De geboortedag van Caïssa-Eenhoorn is 15 januari 1923. Na een dag met wat zon en een temperatuur van enkele graden boven het vriespunt gaan ’s avonds ruim tien schaakliefhebbers naar Het Gezellenhuis, in de Hoornse binnenstad, om een schaakvereniging op te richten. Zullen ze toen hebben gedacht dat hun club zijn eeuwfeest zal gaan vieren? Vandaag is het zover. Caïssa-Eenhoorn: 100 jaar in vogelvlucht.

1923
Het begint met een krantebericht op woensdag 17 januari. Onderaan op de voorpagina van het driemaal per week verschijnende nieuwsblad Onze Courant wordt melding gemaakt van de oprichting van Caïssa. De naam is bedacht door Leo Ruijgrok, een van de oprichters en de eerste voorzitter.

1924
Een van de eerste activiteiten van Caïssa is het organiseren van een simultaanwedstrijd met regerend Nederlands kampioen Max Euwe. Op zondag 24 februari wint hij met 32-0-1. Johan Hinke uit Spierdijk bezorgt de Amsterdamse topspeler de enige nederlaag en die partij is hieronder na te spelen.

1925
Links zit Leo Ruijgrok. Hij speelt tegen P. Zeeman (Aris de Heer 2), in de eerste bondswedstrijd van Caïssa in Hoorn. De club debuteert in de Noord-Hollandse schaakcompetitie en verslaat niet alleen de ploeg uit Middenbeemster, ook Morphy 2 uit Den Helder en VVV 2 uit Alkmaar. Op 10 maart gaat de denkbeeldige vlag in top.

1926
Met in de rechterhand zijn onafscheidelijke sigaar maakt Alfred Bolland een zonnige wandeling. De dominee uit Schellinkhout wordt niet meteen lid van Caïssa (dat als RK vereniging het levenslicht ziet en later een neutraal karakter krijgt), maar eenmaal achter het schaakbord groeit hij uit tot een van de beste spelers in de eerste tien jaar.

1927
Caïssa krijgt in het najaar van 1927 grote bekendheid in Hoorn. Op het Doelenplein wordt in het kader van een middenstandsweek een levend schaakspel gehouden. Na een optocht door de binnenstad zijn op donderdag 29 september honderden toeschouwers getuige van de zetten op een veld van 750 vierkante meter.

1928
Op 10 juni wint VAS 2 uit Amsterdam met 6½-3½ van Morphy, om het tweedeklassekampioenschap van het district Noord-Holland (‘bovenstaanden wedstrijd’ in het kranteverslag hieronder). Er is ook een vriendschappelijk duel tussen de beste schakers van Caïssa, VVV en Morphy – die 2A vormen – en VAS 2, de beste ploeg van 2B. Voor Caïssa spelen Alfred Bolland en Han Fruin remise, Willem Tensen delft het onderspit. Het combinatietiental verliest met 4-6.

1929
De Caïssa-leden Smits, Van Hees en Van Wees schaken niet alleen op de club, ook thuis. Ze zijn regelmatige deelnemers aan de oploswedstrijden in de schaakrubriek van Onze Courant, zoals in de editie van 5 oktober. Smits is een van de vijf met een eindscore van 53 punten, maar zal door loting buiten de prijzen vallen.

1930
Gedurende een aantal seizoenen heeft Caïssa twee algemene ledenvergaderingen per jaar. Zo bezoeken 22 leden de ALV van dinsdag 18 maart. Het financieel verslag is in de begintijd heel kort: een paar regels in het notulenboek. De club heeft volgens de gegevens van penningmeester Jo Heideman een saldo van f 193,28. Gerard Haring en Germ Langereis vormen de kascommissie.

1931
Op vrijdag 10 april krijgt Caïssa onverwacht bezoek van Rudolf Loman, in de vorige eeuw een van de beste schakers van Nederland. De 69-jarige oud-topper (hij wordt in oktober 70) speelt in hotel De Roskam vier blindpartijen. Alleen Willem Tensen houdt hem in een sessie van drieënhalf uur op remise, zoals in het verslag in Onze Courant van de volgende dag te lezen is.

1932
Een van de grootste Nederlandse probleemcomponisten is Jac. Haring, op 30 maart 1913 geboren in Hoorn en twaalf jaar later jeugdspeler bij Caïssa. Zijn eerste compositie die de krant haalt, is ‘probleem 4’ in het Westfriesch Dagblad van 26 maart. Het is een van de vele tweezetters van de latere grootmeester. De oplossing is 1. Pd8.

1933
Over de clubcompetitie van Caïssa in pakweg de eerste twintig seizoenen is weinig bekend. Het oudste bericht staat in de Nieuwe Hoornsche Courant van 15 juni 1933. Twee dagen eerder zijn in hotel De Roskam de prijzen van de groepswedstrijden uitgereikt. In groep I is de competitie niet uitgespeeld. Vanaf groep II tot en met groep VI zijn de winnaars Cees Ursem (op de foto rechts), Boudewijn van Wees, H. de Vries, J. van Kalken en P. Schutte jr. Gezien het aantal punten – respectievelijk 6, 6, 7, 5 en 5½ – zullen ze niet meer dan tien partijen hebben gespeeld.

1934
Caïssa heeft diverse prominente leden gehad. Mr. dr. Catharinus Drossaart van Dusseldorp is een van hen. Op 6 oktober 1934 wordt de 31-jarige schaakliefhebber uit Wassenaar geïnstalleerd als secretaris van de Kamer van Koophandel en Fabrieken in West-Friesland; hij is kandidaat nummer 1 uit vijfhonderd sollicitanten. De oud-secretaris van de Nederlandsche Gymnasiasten en HBS’ers Schaakbond doet op 30 oktober mee aan een gongwedstrijd van Caïssa, het begin van het Hoornse schaakseizoen. Het bestuur stelt groep 1 van de acht vierkampen samen. Catharinus Drossaart van Dusseldorp wordt tweede en meldt zich aan als speler van Caïssa. Op 11 september 1937 overlijdt hij plotseling tijdens een vakantie in Duitsland.

1935
Soms is het uitvoeren van een idee niet zo’n succes. De simultaanwedstrijd op 15 januari met Jacques Davidson, de eerste beroepsschaker van Nederland, wordt een sof. Uit de notulen van de jaarvergadering van een week later (tweede alinea, pagina links hieronder): ,,’n 12-tal spelers was opgekomen. Dhr. Davidson stelde voor de winnaars ’n prijsje beschikbaar. Daar ’t aantal borden te gering was en de meester ’t jaar zeker met ’n record wilde inzetten, was de vertooning om kwart voor tien geëindigd met alle partijen gewonnen.’’ Caïssa-secretaris Randshuizen – inmiddels verhuisd naar Castricum – had zonder overleg met het bestuur de Amsterdammer geïnviteerd. Omdat er nog ruim tijd over is, toont Davidson vervolgens op een demonstratiebord enkele beroemde partijen en eindspelen. Dat krijgt wel veel waardering.

1936
Op 10 november is er geen clubavond. Caïssa moet wijken voor koeien. In Hoorn wordt de najaarsveemarkt gehouden en is de schaakzaal bezet. Tien leden rijden naar Spanbroek, voor een propaganda-avond, zoals in de Nieuwe Hoornsche Courant van de volgende dag te lezen is. Ze spelen tegen plaatselijke schaakliefhebbers die na afloop een club oprichten.

1937
De zomer van 1937 staat in het teken van de Coenfeesten. Jan Pieterszoon Coen is op 8 januari 1587 in Hoorn geboren en 350 jaar later wordt dat uitgebreid gevierd. Van 30 juni tot en met 4 juli zijn er tal van activiteiten, onder meer het naspelen van Coens terugkeer naar Hoorn in 1623. De vroedschap van dat jaar (het stadsbestuur) bestaat uit negen leden van Caïssa. Een van hen is Johannes de Ruyter de Wildt die de rol van burgemeester Pieter Janszoon Wijncoop vertolkt. Wijncoop en ook Jan Pieterszoon Coen zijn tijdgenoten van Michiel Adriaanszoon de Ruyter, familielid van de Caïssa-schaker. Hij staat in het midden van het drietal rechts op het bordes.

1938
Caïssa’s traditionele opening van het schaakseizoen is een gongwedstrijd. Om zoveel mogelijk deelnemers te trekken plaatst Caïssa in het Westfriesch Dagblad van 8 oktober een advertentie. Dat is een sterke zet. Op dinsdag 11 oktober komen 44 schaakliefhebbers naar hotel De Valk; een mooi aantal voor elf vierkampen. De gong klinkt elke dertig seconden. Na afloop laten acht niet-leden weten dat ze het als clubschaker bij Caïssa willen proberen.

