonist Jan Veerman hun prijzen gekregen.

Schaakclub Volendam is al vele seizoenen gastheer voor het NHSB-rapidkampioenschap. Na een jaar stilstand komen zaterdag in café-restaurant De Groene, ook al vele seizoenen de fraaie speellocatie, 48 schakers bijeen om te strijden om de punten. In de hoofdgroep van vijftien man en een vrouw (Katharina Ricken) staat de titel op het spel, daarnaast zijn er vier groepen van acht gevormd.

Meestal melden zo’n zeventig tot tachtig schaakliefhebbers zich in het gezellige etablissement aan de Dijk met 88 inschrijvingen in 2015 als record, ditmaal is het een stuk rustiger. Het biedt wel als voordeel dat iedereen wat ruimer kan zitten. Daarnaast is het uitzicht op het haven (met het VOC-schip Halve Maen), het IJsselmeer en het dorp zelf prachtig, zodat veel spelers in de pauzes tussen de zeven ronden even naar buiten gaan voor een korte wandeling.

Bij schaakclub Volendam is de laatste jaren iets in gang gezet. Er is een goede jeugdafdeling (Caïssa-Eenhoorn-voorzitter Robbert van Dijkhuizen verzorgt dit seizoen namens de Delemarre Chess Academy vijf trainingen), bij de bondsteams en in de clubcompetitie is sprake van doorstroming en de vereniging heeft een mooie website. Het valt momenteel door allerlei coronamaatregelen niet mee om iets op schaakgebied te organiseren, maar Volendam heeft zich niet uit het lood laten slaan en is doorgegaan met de voorbereiding van het ‘makrelentoernooi’.

Opvallend deze zaterdag is de grote deelname van de organiserende club. Liefst twaalf man sterk, precies een kwart van het deelnemersveld. Met bekende namen, maar ook veel nieuwe gezichten. Een ervan is van Michel Molenaar, mijn derde opponent in groep B. Hij is een zoon van Jan ‘Barre’ Molenaar, die ik als sportverslaggever van de in Purmerend gevestigde Nieuwe Noordhollandse Courant jarenlang heb gevolgd. Jan was zaalvoetballer bij Kras Boys, landskampioen in 1984, 1986 en 1987. In de beslissende NK-finalewedstrijd van 1987 had Kras Boys tegen FC Tongelreep een 3-1 voorsprong, toen de Eindhovenaren hun doelman naar de kant haalden om een extra veldspeler in te zetten. Tongelreep had thuis met 2-1 gewonnen en was één doelpunt verwijderd van een gelijke stand. Jan Molenaar, befaamd om zijn sleepbeweging, nam zijn ploeg op sleeptouw en scoorde in een tijdsbestek van twee minuten een hattrick. Het duel kreeg een 7-1 eindstand, de Volendamse club werd voor de derde keer in zijn bestaan landskampioen.

De eerste prijs is er deze zaterdag ook voor zoon Michel. Met nog één ronde voor de boeg leiden drie spelers, met vier punten. De Volendammer wint, ik blijf op remise steken tegen Henk Veerman en Ton van Diepen verliest van Wim Dekker die daardoor op basis van het onderling resultaat op derde plaats eindigt.

Michel Molenaar is niet de enige Volendam-speler die in de top drie eindigt. In groep C wordt Rob Smit derde achter winnaar Purmerend-talent Jacob Gerritz en Stefan Markx (Assendelft). Rob is de jongere broer van Jeroen Smit die in de hoofdgroep uitkomt. John Bond en Jan Manschot klasseren zich als tweede en derde in de D-achtkamp, waar Nizar Alayoubi (Caïssa-Eenhoorn) dankzij zijn winstpartij tegen John – ze veroveren allebei vijf punten – de eindzege pakt.

Voor de afvaardiging van Caïssa-Eenhoorn wordt het rapidkampioenschap een prijzenfestival. Allevier spelers mogen aan het einde van de middag naar voren komen om een enveloppe in ontvangst te nemen. Ger Roos en Bert Spil krijgen als hoofdgroepdeelnemers ratingprijzen, Co Buysman wordt tweede in de B-achtkamp en Nizar Alayoubi eindigt bovenaan in de D-poule en wint voor het eerst als schaker een prijs.

In de hoofdgroep zegeviert Hing Ting Lai. De Amsterdammer, die komend weekeinde aan de NK-finale begint, prolongeert met een score van zeven uit zeven zijn titel van 2019. In 2016 was hij ook al op de eerste plaats beland, maar toen als speler van de Groningse meesterklasser SISSA. Zijn grootste concurrent zaterdag is Manuel Bosboom die zich met zes punten tot vice-kampioen kroont.

