Er zijn bondswedstrijden die lange tijd blijven hangen. De 2022-editie van HWP – Caïssa-Eenhoorn mag aan het rijtje worden toegevoegd. Ons vlaggeschip neemt een 0-2 voorsprong en kijkt wat later tegen een achterstand van 3½-2½ aan, in een fase waarin niets Haarlems succes in de weg lijkt te zitten. Maar op een zinderende namiddag stijgt de spanning naar grote hoogte en kan alsnog een overwinning voor het Hoornse tiental worden bijgeschreven. Met 4½-5½ wordt tevens een nieuw clubrecord gevestigd. Niet eerder in een kwart eeuw KNSB-competitie leveren de eerste vijf duels een score van honderd procent op.

In de zomer van 1996 verliet De Eenhoorn het NHSB-niveau. Dat eerste jaar als KNSB-ploeg verliep uitstekend, want meteen kon de vlag nog een keer in top. De twee spelers die deze zaterdag de kopmannen zijn, maakten deel uit van het achttal dat na een spannende strijd Paul Keres 2 achter zich hield. Daan Zult en Ardjan Langedijk (die aan het eerste bord van Caïssa-Eenhoorn 2 een prachtige overwinning boekt; de wedstrijd gaat overigens met 5-3 verloren) scoorden toen respectievelijk 3½ en 4 uit acht.

We zijn inmiddels een dikke tweehonderd zaterdagen verder en in die periode was het eerste team viermaal, dit seizoen meegerekend, in de eerste vier ronden niet te kloppen. Op 9 januari 1999 doorbraken de Alkmaarse buren van  0-0-0 de reeks (3½-4½) en op 17 december 2016 presteerde het Groningse SISSA 2 dat ook (2½-5½). Het oude record dateert van 16 december 2017, toen in het vijfde competitieduel ZSC-Saende op 4-4 werd gehouden. Bijzonder is dat de ploeg toen steeds in de tweede klasse speelde en de nieuwe topprestatie als eersteklasser wordt gerealiseerd. Overigens is vijf overwinningen op rij geen unicum, want in het seizoen 2010-2011 zegevierde De Eenhoorn – ook in de eerste klasse A – in de derde tot en met zevende ronde. Unitas (6-4), De Wijker Toren (5½-4½), SOPSWEPS 29 (5½-4½), Dr. Max Euwe (5½-4½) en SMB (7-3) waren destijds de pineut.

Genoeg cijferwerk, we gaan naar de Noord-Hollandse derby die weer in een rare maand maart op het programma staat. Twee jaar geleden kwam enkele dagen na HWP – Caïssa-Eenhoorn het schaakleven tot stilstand door de COVID-19-uitbraak. Nu is er enkele dagen voor HWP – Caïssa-Eenhoorn een andere crisis ontstaan en is het afwachten wat daar de gevolgen van zijn. Het gewone volk kan slechts hopen dat de mensen die aan zet zijn snel zorgen voor een gezonde stelling op het wereldschaakbord.

In het mooie denksportcentrum ’t Spaerne is het rustiger dan gepland. Paul Tuijp, voorzitter van HWP, heeft het over een kleine massakamp tussen Haarlem en Hoorn, als hij de spelers van Caïssa-Eenhoorn en zijn clubgenoten welkom heet. Er zou nog een wedstrijd tussen de derde teams van beide verenigingen worden gespeeld, maar de klaar gezette lange tafel blijft leeg. Door een spelerstekort aan Hoornse zijde gaat dat duel niet door. Overigens vergeet Paul in zijn welkomstwoord Leiderdorp 2 niet. De zesdeklasser is op visite bij HWP 4.

Twee jaar geleden kwamen in dezelfde zaal zes ploegen in actie. Nu is er tussen de tafels van Caïssa-Eenhoorn 1 en Caïssa-eenhoorn 2 veel ruimte, waardoor het makkelijk switchen is van de ene naar de andere wedstrijd. Bij de achttallen één opmerkelijke partij: Fred Avis – Rob Mulder, oftewel een strijd tussen de oud-voorzitter van Caïssa en de oud-voorzitter van De Eenhoorn. Rob zegeviert en neemt op bijna dezelfde plek revanche voor zijn nederlaag tegen Freds clubgenoot Arjon Buikstra in maart 2020.