1939
Een unieke wedstrijd op 9 maart in café Het Grauwe Paard in Zwaag. Daar is een half jaar eerder de Rooms-Katholieke Westfriesche Schaakbond opgericht, met ODI als een van de betrokken clubs. Caïssa heeft in 1932 aan de wieg gestaan van de Westfriesche Schaakbond. Twee tientallen van de RK en van de neutrale vereniging treffen elkaar die donderdagavond. Met de bestuursleden Piet Velzeboer en Henk Andreae aan de topborden – zij verliezen overigens allebei – wint Caïssa met 4-6.

1940
Half april viert Caïssa een unieke trilogie. In de competitie van de Westfriesche Schaakbond zijn alle tientallen op de eerste plaats geëindigd en dat haalt de voorpagina van het bondsorgaan. Niet eerder heeft een Westfriese club een dergelijke prestatie geleverd. Maar een paar weken later zijn de gedachten heel ergens anders.

1941
Schaken in oorlogstijd. Caïssa probeert dat zo goed en zo kwaad als het gaat vol te houden. De clubcompetitie gaat door en op 8 juli krijgen de vier groepswinnaars hun prijzen. Een week later volgt als afsluiting van het seizoen een wedstrijd tussen de oudere en de jongere schakers van Caïssa. Een, naar later blijkt, bijzondere partij is die op het zesde bord: de 29-jarige Harm Aiking speelt met wit tegen Dirk Wiggelaar die vier dagen later zijn achttiende verjaardag zal vieren. Zij zijn de enige oorlogsslachtoffers van de Hoornse schaakvereniging.

1942
Ook het Hoogoven-toernooi gaat door. Max Euwe wint de zeskamp van de toppers, opvallend is de eindstand in groep E, zoals Het Volk van 5 januari laat zien. Vijf deelnemers eindigen op drie punten en een van hen is Caïssa-speler Albert Aberkrom. Na loting wint hij de eerste prijs.

1943
De presentielijst van de jaarvergadering van 7 september. Twintig leden zijn die dinsdagavond naar hotel De Valk gegaan en zetten om kwart over acht hun handtekening. Links van boven naar beneden: 1 T. Lieuwen, 2 J. Duin, 3 Cor Moeijes sr, 4 Petrus de Git, 5 Willem Aaij, 6 W. Haanstra, 7 Gerard Haring, 8 Wim Drost, 9 Piet Langenberg, 10 Cor Moeijes jr, 11 C. Ooijman, 12 Cees Ursem, 13 Willem Hart. Rechts: 14 Henk Andreae, 15 Dolf Erkens, 16 Jacob Jan Sleutel, 17 Jo Heideman, 18 Harm Aiking, 19 Jan Casius, 20 Freek Homan. Door een gedwongen evacuatie kan secretaris Andreae zijn werk niet meer doen en is een van de agendapunten zijn opvolging. Willem Hart krijgt de meeste stemmen om het secretariaat over te nemen. Om 21.45 uur sluit voorzitter Gerard Haring de vergadering; veel vroeger dan gebruikelijk.

1944
Een spectaculaire prestatie levert Caïssa op 5 maart. Volgens voorzitter Gerard Haring zijn er achttien spelers gevraagd om een tiental te vormen voor de uitwedstrijd tegen Morphy, maar uiteindelijk stappen er zes in de trein naar Den Helder. Een poging om het duel uit te stellen mislukt, omdat door een storing op de telegraaf- en telefoonlijnen niet iedereen kan worden bereikt. Bij Morphy ontbreekt PTT-directeur Joris Groenevelt die later tien seizoenen bij Caïssa zal schaken. De thuisploeg heeft kampioenskansen, begint met een 3-0 voorsprong en… verliest met 4-5. David Noë, Johannes Bergsma, Piet Langenberg, Gerard Haring (die na ruim honderd zetten remise speelt), Jacob Jan Sleutel en Jan Casius zorgen voor de stunt. De titel gaat naar Schaakmat uit Noord-Scharwoude dat in eerste instantie kwaad is dat Caïssa – met zes man opkomend – zijn sportieve plicht niet vervult.

1945
Zo maar een bericht in het Nieuw Noordhollands Dagblad van vrijdag 20 oktober. De oorlog is afgelopen, de draad van het gewone leven moet worden opgepakt. Een dag eerder is in Hoorn een noodgemeenteraad van vijftien leden samengesteld. Daarin drie spelers van Caïssa: de katholieke schakers Gerard Haring en Willem Hart en de socialistische schaker Jan Casius.

1946
De ‘Caïssa-pagina’ in het NHSB-mededelingenblad Schaak van september 1946. In de eerste na-oorlogse competitie van de Noordhollandse Schaakbond doen drie Hoornse teams mee. Caïssa in 2E, Caïssa 2 niet in 3D maar in 3F en Caïssa 3 niet in 3E, maar in 3G, waaraan een maand later de pas opgerichte schaakvereniging Animo (De Haukes) zal worden toegevoegd. De oorspronkelijke indeling is om verschillende redenen veranderd en uiteindelijk zullen 52 verenigingen 111 tientallen aanmelden.

1947
In het najaar van 1947 worden de leden van Caïssa verrast met een clubblad: ‘Caïssa’, gedateerd op 1 november 1947. Het is een initiatief van Albert Aberkrom en Jan Hagenaars en bedoeld als proefnummer om de belangstelling te peilen. Dat valt in de smaak, want er verschijnt dat seizoen elke maand een blad. Als Aberkrom verhuist, is er niemand die zijn werkzaamheden overneemt en komt er al snel een einde aan ‘Caïssa’.

1948
Op dinsdag 10 februari hangt er een geladen sfeer in de speelzaal van Caïssa. Het eerste tiental moet zegevieren om voor de tweede maal op rij kampioen te worden en tegen ZSC 2 lukt dat: 5½-4½. Als de Zaandammers hadden gewonnen, waren ze met de gastheer en Weenink (Beverwijk) op de gedeelde tweede plaats geëindigd; nu zijn ze vijfde. En Caïssa gaat aan een serie promotiewedstrijden beginnen die voor de winnaar promotie naar de hoogste klasse van Nederland oplevert. Zo ver komt het niet. De eerste tientallen van Haarlem en ZSC zijn te sterk. Een van de winstpartijen tegen ZSC 2 komt van Lucas Goede. De huisarts heeft een praktijk in Westzaan, maar maakt het seizoen af bij Caïssa en verslaat aan het tweede bord streekgenoot J. Zijlstra.

1949
De eerste alinea’s van een verslag in het Nieuw Noordhollands Dagblad van 24 januari. Elf dagen eerder heeft Caïssa 2 de uitwedstrijd tegen Het Havenkwartier 2 gespeeld. Het hele verslag – als eenkolommer – is een halve pagina lang; alle tien partijen komen aan bod. De Zaandamse vereniging zal in 1952 haar naam veranderen in Saende en gaat later fuseren met ZSC. Het ongeslagen Caïssa 2 zal overigens een kleine maand later van De Pion verliezen en eindigt achter de Edammers op de tweede plaats van de derde klasse E.

1950
Nog een krantebericht. Ditmaal uit het Dagblad voor West-Friesland van 2 januari. Het eerste open Hoorns kampioenschap wordt aangekondigd. Dat ‘open’ valt tegen, want van de 32 deelnemers zijn er 31 lid van Caïssa. Half februari wordt kapper Freek Homan als eerste kampioen gehuldigd.

1951
Het diploma van Caïssa’s kampioenschap in 1951. De titel zal echter geen promotie opleveren. In de nacompetitie met de kampioenen van 2D (VAS 3, Amsterdam) en 2E (VVV 2) zegevieren de Alkmaarders. VVV 2 – Caïssa levert drie afgebroken partijen op en via arbitrage drie punten voor de thuisploeg, waardoor de tussenstand van 2½-4½ wordt omgezet in een 5½-4½ eindstand. Caïssa zal jaren tweedeklasser blijven, ondanks nog twee kampioenschappen.

1952
Het Westfries kampioenschap maakt zijn rentree, nadat de laatste editie in 1943 is gehouden. De Westfriesche Schaakbond is in de Tweede Wereldoorlog opgeheven, de Westfriese Schaakkring komt er in 1952 voor in de plaats. Caïssa, KTV en Schaaklust worden door elk twee spelers vertegenwoordigd. Op vrijdag 25 januari staat het Hoornse onderonsje Folkert Hildama jr – Freek Homan op het programma. Wit zegeviert. Wim Gutter (Schaaklust) kroont zich tot Westfries kampioen, Hildama wordt vierde en Homan gedeeld vijfde.