Ger Roos en Bert Spil komen uit op vijftig procent. Van de zestien deelnemers hebben zij de laagste ratings. Ger speelt tegen Erik Steur al meteen de langste partij van de eerste ronde. In een eindspel met drie pionnen elk plus een Hoornse loper contra een Volendammer paard gaan beiden voor de winst. Het wordt remise, als Erik zijn paard offert voor een zwarte vrijpion op g2 en vervolgens zijn koning de laatste pion laat oppeuzelen.

De tweede ronde heeft een Volendams-Hoornse tweestrijd. Bert verslaat Frans Vlugt, Caïssa-Eenhoorns secretaris deelt het punt met Nico Koning. Op het moment dat – met elk nog twintig seconden over; iedereen krijgt ook een toegevoegde tijd van vijf tellen per zet – driemaal dezelfde stelling ontstaat, springt de klok bij Ger op 0.00 en is de tijd van Nico verdwenen.

Bert behaalt zijn 3½ punt via drie winstpartijen en een remise, Ger bereikt dat totaal met één winstpartij en liefst vijf remises. Hij wint in de vierde ronde van Hebert Pérez García die met een stuk meer door zijn vlag gaat. Een ronde later incasseert het Hoornse bestuurslid een nul tegen Enno Noordhoff. Beide opponenten hebben in een ver verleden nog in Nederlands hoogste klasse gespeeld, Hebert bij Koningsclub (Bergen), Enno bij Groningen en MEMO (Amsterdam).

Schrijver dezes gaat voor de grote pauze prima, maar moet vanaf de vierde ronde vechten voor de punten. Een bizar moment doet zich voor in de partij tegen Wim Dekker. We halen de stelling erbij.

Wit had wat eerder in de partij de toren op de eerste rij en hoopte via zijn koning in de oppositie op de velden f3 en f4 met Th1 de matzet uit te kunnen voeren. De zwartspeler trapte daar natuurlijk niet in, waarna ik voor een ander plan koos: toren op g1 om de Purmerendse koning voorlopig de pas af te snijden en te proberen de zwarte pionnen te veroveren. De witte pion moet op het bord blijven en zo snel mogelijk naar f3. Na … Kh2 speelde wit Td1 om de loper op d4 aan te vallen, waarop zwart met … Lb2 antwoordde en wit Td2 deed. En zo zitten we in de bewuste stelling en geeft zwart op. De reden: Wim denkt dat wits slotzet een schaakzet is en de loper verloren zal gaan. De pion op f2 staat precies achter de koning op f3 en die heeft hij, aan de overkant gezeten, niet gezien.

Het is niet het eerste mazzeltje. Tegen de drie Volendam-spelers in mijn groep wordt het drie keer remise en dat had slechter kunnen aflopen.

Organisator Henk Veerman (en opponent) heeft Co Buysman gefeliciteerd met zijn tweede plaats in groep B.

In de lente van 2018 maakte Nizar Alayoubi zijn debuut bij Caïssa-Eenhoorn. Sindsdien heeft hij aan verschillende toernooien, vooral in Westfriesland, meegedaan. Een prijs pakken zat er nooit in, maar zaterdag gebeurt dat ondanks een matige start van een half uit twee wel. Daarna volgt een tussensprint van 3½ uit vier en remise in zijn slotpartij zal voldoende zijn. Tegen Esther Hogenboom (De Vennep) gaat Nizar evenwel voor de winst. In een eindspel van een Wervershoofs paard met twee pionnen contra een zwarte loper met pion is het even zoeken, maar na promotie van de h-pion wordt het punt veilig gesteld en eindigt Nizar op de eerste plaats. Hij heeft in de derde ronde van John Bond – ook vijf punten – gewonnen en dat blijkt achteraf beslissend te zijn.

Voor de eerste keer is Nizar Alayoubi in de prijzen gevallen en de Caïssa-Eenhoorn-speler wordt in Volendam meteen groepswinnaar.

Alle Caïssa-Eenhoorn-spelers hebben deze zaterdag tegen schaakvrienden uit Volendam gespeeld. Het zal dit seizoen niet bij de rapidzaterdag blijven. Op dinsdag 1 februari komt het Volendammer achttal in de NHSB-competitie naar De Kreek en op zaterdag 23 april volgt voor de landelijke vierde klasse E de wedstrijd Volendam – Caïssa-Eenhoorn 3.