Enkele stoelen verderop heeft Ardjan Langedijk meer succes door Peter Beerens (een partij tussen twee zittende bestuursleden) te verslaan en daarmee lijkt de oud-eersteteamspeler iets op gang te brengen op het vlaggeschip. Want een paar minuten later leidt het eerste tiental opeens met 0-2. Arne Moll komt met zijn zege op Babak Tondivar op een seizoensscore van 3½ uit vier. Met wit offert hij de d-pion om, nadat zijn dubbel aangevallen pion op c2 voldoende wordt verdedigd, vervolgens de centrumpion terug te pakken. Meteen zijn er ook aanvalskansen op de koningsvleugel, terwijl wit een prachtige pion op e5 heeft. De HWP’er probeert onrust te stoken in Arnes verdediging, maar komt er na drie damezetten op rij achter dat zij een hopeloze positie (op e4) inneemt en dat de stelling verloren is. Drie zwarte stukken staan erg afzijdig opgesteld, drie witte stukken staan klaar om toe te slaan.

 

Misha Dorokhin zorgt aan het tweede bord voor een fraaie prestatie met zijn overwinning op Bart Gijswijt. Op negen van de tien borden heeft HWP een hogere rating dan Caïssa-Eenhoorn, waarmee aangegeven dat we ons niet moeten verkijken op de ranglijstpositie van de Haarlemmers die vier match- en vier bordpunten minder hebben. Bart heeft 2353, Misha 2319 en de witspeler komt ook iets beter uit de opening. Na een flinke afruil is de gelijkwaardigheid hersteld. Alle zware stukken plus een paard doen nog mee. Wit beschikt over twee pionnen op de damevleugel en vier op de andere flank, bij de Oekraïense topper van Caïssa-Eenhoorn is het precies andersom. Als hij gebruik maakt van zijn pionnenmeerderheid, komt de HWP-routinier onder druk te staan. Zijn stukken kunnen weinig kanten op en soepel werkt Misha toe naar een paardeindspel met een pion meer dat op den duur gewonnen is. Het brengt zijn persoonlijke score op vijf uit vijf en er zullen bij de 350 teams in de zaterdagcompetitie weinig spelers zijn met dezelfde prestatie.

 

Ondertussen staat Nick Manshanden gewonnen en lijkt op de meeste borden remise haalbaar. Maar rond half vijf kantelt kantelt de wedstrijd volledig. Eerst is er de remise van Peter Doggers. Met zijn lange rokade op de tiende zet geeft de witspeler aan op de koningsvleugel te willen aanvallen. Indra Polak besluit om het actieterrein op de andere flank te zoeken. Peter moet daar eerst de stelling controleren om de druk op de koningsvleugel op te voeren. Het gevecht is interessant, maar leidt niet tot een beslissing. Het initiatief ligt bij wit, al moet hij opletten dat zijn h5-pion op het bord blijft om te verhinderen dat zijn opponent met Th1+ een soort mat achter de paaltjes heeft. Uiteindelijk kan Peter zetherhaling afdwingen en zijn ongeslagen serie op acht partijen brengen.

 

Daarna breekt een Haarlems kwartiertje aan. Kopman Daan Zult zit tegenover grootmeester Zhao Qin Peng, recordhoudster met veertien Nederlandse titels. Wit offert in een Engelse partij een pion op de damevleugel en krijgt een goede stelling. De zwartspeelster heeft een wat passief paard op a5 en Daan bestookt met zijn loperpaar de andere flank. Op de 23^e zet raakt hij via een ruil zijn g-pion kwijt en wordt op de open g-lijn zijn koning (op g1) kwetsbaar. Dat blijkt kort erop, als Zhao Qing … Tg8 speelt. Bovendien heeft ze nog de mogelijkheid van een paardvork en gaat wit te veel materiaal verliezen.

 

Ron Deen zit dan al enige tijd in de verdrukking tegen Rob Duijn, enkele seizoenen geleden basisspeler bij meesterklasser Kennemer Combinatie. Wit neemt ontwikkelingsvoorsprong en Ron probeert met enkele aanvalszetten tegengas te geven. Hij stelt de rokade uit, waarmee de veiligheid van de koning op e8 een probleem kan worden. De ervaren HWP’er breekt het centrum open en profiteert van de vele ruimte waarover hij beschikt. Zijn overgebleven stukken (dame, toren, loper) werken goed samen, terwijl bijvoorbeeld de zwarte loper op a6 aan dat veld vastzit om mat op a7 te verhinderen. Het maakt weinig uit: op de veertigste zet valt de gelijkmaker voor de thuisploeg: 2½-2½.