1953
Op de clubavond van 21 april incasseert Caïssa een zware klap. De 83-jarige Cornelis Bos, het oudste lid van de vereniging, zakt kort na afloop van zijn partij ineen. Alfred de Ronde en Hessel Woelinga zijn clubgenoten en artsen en kunnen slechts constateren dat hij is overleden. Enkele maanden later wordt op de jaarvergadering bekend gemaakt dat de zoon van de bekende Hoornse fotograaf een wisselbeker beschikbaar stelt. De Cornelis Bosbeker gaat naar de winnaar van groep 3 van Caïssa’s clubcompetitie, waarin de naamgever zelf jarenlang heeft gespeeld.

1954
Gedurende tientallen seizoenen worden op de jaarvergaderingen alle verslagen en notulen voorgelezen. Zo ook op 7 september. Secretaris Ben Lieshout lijkt de wanhoop nabij. ,,Het is de taak van een secretaris om u aan het einde van een verenigingsjaar een overzicht te geven van het afgelopen verenigingsjaar. Kon ik u vorig jaar geen verslag voorleggen doorspekt met successen, dit jaar jammer genoeg nog minder, verre van dat zelfs. Heeft Caïssa I niet aan de rand van de 3^e klasse afgrond gestaan? ‘Waarom? Was dit nodig?’ zo vroeg ik mij af. Neen, mijne heren, het waarom weet u even goed als ik: invallers, invallers en nog eens invallers. Zo zelfs dat enige malen Caïssa I, II en II onvolledig uitkwamen.’’
De drie tientallen van Caïssa zijn in de onderste regionen geëindigd. Het derde heeft in twee van de vijf wedstrijden met zeven man gespeeld; nota bene ook thuis tegen Wieringermeer 2.

1955
In het najaar van 1955 maakt Joris Groenevelt zijn debuut in de competitie van Caïssa. Al snel is duidelijk dat hij tot de betere spelers behoort. De geboren Groninger is oud-clubkampioen van Stauton en verhuist door zijn werk bij de PTT verschillende keren. En dat betekent dat hij ook lid is geweest van meerdere schaakverenigingen. Door overplaatsingen in het westen van ons land komt Joris terecht bij Purmerend, Morphy (Den Helder) en Caïssa, waar hij op 14 september 1965 zijn laatste partij speelt. Nog geen vijf maanden later overlijdt hij.

1956
Rob Bijpost (van schaakclub Aartswoud) heeft een prachtig boek over de historie van het Westfries kampioenschap, een van de oudste schaakevenementen van Nederland, in de periode 1934-1998 geschreven. Zo staan er onder meer verslagen van het toernooi van 1956 in. De Caïssa-deelnemers spelen geen rol van betekenis, zoals uit onderstaande foto blijkt. C. Smit (twee punten) verslaat clubgenoot Ben Lieshout en speelt remise tegen Ben van den Braber en Jacob Struik, Lieshout pakt zijn enige punt tegen Struik. Pas in 1974 zal een Caïssa-vertegenwoordiger (Nico Hauwert) voor het eerst Westfries kampioen worden.

1957
Weer vormen leden van Caïssa de vroedschap. In de zomer viert Hoorn het feit dat het zeshonderd jaar stadsrechten heeft. Tot de festiviteiten behoort het naspelen van de Slag op de Zuiderzee op vrijdag 5 juli. Die eindigt met de gevangenneming van de graaf van Bossu, waar de vroedschap van Hoorn bij betrokken is. Net als twintig jaar eerder is Henk Andreae er weer bij en hij vormt met zijn clubgenoten P. Besseling, Sjaak Blokker, J. Cromjongh, Gerard Haring, Sicco Hiemstra, Ben Lieshout, Ted Redeker en Tjerk de Vries het ‘stadsbestuur’. Op een film, gemaakt in opdracht van het Victoria-theater, zijn ze te zien bij het vertrek van de watergeuzen vanaf het Houten Hoofd en ook bij de aankomst, met de bevelhebber van de Spaanse vloot als gevangene.

1958
Op 2 december debuteert Wolfgang thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg in de clubcompetitie van Caïssa. Met zwart is hij te sterk voor Piet Langenberg, een van de toppers van de Hoornse club. In de bondscompetitie komt hij uit voor BSG en maakt regelmatig het ritje naar Bussum of – bij uitwedstrijden – verder. ‘Wolf’, zoals hij door de BSG’ers wordt genoemd, is de enige baron die bij Caïssa heeft gespeeld; overigens slechts anderhalf seizoen. Zijn tante Bertha Koster (Bertha Jacoba Gottliebe thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg; getrouwd met de kunstschilder Klaas Koster uit Schellinkhout) heeft het bronzen borstbeeld van Klaas’ broer Elias gemaakt dat in Hoorn op de hoek Noorderstraat/Veemarkt staat. Op de foto hieronder, uit BSG’s jubileumboek ‘Van Denkers en Doeners’, is Wolfgang thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg, de staande man tweede van links.

1959
Caïssa heeft in de loop der jaren verschillende ‘Heen en Weer’-teams gehad: ploegen die promoveren, degraderen, promoveren, degraderen, enzovoorts. Bijvoorbeeld het tweede tiental. Op 24 februari wint het met 6-4 van concurrent Aartswoud in de slotronde van de competitie in de derde klasse A. Voor de derde keer in negen seizoenen maakt het de stap omhoog. Caïssa 3 wordt tweede, Caïssa 1 verspeelt door een nederlaag in zijn laatste wedstrijd de tweede plaats en eindigt als vijfde. Vandaar ‘een goed schaakseizoen’ in het krantebericht.

1960
Op de jaarvergadering van 13 september is er veel aandacht voor Henk Andreae die 25 jaar bestuurslid – in diverse functies – is. Voorzitter Gerard Haring: ,,Als secretaris was u best, als wedstrijdleider beter, maar als propagandist het allerbeste.’’ De jubilaris krijgt een fraaie, ingelijste fotovergroting van het Grote Noord van een kleine honderd jaar eerder, waarop de woning van de tandarts te zien is. J. Schutte neemt het woord over en stelt de vergadering voor Andreae tot erelid te benoemen. Dat wordt met een daverend applaus gehonoreerd. Hij is na Willem Tensen in 1931 het tweede erelid van Caïssa. Henk Andreae schenkt de vereniging als dank twee schaakklokken en zijn vrouw deelt Hoornse spritsen uit.

1961
In de jaarvergadering van 1960 is besloten om de resultaten van de bondscompetitiepartijen mee te tellen voor de clubcompetitie. Daardoor zijn verschillende spelers gedupeerd, vooral de invallers die aan veel hogere borden hebben gezeten. De wedstrijdcommissie heeft voor het seizoen 1961-1962 de opstellingen al op papier staan, maar voorzitter Gerard Haring spreekt op de ALV van 19 september de hoop uit dat de leden op deze avond er voor kiezen om het besluit met ingang van 1962-1963 ongedaan te maken. Tjerk de Vries uit zijn bezwaren en stelt ‘een soort Gedeputeerde Staten’ voor om direct de beslissing terug te draaien. Volgens Piet Avis is er in de uitvoering iets verkeerds gegaan. Wegblijvers dienen een nul te krijgen, vindt hij. ,,Dat is’’, zo zegt Haring, ,,niet de bedoeling van de vergadering geweest.’’ Tevens stelt hij dat een eenmaal genomen besluit niet zo maar kan worden herzien. Uiteindelijk gaat iedereen akkoord met de eindstanden en heeft de prijsuitreiking plaats. Aansluitend wordt het bestuursvoorstel om bij de eindklassering van de wintercompetitie geen rekening te houden met de resultaten in de bondswedstrijden met applaus aangenomen.

1962
Caïssa viert in 1962 het 40-jarig bestaan en voor het eerst is de jeugd bij een jubileum betrokken. Er is een toernooi met vijf vierkampen. De winnaars plaatsen zich voor de finale. Alle resultaten worden op uitslagenkaartjes (de lege achterkant van briefkaarten van Woninginrichting Haring, aan het Kleine Noord in Hoorn) geschreven. De 11-jarige Ger Roos – de huidige secretaris van Caïssa-Eenhoorn – neemt het in groep 1 op tegen de 9-jarige Sjoerd Driessen, de 13-jarige Dolf Heeris en de enige niet-Hoornaar, Peter Bos (13, uit Medemblik) die met drie winstpartijen finalist wordt. De 17-jarige Rob Bijpost uit Sijbekarspel zal het jeugdtoernooi winnen.

1963
Net als vier jaar eerder verovert Caïssa 2 het kampioenschap van de derde klasse A. Door de strenge winter wordt het programma danig overhoop gegooid. Daardoor speelt Schaaklust 2 in de periode 11 maart-1 april zijn laatste drie wedstrijden. De Andijkers zijn een concurrent van het Hoornse tiental. Caïssa 2 heeft nauwelijks last van alle verschuivingen. Het wint de topper tegen Schaaklust 2, op 19 maart, met 7½-2½. Van de Noordhollandse Schaakbond ontvangt de club onderstaande kampioensmedaille.