Hoofdgroep:
1: Erik Steur-Ger Roos ½-½, Bert Spil-Yuri Eijk 0-1.
2: Ger Roos-Nico Koning ½-½, Frans Vlugt-Bert Spil 0-1.
3: André Duijvesteijn-Ger Roos ½-½, Bert Spil-Bart-Piet Mulder 0-1.
4: Ger Roos-Hebert Pérez García 1-0, Bert Spil-Jeroen Smit 1-0.
5: Enno Noordhoff-Ger Roos 1-0, Hebert Pérez García-Bert Spil 1-0.
6: Ger Roos-Bart-Piet Mulder ½-½, Nico Koning-Bert Spil ½-½.
7: Ger Roos-Yuri Eijk ½-½, Bert Spil-Lourens Willemsen 1-0.
1.  Hing Ting Lai (Purmerend, 2443, IM)...............7   7   0   0 = 7
2.  Manuel Bosboom (ZSC-Saende, 2411, IM).............7   6   0   1 = 6
3.  Bart-Piet Mulder (De Wijker Toren, 2102)..........7   3   2   2 = 4
4.  Enno Noordhoff (HWP, 2008)........................7   3   2   2 = 4
5.  Yuri Eijk (ZSC-Saende, 1962)......................7   3   2   2 = 4
6.  Hebert Pérez García (De Waagtoren, 2138)..........7   3   1   3 = 3½
7.  Katharina Ricken (Purmerend, 1990)................7   3   1   3 = 3½
8.  André Duijvesteijn (De Vennep, 1795)..............7   3   1   3 = 3½
9.  Ger Roos (Caïssa-Eenhoorn, 1775)..................7   1   5   1 = 3½
10. Bert Spil (Caïssa-Eenhoorn, 1764).................7   3   1   3 = 3½
11. Erik Steur (Volendam 1999)........................7   2   2   3 = 3
12. Nico Koning (Volendam, 1817)......................7   1   4   2 = 3
13. Lourens Willemsen (Heemsteedse SC, 1799)..........7   3   0   4 = 3
14. Jeroen Smit (Volendam, 1800)......................7   2   1   4 = 2
15. Erik Lust (ZSC-Saende, 1828)......................7   1   1   5 = 1½
16. Frans Vlugt (Volendam, 1802)......................7   0   1   6 =  ½
Groep B:
1: Co Buysman-Frank Reurs 1-0.
2: Renzo Hogenboom-Co Buysman 0-1.
3: Co Buysman-Michel Molenaar ½-½.
4: Gerard Veerman-Co Buysman ½-½.
5: Co Buysman-Wim Dekker 1-0.
6: Ton van Diepen-Co Buysman 1-0.
7: Co Buysman-Henk Veerman ½-½.
1.  Michel Molenaar (Volendam, 1650)..................7   4   2   1 = 5
2.  Co Buysman (Caïssa-Eenhoorn, 1575)................7   3   3   1 = 4½
3.  Wim Dekker (Purmerend, 1559)......................7   4   0   3 = 4
4.  Ton van Diepen (Purmerend, 1562)..................7   4   0   3 = 4
5.  Henk Veerman (Volendam, 1662).....................7   2   3   2 = 3½
6.  Frank Reurs (Purmerend, 1590).....................7   3   0   4 = 3
7.  Renzo Hogenboom (De Vennep, 1645).................7   2   1   4 = 2½
8.  Gerard Veerman (Volendam, 1444)...................7   1   1   5 = 1½
Groep D:
1: Nizar Alayoubi-Jim Meij ½-½.
2: Kees de Vlieger-Nizar Alayoubi 1-0.
3: Nizar Alayoubi-John Bond 1-0.
4: Jan Manschot-Nizar Alayoubi 0-1.
5: Nizar Alayoubi-Jaap Poel 1-0.
6: Bert-Jan Melchers-Nizar Alayoubi ½-½.
7: Nizar Alayoubi-Esther Hogenboom 1-0.
1.  Nizar Alayoubi (Caïssa-Eenhoorn, 1354)............7   4   2   1 = 5
2.  John Bond (Volendam, 1374)........................7   5   0   2 = 5
3.  Jan Manschot (Volendam, 1300).....................7   3   1   3 = 3½
4.  Kees de Vlieger (De Vennep, 1371).................7   2   3   2 = 3½
5.  Esther Hogenboom (De Vennep, 1409)................7   2   2   3 = 3
6.  Jim Meij (De Vennep, 1362)........................7   2   2   3 = 3
7.  Bert-Jan Melchers (Purmerend, 1353)...............7   1   3   3 = 2½
    Jaap Poel (Purmerend, 1310).......................7   1   3   3 = 2½