 

Jan-Willem van Prooijen heeft alleen in de eerste twee ronden bij HWP meegespeeld en is voor Peter van den Brink een wat minder bekende opponent. Aanvankelijk gaat de strijd gelijkop, maar gaandeweg blijkt dat de stelling voor wit iets beter klopt. Hij neemt de half open d-lijn in bezit, zijn stukken verdedigen elkaar goed en hij heeft aanknopingspunten zoals de achtergebleven d7-pion. Met een pion minder en de kwaliteit achter gaat Peter het eindspel in. Wit blijft scherp en kan kort na de tijdcontrole de winst incasseren.

 

Een meevaller is de zege van Martijn Monteban. Na twee verliespartijen op rij komt het punt tegen Maximiliaan Kerkvliet gelegen. Daar ziet het overigens lange tijd niet naar uit. Er wordt aan beide kanten veel gemanoeuvreerd, maar rond de dertigste zet krijgt de partij wat meer kleur. Zwart ruilt zijn loperpaar, waardoor er ruimte komt voor zijn pionnen op c5 (even later geruild) en d4. De vrijpion op d4 wordt goed ondersteund, maar Martijn weet zijn stelling toch dusdanig op te zetten dat de HWP’er alert en degelijk moet spelen om zijn voordeel vast te houden. En dat gebeurt niet. In plaats van alle torens te ruilen kiest wit voor een aanvalszet op de Hoornse dame en dat kost hem een stuk. Daarna kan Martijn eenvoudig de partij afronden.

 

Nick Manshanden is dit seizoen nog steeds ongeslagen, maar had een halfje meer moeten hebben dan de twee punten nu. In de eerste helft van zijn partij tegen Pieter de Jager controleert hij de strijd om gaandeweg het initiatief naar zich toe te trekken. Een geïsoleerde witte pion op d3 wordt het doelwit. Bijna geruisloos zijn de torens op de d-lijn verdubbeld en werkt de dame op a6 mee aan het aanvalsplan. Op het moment dat hij kan oogsten, mist zwart een zet en is het rendement van een dame-offer op e3 nihil. Het einde van het liedje is gewoon een dameruil en valt er in een toreneindspel met twee pionnen meer (een kansloze dubbelpion op de g-lijn) niet meer te behalen dan remise: 4-4.

 

Een mooie en sterke partij speelt Alexander Geerts. Pas na dameruil op e2 – waardoor wit niet kan rokeren – ontwikkelt hij zijn koningsvleugel en zet snel Collin Boelhouwer onder druk. Het materiële evenwicht wordt niet verstoord, maar onder meer met een interessante torenmanoeuvre (die om een eigen pion op b2 wandelt, via de velden a1, a3 en b3) waardoor het stuk op b6 belandt, zet Alexander op de damevleugel een aanval op die tot loperwinst leidt. Zwart heeft een lichte compensatie in de vorm van een vrijpion die veld b3 haalt. De witte stelling klopt evenwel tot in de puntjes en promotie is onhaalbaar. Met een fraai staaltje eindspeltechniek brengt de Caïssa-Eenhoorn-speler zijn ploeg weer op voorsprong.

 

In het begin van de middag schaakt het team zonder Arlette van Weersel, aan het eind van de middag schaakt Arlette zonder het team. De invalster kon niet precies op tijd aanwezig zijn en arriveert een kwartiertje later. Ze neemt het op tegen Richard Duijn, net als broer Rob meesterklassespeler geweest maar dan bij Zukertort Amstelveen. Met degelijk spel geeft Arlette haar opponent weinig mogelijkheden. Alle pionnen blijven lang op het bord en alle lopers zijn geruild. Het spektakel begint met 32. … b5, waarmee Arlette de stelling openbreekt. De witspeler hoopt met zijn centrumpionnen door te drukken, maar dat plan werkt niet en hij raakt twee pionnen achter. Als Het Witte Paard op f5 een dubbele dreiging heeft (Pe7+ met damewinst, Pxh6 met sterke aanvalskansen), geeft de zwartspeelster de kwaliteit om dat gevaar te nivelleren. Ze snoept nog wel een pionnetje mee. Ondertussen tikt de klok door en heeft Arlette steeds rond een minuut tijd over. Na dameruil ebt haar voordeel weg en is het zaak de remisegrens niet te passeren. Richard probeert wat hij kan, maar de Caïssa-Eenhoorn-speelster houdt ruim twintig zetten lang de controle en geeft wit geen kans om verder te komen dan een half punt. De schaakdag krijgt zo voor de Hoornse ploeg toch een climax. Het wordt 4½-5½ en een nieuw clubrecord kan in de boeken.