1964
Hotel-café-restaurant De Valk (West 72) is de locatie waar Caïssa het langst heeft geschaakt: 31 seizoenen. Clubpartijen en bondswedstrijden zijn gespeeld in de periodes september 1933-februari 1948 en september 1848-september 1964. Er is in 1948 een halfjaarlijks uitstapje naar hotel Sopar, later Pijl geheten, geweest vanwege ontevredenheid over de behandeling in De Valk. Maar het zaaltje waarin wordt geschaakt voldoet niet en de club keert terug naar De Valk. Het Kontaktcentrum (Loniusstraat 1) is met 22 seizoenen goede tweede. HSV De Eenhoorn zit vanaf de oprichting in 1988 tot de fusie in 2012 in cultureel centrum De Huesmolen.

1965
Vier ervaren spelers van Caïssa bij elkaar: vlnr Bert Buitink sr, Hero Bos, Willem Hart en Gerrit van der Wolff. In het seizoen 1964-1965 kroont Willem Hart zich voor het derde jaar op rij tot clubkampioen en zal in 1969 een tweede hattrick voltooien. Hij is in de jaren zestig de sterkste speler van de Hoornse vereniging. In het voorjaar van 1965 zijn Arie Bruidegom, Bert Buitink sr, Piet Langenberg en Gerrit van der Wolff zijn grootste concurrenten in de veertien man tellende groep I.

1966
Caïssa neemt in het najaar afscheid van het groepensysteem. Vanaf de oprichting tot en met het seizoen 1965-1966 is de clubcompetitie verspeeld in groepen (drie, vier, soms vijf) en de indeling bepaalde ook in welk bondstiental een speler werd opgesteld. Onderstaande partij komt uit groep I, gespeeld op 8 maart, en is een van de laatste ‘groepspartijen’. Tegenover elkaar zitten de voorzitter (Gerard Haring) en de clubgenoot (Frans Bouwman) die hem in 1968 in die functie zal opvolgen.
Er is al enige seizoenen discussie over een andere opzet, vooral veroorzaakt door het grote verschil in het aantal gespeelde partijen. Daardoor worden de eindstanden opgemaakt aan de hand van de scoringspercentages. Op de jaarvergadering van 6 september zijn achttien leden voor – en zes tegen – het nieuwe keizersysteem. De competitieleider gebruikt dat om het wekelijkse programma van één grote groep samen te stellen.

1967
Er zijn tijden geweest dat de kranten aandacht besteden aan de jaarvergaderingen van Caïssa. Vaak in de vorm van een kleine eenkolommer, maar in het Dagblad voor West-Friesland van 7 september 1967 gaat het om een groot verslag. De financiële positie van de vereniging ziet er niet zo florissant uit. In de tweede alinea is te lezen dat de eigenaar van hotel De Roskam – waar Caïssa op de eerste verdieping zijn speelzaal heeft – een stap in de goede richting doet door de huur tot de helft terug te brengen.

1968
,,Het Hoorns kampioenschap aan het einde van het seizoen leek in het begin een groot succes te worden. Er meldden zich n.l. 32 deelnemers. Een groot gedeelte kwam alleen de eerste avond en zodoende moesten we een ander systeem bedenken om toch tot een einde te komen’’, schrijft secretaris Jekke ten Hoeve in zijn jaarverslag. Dat einde wordt gehaald. Ger Roos ontvangt uit handen van mevrouw Nannings namens de Hoornse Sportraad de eerste prijs, Bert Buitink jr (op de foto achter de zwarte stukken) legt beslag op de tweede plaats.

1969
In zijn schaakrubriek in het Noordhollands Dagblad van 28 november brengt Pim Muhring een boek van oud-Caïssa-speler Jac. Haring onder de aandacht. ,,In een zojuist verschenen boekwerk met de merkwaardige titel ‘Schaak maar raak’, uitgeverij Van Goor Zonen, ondernemen de auteurs Jac. Haring en ir. J. R. G. de Veer een serieuze poging het schaakprobleem nader tot de praktische schaakspeler te brengen. Deze goede bedoeling dwingt bewondering af, mede door een groot scala van de meest uiteenlopende problemen. Persoonlijk ben ik er van overtuigd, dat het schaakprobleem als kunstuiting de echte partijspeler nimmer zal aanspreken, omdat de stellingen onecht en gekunsteld aandoen. Dit neemt niet weg, dat het probleem ‘an sich’ boeiend kan zijn door de merkwaardige effecten van de matvoering en als zodanig de belangstelling verdient van de partijspeler. Ik hoop dan ook, dat dit fraai verzorgd boek ondanks de hoge prijs (f 12,90) de weg zal vinden naar de vele schaakbibliotheken.’’

1970
Een notatiepagina uit een schrift, waarschijnlijk van Caïssa’s penningmeester Cees de Boorder. In de voorbereiding op het Open Hoorns van 1970 neemt het bestuur ook de financiële positie van club in het seizoen 1969-1970 door. Die is verbeterd en dat is helemaal rechts onderaan te zien. Het saldo van 437,47 stijgt, onder meer door een gift van f 250, naar 955 gulden.

1971
Als voorzitter van de wereldschaakbond bezoekt Max Euwe in juli het IBM-toernooi in Amsterdam. Daar is ook Caïssa-secretaris Pieter Schaper die hem polst voor een simultaanwedstrijd in Hoorn. Euwe herinnert zich nog zijn optreden bij het pas opgerichte Caïssa. Op zondag 24 februari 1924 neemt hij het voor de eerste maal in de Coenstad op tegen een overmacht aan tegenstanders: 33 welgeteld. De Amsterdammer die dan regerend Nederlands kampioen is, wint 32 partijen en verliest van Johan Hinke uit Spierdijk.
Caïssa viert in het seizoen 1971-1972 zijn 50-jarig bestaan en dat gebeurt op grootse wijze. In schouwburg Het Park komen op 21 september tal van Westfriese schakers om simultaan te spelen tegen Euwe (die vanwege zijn drukke programma niet begin 1972 kan), de Russische grootmeester Aleksandr Kotov en tegen schaakjournalist Berry Withuis. Kotov is in die periode te gast bij Max Euwe en de oud-wereldkampioen biedt aan om hem aan zo’n veertig borden in te zetten. De Russische ingenieur vindt het prachtig om het ‘schaakcircus’ in Hoorn mee te maken. Hij boekt in 27 partijen 22 overwinningen en vijf remises. Zijn Amsterdamse gastheer, 70 jaar inmiddels, komt tot negentien zeges en een remise tegen Dirk Mantel (Andijk), terwijl Withuis wordt verslagen door de KTV’ers Arie Karreman en Willem Hensbergen. In de overige 22 partijen verovert hij 21½ punt.

1972
In de periode 1959-1975 zijn de door Vroom & Dreesmann gesponsorde simultaanwedstrijden in Nederland een groot succes. Diverse bekende grootmeesters uit binnen- en buitenland worden uitgenodigd om mee te doen. Zo zijn er in december 1960 en januari 1961 achttien simultaanseances, steeds aan 180 borden, in vijftien steden. Een wereldrecord. Op 10 februari 1972 doet de V & D-karavaan Alkmaar aan. Caïssa-speler Arend Stapel meldt zich aan en houdt grootmeester Hein Donner op remise.

1973
De Koninklijke Nederlandse Schaakbond viert in 1973 zijn honderdste verjaardag.  Ter gelegenheid daarvan houdt Caïssa op 22 mei een snelschaakavond met een speeltempo van tien minuten. De nummer 1 van elke groep wint een waardebon van vijftien gulden.

1974
Het jeugdtoernooi van Caïssa op derde kerstdag wordt een groot succes. Voorzitter Frans Bouwman heet 37 kinderen welkom die – tussen 9.00 en 12.00 en 14.00 tot 18.00 uur – na voorrondepartijen in negen groepen spelen. Uit het verslag in het Dagblad voor West-Friesland van de volgende dag: ,,Tot veler verrassing snoepte in groep I de 12-jarige Harry van Heerden (qua postuur ook nog de kleinste deelnemer) de eerste prijs weg voor de neus van Tonny Wessels en Fred Avis. Tonny Wessels behaalde in deze groep de tweede prijs.’’
Rechts op de foto volgt wedstrijdleider Bert Buitink sr enkele partijen.

1975
In 1975 zijn Fred Avis en Ton Wessels de talenten van Caïssa. Ben van Aken en Aart Kögeler trainen de jeugdafdeling en maken de partij-indelingen voor de clubcompetitie. Op 8 april spelen beide 15-jarigen voor het laatst als jeugdspelers tegen elkaar. Een kleine vijf maanden later zijn ze twee van de acht debutanten – onder meer ook Jan Haijer en Aad Laan – in de seniorencompetitie. Fred wint op 2 september van Bol, Ton deelt het punt met Maurits Schagen. Op 2 december neemt Ton revanche op Fred voor zijn nederlaag in onderstaande jeugdpartij van april.

1976
Het Noordhollands Dagblad heeft in 1976 de NHD-toto. In de woensdagkrant voorspelt Pé Mühren, stadionspeaker bij FC Volendam, dertien voetbalwedstrijden en een bekende in de Westfriese sportwereld wordt gevraagd hetzelfde te doen. Een betere score dan de Volendammer levert een bonuspunt op. In de krant van 10 maart mag Karel Pieters dertien kruisjes zetten. Hij wordt geïnterviewd door Nico Hoffer (niet met een ‘k’) die onder meer citeert: ,,Een tweede schaakclub in Hoorn, volstrekt los van Caïssa? Dat zie ik niet gemaakt. Vergeet niet dat je in elke schaker gauw een honderd gulden moet investeren en wil je dat op kunnen brengen heb je minstens 60 vaste leden nodig. Zoveel krijgt een nieuwe club er – zeker in de beginfase – nooit en te nimmer.’’

1977
Hij is er al een paar keer dicht bij geweest: clubkampioen worden. In 1974 eindigt Joop Bührs op de derde, in 1976 op de tweede plaats. Na weer de derde stek speelt hij in het najaar van 1977 ijzersterk. Op de zestien dinsdagavonden tot oud en nieuw heeft hij twee bondswedstrijden en is eenmaal afwezig. Blijven over dertien interne partijen. De oud-Amsterdammer verslaat Aart Kögeler, Ruud Velthuis, Gerrit van der Wolff, Willem Hart, Aad Laan, Fred Avis, Bert Meester en Karel Pieters en komt remise overeen met Bert Meester, Piet Geertsema, Karel Pieters, Aend Stapel en T. van Veen. Ongeslagen luidt Joop het jaar 1977 uit. En inderdaad: vier maanden later is hij clubkampioen. Zijn enige Caïssa-titel.

1978
Op 26 september 1978 heeft Caïssa de drukste avond in zijn 100-jarig bestaan. De vierde ronde van de clubcompetitie wordt bezocht door zeventig leden, inclusief drie debutanten. Carla en Joke Dekkers spelen hun eerste partij alsmede Frits Huijser van Reenen. De Hoornse tweelingzussen winnen. Negen Caïssanen zijn afwezig. Wie er toen allemaal in Het Kontaktcentrum waren? Hieronder de uitslagen, plus een van de 35 partijen.
Ronde 4 (26 september): Joop Bührs-Sander Pieters 1-0, Wim Sederel-Karel Pieters 0-1, Frans Bouwman-Aart Kögeler 0-1, Kees Wessels-Nico Tonneman ½-½, Bert van der Saag-Jan Haijer 1-0, Jan Tuinstra-Gerrit van der Wolff ½-½, Willem du Pree-Johan de Lange 0-1, Nel van Heerden-Willem Hart 0-1, Aad Laan-Ger Roos 0-1, Jan Schutte-Peter Baas ½-½, H. Wit-Jan van Kalken 0-1, Cees de Boorder-Gerrit van der Hoff 0-1, Wim Stammes-Ben van Aken ½-½, Ben Jongerhuis-Bert Wit 0-1, Gerard Groot-Niek Hauwert 0-1, Arnold van der Wolff-Wim Helling 0-1, Leni van den Berg-Jos Renckens 1-0, Kees Ooms-Dick Wulf 0-1, Ruud Molthoff-Erwin Wessels 0-1, Piet Peetoom-G. Weel 0-1, Peter van den Broek-Paul Snoeij Kiewit ½-½, Rob Knijn-Hein Conijn 0-1, R. de Gruiter-Kees Degeling ½-½, Wim Prins-J. Wentzel 1-0, G. van Leeuwen-Aart Dekkers 0-1, Guus Helling-Jan Bakker 1-0, Lies Blaaser-R. de Vries 0-1, Meindert de Haas-Fred Masteling 1-0, Dirk-Jan Scholten-Wim Bolle 1-0, Cornelis Pels-Roeland Hartlief 0-1, Ben Kalb-Ron Reinderman 0-1, Carla Dekkers-Corry Manshanden 1-0, Joke Dekkers-Frits Huijser van Reenen 1-0, Rob ten Have-Jan Spaans 1-0, Schouten-Heinink 1-0.
Afwezig: Hero Bos, Arie Bruidegom, Bert Buitink, Jaap Duif, Piet Geertsema, Bas Hardewijn, Bert Meester, Ruud Velthuis, Alwin van der Wolff.

1979
Dat is nog eens een mooie oude koe. ‘Caïssa blijft koploper promotieklasse schaken’ kopt het Noordhollands Dagblad op 17 december, twee dagen na de thuiswedstrijd tegen Heemsteedse SC die het Hoornse tiental met 5½-4½ wint. Aan het eerste bord speelt Hielco van der Zee die 13 december j.l. in De Kreek zijn rentree heeft gemaakt en knap Nizar Alayoubi in diens favoriete pionneneindspel versloeg. Zijn teamgenoten van 43 jaar eerder zijn Sander Pieters, Jan Haijer, Piet Geertserma, Rob Wildschut, Joop Bührs, Karel Pieters, Wim Sederel, Bert Meester en Ger Roos. De Heemsteedse schakers zullen overigens de titel pakken, Caïssa wordt vierde.

1980
Een roemruchte naam in de geschiedenis van de Noordhollandse Schaakbond is Koningsclub. De Duitse betonmiljonair Arnfried Pagel (rechts op onderstaande foto) heeft een huis in Bergen en richt de vereniging op, omdat hij geen plaats krijgt in het eerste team van Bergen. Koningsclub wordt in 1979 meteen kampioen van de vierde klasse C en stuit in het voorjaar van 1980 voor de eerste keer op een ploeg van Caïssa. Dat gebeurt in de slotronde; de winnaar verovert in de derde klasse B de titel. Koningsclub wint in eigen huis met 5½-2½. Grootmeester Lev Alburt wordt aan het eerste bord gezet. Leni van den Berg is enkele stoelen verder het langste bezig en staat gewonnen, waarop Pagel haar tweehonderd gulden aanbiedt om akkoord te gaan met remise. De Caïssa-speelster wil het geld niet, maar het bordpunt wel.

1981
De tweepersoons jeugdcommissie (Leni van den Berg en Gerard Groot) krijgt in het najaar van 1981 uitbreiding door de komst van Jan van Kalken. Ze trainen een kleine veertig kinderen die in drie groepen zijn ingedeeld. Naast de partijen voor de clubcompetitie zijn er theorielessen die sterke senioren als Joop Bührs (op onderstaande foto in actie) en Bert Meester geven.

1982
In 1982 viert Caïssa zijn zestigste verjaardag. Onder leiding van Johan de Lange, die anderhalf jaar eerder het clubblad nieuw leven heeft ingeblazen, wordt een jubileumboek gemaakt. De redacteur zelf schrijft een historisch overzicht van twintig A4tjes, inclusief foto’s. De Noordhollandse Schaakbond bestaat een halve eeuw en geeft een jubileumkrant, op A5-formaat, uit. Alle aangesloten clubs is verzocht om een artikel over de vereniging aan te leveren. Terwijl de meeste teksten korte en lange eenkolommers zijn, gaat het verhaal van Johan de Lange vrijwel in zijn geheel mee. Goed voor vijf pagina’s.

1983
In het najaar van 1983 maakt Dimitri Reinderman zijn entree bij Caïssa. In de Prinses Ireneschool, aan de Muntstraat, schaakt hij wel eens met Frederik van Steenbergen en de twee besluiten om samen lid te worden van de schaakvereniging. Dimitri’s eerste partij is tegen Arnaud van der Kroon (zie onderstaande foto). Hij wint in twintig zetten. Bovenaan de notatiepagina schrijft hij steeds zijn totaalscore en zijn scores met wit en met zwart. Met Michael Wendarmin eindigt Dimitri in 1985 op de gedeelde eerste plaats in de jeugdcompetitie. Twee jaar later komt daar Caïssa’s seniorentitel bij. Wonend in Amsterdam wordt hij in 1993 internationaal meester en Dimitri krijgt in 1998 de grootmeestertitel achter zijn naam.

1984
Aan het einde van het seizoen houdt Purmerend een openluchtschaaktoernooi met stukken van een halve meter voor drie clubs uit de gemeenten Hoorn, Purmerend (viert zijn vijfhonderdste verjaardag als stad) en Zaandam. Er wordt met drietallen gespeeld op de zaterdagen 19 mei, 2 en 16 juni, met een speelduur van één uur per partij. De Caïssa-spelers Joop Bührs, Vincent Duin, Jan van Kalken en Bert Meester vormen de Hoornse ploeg. Hun eerste tegenstander Zaandam (ZSC-Saende) ontbreekt echter op de eerste dag en ze spelen tegen Purmerend. De eerste partij verliest Hoorn kansloos, waarop Vincent Duin en Bert Meester in de pauze aan de wandel gaan. Terugkomend met een patatje zien ze dat Jan van Kalken – Joop Bührs heeft zich die dag afgemeld – al bezig is aan de tweede partij. Hoorn-Zaandam is verschoven naar de middaguren, maar de Zaandammers zijn er nog steeds niet en opnieuw neemt Purmerend plaats aan de overzijde van het grote schaakbord. Jans opening is niet bekend bij zijn clubgenoten die, als zij het hebben overgenomen, geruisloos ten onder gaan.
Op de tweede zaterdag speelt het Hoornse team dan eindelijk tegen de Zaanse schakers en lijden hun derde nederlaag. Herstel komt er op de slotdag, als Zaandam wel wordt verslagen. Purmerend is tweemaal te sterk voor Zaandam en schrijft zo met vier winstpartijen het toernooi op zijn naam. Caïssa en ZSC zijn gedeeld tweede en ontvangen een delftsblauw bord als herinnering.

1985
Op 30 november houdt Caïssa voor de tweede maal een jeugdtoernooi. In vier van de zeven groepen eindigen talenten van de organiserende vereniging op de eerste plaats. Voor groep 1 staat dat voor de eerste zet is gedaan al vast; de zeskamp telt louter spelers van Caïssa. Dimitri Reinderman zegeviert vier keer, onder meer tegen schaakvriend en oud-klasgenoot Frederik van Steenbergen (zie onderstaande partij), en eindigt overtuigend bovenaan. Anno 2023 is de top drie van groep 2 heel leuk: 1. Ron Deen (Caïssa), 3 punten, 2. Mark van Ojik (Caïssa) 3, 3. Peter van den Brink (Zeevang) 2½. Ron wint op basis van het onderling resultaat.

1986
In 1985 zijn enkele Westfriese schaakliefhebbers begonnen met het ‘Kampioenschap van de regio Westfriesland’. Dat wordt in het najaar op zeven zaterdagmiddagen in Hoogkarspel gehouden. De Caïssa-vertegenwoordigers grijpen naast de drie hoofdprijzen, maar dat is in 1986 anders. Ed Schouten zegeviert in de hoofdklasse, Dennis Koek in de eerste en Bas van den Berg in de tweede klasse. Ed Schouten is enkele maanden eerder overgestapt van de Hoornse club naar het Amsterdamse US.

1987
Caïssa 2 speelt op 12 oktober de uitwedstrijd tegen De Vennep 2 met vier invallers. De Hoornse ploeg wint met 5-3 en het kwartet – Jasper Seelemeijer, Jan van Kalken, Rob ten Have en Gerrit van der Wolff – levert een flinke bijdrage aan het succes. Ze zorgen in Nieuw-Vennep voor drie remises en een winstpartij; van Gerrit. Door ziekte ontbreekt Jan Haijer. De naar hem verstuurde beterschapskaart is tevens het ‘wedstrijdformulier/wedstrijdverslag’. Het scoreverloop staat erop (vader Gerrit van der Wolff opent de score, zoon Arnold zorgt voor 0-3) en de persoonlijke resultaten van het achttal alsmede hun handtekeningen.

1988
Caïssa krijgt in 1988 een buurman: HSV De Eenhoorn. De jongste Hoornse schaakvereniging heeft op 17 juni haar eerste ledenvergadering. Voorzitter Ronald van Gent zegt in zijn openingswoord dat de club heeft verloren van het EK voetbal; er zijn die vrijdagavond slechts negen aanwezigen. West-Duitsland en Italië spelen tegen respectievelijk Spanje en Denemarken en winnen allebei met 2-0, waarmee ze zich voor de halve finale plaatsen. Beide wedstrijden worden op de televisie uitgezonden.

1989
In 1989 wordt door de landelijke overheid een rookverbod voor openbare gebouwen ingevoerd. Of Het Kontaktcentrum daar onder valt is niet duidelijk, maar de jeugdafdeling van Caïssa plaatst in het clubblad een ‘petitie’ die ook de goedkeuring krijgt van een aantal senioren. Er staan zo’n dertig handtekeningen op.

1990
Na een bescheiden debuutseizoen (52^e in 1980-1981) groeit Wilko van der Gracht al snel uit tot een toptienspeler. In 1989 wordt hij zesde, na een tweede en derde stek en twee vijfde plaatsen daarvoor, en begint de nieuwe clubcompetitie niet direct als topfavoriet. Maar op 17 april 1990 speelt Wilko in de slotronde remise tegen Arnold van der Wolff en blijft ongeslagen. Acht overwinningen en zeven halfjes – de competitie telt dat seizoen slechts 23 ronden – leveren hem de eerste van in totaal zeven Caïssa-kampioenschappen op. Bijzonder is zijn witpartij tegen Jan Tuinstra. Die wordt na 45. … Kb8 op de clubavond afgebroken en na 78. … Th7 bij Leni Poeze thuis. De derde sessie levert opnieuw geen uitslag op. Na 106. Dh4 (de afgegeven zet) staat Wilko gewonnen, maar zijn opponent is niet overtuigd. Op 13 maart moeten de twee de partij uitspelen, in het uur voor de start van de zesde ronde van het Westfries kampioenschap die bij Caïssa wordt gehouden. Jan gaat daar niet mee akkoord en geeft demonstratief op. Na bijna een half jaar na de openingszet is er dan eindelijk een winnaar.

1991
In de loop der jaren zijn er veel wedstrijden geweest tussen teams van Caïssa en De Eenhoorn. En regelmatig staat er wat op het spel. Zo ook op 19 februari, als Caïssa 4 De Eenhoorn 3 ontvangt. Wim Prins, Bas Hardewijn en Ben Zuurveld zitten namens de thuisploeg tegenover drie oud-clubgenoten: respectievelijk Pio van Goor, Ruud Sondervan en Vincent Kuijpers. Ze pakken anderhalve punt. Dat aantal wordt verdubbeld door Cees de Boorder die op fraaie wijze van Bas Dudink wint en de remise van kopman Ben van Aken tegen John Wallaart. Verder komt Caïssa 4 niet. Mede door de 3-5 nederlaag heeft het een punt minder dan “Driehoorn’ en zal na een beslissingsdriekamp met Schaaklust 2 en Wieringermeer degraderen.

1992
De jeugdteams van GZ/De Eenhoorn doen het al een aantal jaren goed in de jeugdclubcompetitie van de NHSB. Ze winnen diverse bekers, omdat de ploegen bovenaan zijn geëindigd. Soms is het leuk om een andere trofee te winnen, al hoort die niet bij de eerste plaats. Zo wordt de B-jeugd in het voorjaar van 1992 tweede achter Purmerend en de D-jeugd tweede achter De Pioniers (Alkmaar). Daardoor gaan er twee ‘plaquettes’ naar de Hoornse prijzenkast; links die van het B-team.

1993
Op Caïssa's jaarvergadering van 7 september wordt besloten een schoonheidscommissie in te stellen. Peter Doggers, Wilko van der Gracht en Arend Stapel nemen daarin zitting. De drie beoordelen alle partijen van Caïssa-spelers die zij onder ogen krijgen; hetzij ingeleverd dan wel opgenomen in het clubblad. In de zevende ronde (26 oktober) speelt Co Buysman met zwart tegen Jan Kuin. Hij laat in het middenspel zijn dame enkele zetten instaan ten faveure van mat achter de paaltjes en heeft na dameruil een sterk toreneindspel dat tot winst leidt. Die partij wordt bekroond met de eerste schoonheidsprijs van Caïssa.

1994
Het NHSB-seizoen 1993-1994 levert een unieke ontknoping op. Caïssa en GZ/De Eenhoorn plaatsen zich voor de finale van het bekertoernooi. Niet eerder is het voorgekomen dat twee clubs uit één plaats om de NHSB-cup spelen. In Beverwijk geldt Caïssa, de kersverse kampioen van de tweede klasse A, als outsider in een veld met drie promotieklassers. Het wint met 2½-1½ van Purmerend 2, terwijl de stadgenoot dezelfde uitslag boekt tegen VHS 2 (Haarlem). En zo zitten acht bekenden tegenover elkaar in de eindstrijd. Dienie van den Berg tegen Nico Hauwert, Timo Bijkerk tegen Jerrel Thakoerdien, Fred Avis tegen Alexander Geerts en Aad Laan tegen Wilko van der Gracht. GZ/De Eenhoorn zegeviert met 1-3 en wordt voor het eerst in zijn jonge bestaan bekerwinnaar.

1995
Alexander Balk en Johan Jong zijn in de nacht van vrijdag 13 op zaterdag 14 oktober tot 1.00 uur bezig om de speelzaal in te richten. HSV De Eenhoorn houdt in cultureel centrum De Huesmolen zijn eerste Bischoff-jeugdtoernooi. Het wordt een groot succes, zoals in onderstaande tekst in het Westfries Weekblad van vier dagen later te lezen is. Er zullen nog negentien edities volgen en in de loop der jaren schrijven talrijke jeugdschakers die later de Noord-Hollandse top halen, zich in.

1996
Promotie naar de landelijke competitie is voor GZ/De Eenhoorn verschillende keren dichtbij geweest, maar één beroerde wedstrijd verknalde even vaak het succes. In 1996 lukt het wel. Het sterkste achttal – er is ook een tweede team in de promotieklasse – wint op acht van de negen zaterdagen en verliest alleen van concurrent 0-0-0 2. De Alkmaarders hebben zich vergaloppeerd aan HWP (verlies) en Het Witte Paard 2 (gelijkspel), maar houden op 2 maart de koploper met 5½-2½ achter zich. Een van de twee Eenhoornse winstpartijen komt van Bert Meester.

1997
Nederlands kampioene Erika Sziva luistert Caïssa’s jubileum in 1997 op. Op dinsdag 14 januari is er in wijkcentrum Kersenboogerd eerst een door clublid Leen Parlevliet verzorgd heerlijk buffet, daarna zetten 66 leden zich aan de schaakborden. Caïssa-kampioen Wilko van der Gracht is simultaangever voor 31 spelers met een lagere rating en komt tot een fraaie score van 24 winstpartijen en zes remises. Eeika Sziva stuit op veel tegenstand tijdens haar rondjes langs 35 borden. Bas van den Berg, Rob Bouwman, Arie Bruidegom, Erik Leito, Willem Meyles, Erik Romkes, Arend Stapel en Rob Thijssing winnen van haar, terwijl nog eens elf spelers de nationaal kampioene een halfje afsnoepen.

1998
Medio februari kroont Etienne Goudriaan zich tot NHSB-kampioen bij de ‘jeugd geboren in 1990’. Een van zijn winstpartijen is tegen Tobias Hendriks. Jeugdtrainer en begeleider Lex Griffioen schrijft er over in Caïssa Schaaknieuws van die maand. ,,De tegenstander van Etienne is een talent van Lange Rochade. Als u de partij naspeelt, bedenkt u zich dan dat de hele partij nog geen kwartier duurde. De opening tot de tiende zet vergde ongeveer 20 seconden. Daarna dacht de zwartspeler kort na om te kijken of hij stukverlies kon voorkomen. Daarna in recordtempo naar de zeventiende zet, waar Etienne voor het eerst nadacht. Daar redde hij schitterend de partij, want wij zagen het even niet zitten, maar hij gaf gewoon een stuk terug. Een grappig moment is de 25ste zet, want ze schaakten allebei zo snel dat ze beide niet zagen dat de schaakgevende toren gewoon geslagen kon worden.’’

1999
Caïssa begint het bondsseizoen 1998-1999 niet als favoriet, maar de eerste wedstrijd (tegen De Groene Zes; het samenwerkingsverband met De Eenhoorn is beëindigd) levert een ongekende 7-1 uitzege op. De ploeg zal een van de zeven duels verliezen en verovert met vier punten voorsprong op Purmerend 3, Castricum en KTV 2 de titel in de tweede klasse B. Opvallend is dat er geen enkele invaller is ingezet. In de laatste wedstrijd, thuis tegen Vredeburg, wordt het ook 7-1 en krijgen de kampioenen in De Huesmolen een warm onthaal. Er is een speciaal spandoek gemaakt – zelden vertoond in de schaakwereld – en er zijn bloemen en een kampioensdrankje.

2000
De slotronde van de eerste klasse A kent in het seizoen 1999-2000 een grote spanning. Caïssa kan nog tweede worden, maar ook degraderen. Hetzelfde geldt voor Bergen dat op 28 maart de laatste tegenstander is. Beide ploegen weten bovendien dat ze zich met een gelijkspel verzekeren van handhaving. Een aantal jaren eerder is Caïssa al eens bestraft voor het afspreken van een papieren uitslag en daarom reist de Bergense ploeg gewoon naar Hoorn om echt te schaken. Hoewel, echt! Na een uur komt het eerste remise-aanbod en even later besluiten beide teamleiders dat de overige zeven partijen eveneens geen winnaar krijgen. Op dezelfde avond zegeviert Krommenie verrassend, waardoor Caïssa bij een 3½-4½ verlies zou zijn gedegradeerd en Bergen bij een 3-5 nederlaag.

2001
Westfriese schakers doen het in een periode van vijftien jaar (1987-2002) goed op het kampioenschap van de Noordhollandse Schaakbond. Daan Zult verovert in 2001 de titel, voor de tweede keer. In de slotronde verslaat hij regerend vice-kampioen Fred van de Klashorst en blijft Pieter Hopman een half punt voor. Bekende oud-NHSB-kampioenen zijn Michael Wendarmin, Dimitri Reinderman, Peter van den Brink, Niek Narings, Mark van Ojik, Alexander Geerts en Peter Doggers, terwijl Martijn Monteban een jaar later de opvolger wordt van Daan.

2002
Voor de penningmeesters levert het seizoen 2001-2002 extra werk op. Op 1 januari 1999 is de euro ingevoerd, maar daarna merken de meeste inwoners van de Europese Unie er niets van. De nieuwe munt wordt voor boekhoudkundige activiteiten gebruikt en in het elektronisch betalingsverkeer. Per 1 januari 2002 komen er in twaalf EU-landen (ook Nederland) bankbiljetten en munten van de euro. Op veel bankafschriften die rond de jaarwisseling bij Caïssa en HSV De Eenhoorn binnenkomen, staat bij de getypte bedragen in guldens ook het eurobedrag.

2003
Hoewel HSV De Eenhoorn over een flink aantal talenten beschikt, wil het op het Westfries kampioenschap niet erg lukken. In 2003 is Ron Deen pas de tweede speler van de club die de titel verovert. Nico Hauwert ging hem in 1995 voor. Beide clubgenoten zitten in de tweede ronde tegenover elkaar en de derby levert Ron een van zijn zes winstpartijen op. Daarna speelt hij tegen Arnold Edeling die zich naar eigen zeggen met zoon Jeroen (die in 2002 zijn entree bij De Eenhoorn heeft gemaakt) dertig uur heeft voorbereid. Het helpt de routinier van Attaqueer niet. Ron verslaat ook Tom Balla en in de slotronde Peter van Waert. Hij heeft anderhalf punt meer dan Wouter Waagmeester (de enige die de kampioen op remise houdt) en Arnold Edeling.

2004
Het 22^e pinkstertoernooi van het Bussums Schaakgenootschap levert een spectaculaire eindstand op. Vijf spelers delen met 5½ punt (zeven ronden) de eerste plaats. Het zijn de grootmeesters Lev Gutman, Normunds Miezis en Friso Nijboer, internationaal meester Leon Pliester en de titelloze Peter Doggers. De Eenhoorn-vertegenwoordiger wint vier partijen en speelt driemaal remise, onder meer in de slotronde tegen Pliester. Zijn TPR is 2520. In het clubblad schrijft Peter: ,,Schaken is soms gewoon een kwestie van allerlei dingen bij je tegenstander aanvallen.’’

2005
Na tien weekendtoernooien (AKN) begint de Haarlemse schaakvereniging HWP in 2005 met het organiseren van twee tienkampen, waarbij in de hoofdgroep sterke jeugdspelers de kans krijgen om een IM-norm te halen. Er is ook een uitdagersgroep; de winnaar promoveert. Ardjan Langedijk is naast speler van HSV De Eenhoorn tevens lid van HWP en levert een knappe prestatie door in de uitdagersgroep met Raoul van Ketel op de eerste plaats te eindigen. Beiden blijven ongeslagen: viermaal winst, vijf remises.

2006
Op 14 augustus 2006 worden handtekeningen gezet onder een sponsorcontract van De Eenhoorn met NSI, Nieuwe Steen Investments. In de bondscompetities zal de club de naam NSI/De Eenhoorn dragen. Door de overeenkomst – die drie seizoenen zal duren – kan de vereniging elektronische borden kopen en meegaan met de tijd. Het live volgen van (inter)nationale partijen op die manier is al gebruikelijk, hoewel dat nog niet gebeurt in de KNSB-competitie. Daarmee wil De Eenhoorn de eerste in Nederland zijn. Een kleine twintig jaar later heeft onze club nog steeds plezier van de liveborden.

2007
De Eenhoorn heeft in het kader van 650 jaar stadsrechten voor Hoorn bij de KNSB de organisatie aangevraagd van de nationale bekerfinale, terwijl ook de ontknoping van het bekertoernooi van de Noordhollandse Schaakbond in De Huesmolen plaatsheeft. Beide evenementen zijn op zaterdag 19 mei. Er is in de Regenboogzaal een oud-wereldkampioen te bewonderen: Roestam Kasimzjanov. Hij heeft in 2004 de mondiale titel veroverd. In Hoorn is de Oezbeekse grootmeester kopman van HMC/Calder. De favoriete ploeg uit Den Bosch wint zijn wedstrijd uit de halve finale en verslaat in de cupfinale LSG met 2½-1½. Kasimzjanov wint zijn beide partijen.

2008
Wedstrijdleider Gerard Groot verwelkomt op de tweede dinsdag van 2008 (8 januari) liefst 53 deelnemers voor het snelschaakkampioenschap van Caïssa. Hij kan zich niet herinneren eerder zoveel deelnemers te hebben gezien en hij kan het weten, want vanuit de hoogte spreekt hij zijn openingswoord uit en heeft zo een goed overzicht op alle aanwezigen. Gerard herstelt van een blessure en is met een kruk naar De Huesmolen gekomen. Om zich zo goed mogelijk verstaanbaar te maken gaat hij op een stoel staan. Na de balanceeract speelt hij zelf een goed snelschaaktoernooi. De titel gaat overigens, dankzij het onderling resultaat tegen nummer 2 Peter Holscher, naar Ronald Ritsema.

2009
Een jaar na zijn zege in groep 3 eindigt Seréyo Bekkink in 2009 ook bovenaan in groep 2 van het open Hoorns kampioenschap. In de derde ronde delft Bart Voorn het onderspit tegen hem en zal met een punt achterstand (6½ om 5½) op de tweede plaats eindigen. Er is toch weer een Bekkink in groep 3: vader Roy. Met vijf punten wordt hij tweede, achter de onaantastbare Jan Smink die honderd procent scoort.

2010
Het lenteveteranenkampioenschap van de NHSB krijgt op 21 april een zinderende ontknoping in groep B. Zes van de achttien spelers zijn lid van de organiserende vereniging Caïssa en twee van hen – Jan Haijer en Aad Laan – treffen elkaar in de slotronde. Er is een mogelijkheid dat zes spelers bovenaan eindigen en de beide routiniers behoren tot de kanshebbers. Maar dan moet Jan wel winnen. Kort voor zijn 88^e verjaardag lukt dat niet. In een eindspel met lopers van ongelijke kleur moet hij, met een pion minder, remise accepteren. Die levert Aad de eerste plaats op.

2011

Het is de laatste avond van het schaakseizoen, er staat niets meer op het spel en dan zie je boven op de kapstok een helm liggen. Aan humor nooit gebrek bij Herman Muller die op 7 juni als Helman aan zet is in de slotronde van het open Hoorns kampioenschap.

2012
In het seizoen 1988-1989 is de NHSB gestart met het huidige bekertoernooi. Caïssa is zelden een cupfighter geweest, maar haalt in 1994 opeens de finale. Stadgenoot GZ/De Eenhoorn is daarin wat sterker (1-3). Achttien seizoenen later is Caïssa weer finalist. Op 16 juni is sprake van een bijzondere wedstrijd. Die tegen Chess Society Zandvoort is de laatste van Caïssa dat twee weken later ophoudt te bestaan en met De Eenhoorn verder gaat als Caïssa-Eenhoorn. Het wordt een ongekend afscheidsduel, want Peter Holscher, Marten Ploeger, Erik van Tooren en Bart Voorn brengen een hoofdprijs naar Hoorn. Na de 2-2 treedt de schrapregel in werking en omdat Caïssa aan het vierde bord heeft verloren (die uitslag wordt als eerste geschrapt), wint het de beker.

2013
Een gebreid schaakspel, de aankleding is gemaakt door Briggus Dropsie en Brenda Schmitz, is een attractief onderdeel van het wildbreiproject van de Hoornse kunstenares Helma van Kleinwee. Het staat op een zonnige zondag 25 augustus op de Roode Steen en honderden toeristen en bezoekers van de binnenstad maken foto’s. Sommige spelen een partijtje. De Caïssa-Eenhoorn-leden Co Buysman en Robbert van Dijkhuizen zijn gastheren en vooral veel kinderen vermaken zich met de unieke schaakstukken.

2014
Even tellen. Liefst 26 toeschouwers staan rondom de partij Dragan Skrobic – Sjoerd Plukkel. En het is niet eens een strijd om de eerste plaats. Het snelschaakkampioenschap van de NHSB wordt voor het laatst in De Huesmolen gehouden; de organiserende vereniging Caïssa-Eenhoorn verhuist een paar maanden later naar De Kreek. Na 450 vijfminutenpartijen wordt Christov Kleijn (Kennemer Combinatie) als kampioen gefeliciteerd. Dragan en Sjoerd, clubgenoten bij De Wijker Toren, eindigen als respectievelijk tiende en 35^e; in een veld van 61 vluggeraars.

2015
Jan Timman is een van grootheden in de Nederlandse schaakgeschiedenis. En af en toe in De Kreek te bewonderen, als zijn club Wageningen een uitwedstrijd heeft tegen Caïssa-Eenhoorn. Zoals op 7 maart. De grootmeester neemt het als kopman op tegen Daan Zult. Het is zijn eerste optreden in Hoorn en draagt met zijn overwinning een steen bij aan de 4½-5½ zege van de gastploeg. Beide teams eindigen in de middenmoot.

2016
Vier dagen eerder zijn ze gehuldigd voor hun eerste plaatsen op het open Hoorns kampioenschap, op 11 juni is het zittend sporten op een andere manier. Nick Manshanden en Robin Duson en nog acht deelnemers fietsen namens Caïssa-Eenhoorn mee in de Rabobank-sponsortocht. Het tiental verdient zo € 250 voor de vereniging. Een van hun clubgenoten rijdt met een schaakbord met het silhout van Westfriesland als stelling erop. Op een slecht stuk weg bij Spierdijk rammelt de dame eraf, maar een tube lijm is meegenomen en bij de eerstvolgende stempelpost wordt het belangrijkste stuk weer vastgeplakt. Zonder de dame zou er een gat in de Westfriese Omringdijk zijn. Die tijd ligt inmiddels ver achter ons.

2017
Nog nooit is een speler of speelster van onze vereniging in het klassieke schaak Nederlands kampioen(e) geworden, maar in 2017 is het zo ver. De 14-jarige Robin Duson verovert de nationale titel bij de meisjes tot en met 16 jaar. En hoe! Ze wint alle – zeven – partijen. Op 29 april, een kleine vijf jaar nadat ze voor het Stap 2-examen is geslaagd, feliciteert Marco Out, burgemeester van Assen, haar. In het Van der Valk Hotel Assen overhandigt hij aan het Caïssa-Eenhoorn-talent de kampioensbeker. Een paar maanden later zal ook de gemeente Hoorn Robin huldigen.

2018
Caïssa-Eenhoorn keert weer terug naar de landelijke eerste klasse. De ploeg wordt in een spannende competitie kampioen van 2B door onder meer alle naaste concurrenten te verslaan. Het verliest van Caïssa 2 (zevende) en levert een punt in bij het gedegradeerde ZSC-Saende. Voor de vierde keer promoveert de ploeg naar het op een na hoogste nationale niveau. In de kampioenswedstrijd tegen Santpoort – in Velserbroek – doet zich een curieus moment voor. Wim Laurens Gravemaker, opponent van Henk-Jan Visser, staat onder grote druk en zet zichzelf met 22. … Kg7 schaak. Beide spelers missen de onreglementaire zet, waarna de partij in remise eindigt.
Bij een gelijkspel is de titel binnen. Als het Hoornse achttal met 0-4 voor staat, oogt Henk-Jan desondanks wat onrustig. Hij is nog bezig, krijgt een remise-aanbod en vraagt teamleider Tom Balla: ,,Wat moeten wij nu doen?’’ Het antwoord van Tom: ,,Dat moet je zelf weten, maar ik haal vier bier.’’

2019
Sinds 2007 is het Huttontoernooi een Nederlands schaakkampioenschap. Er wordt door de jeugd in vijf leeftijdscategorieën gespeeld en in iedere groep kan de titel ‘Kampioen van de regionale bonden van Nederland’ worden veroverd. Het aantal punten van alle groepen samen levert de succesvolste bond de titel ‘Huttonkampioen van de regionale bonden van Nederland’ op. De jeugdschakers van de Noordhollandse Schaakbond zorgen voor een geweldige prestatie door liefst vijf keer – inclusief het totaalklassement – op de eerste plaats te eindigen.
Caïssa-Eenhoorn is op 12 oktober namens de Noordhollandse Schaakbond de organiserende vereniging. Ruim 130 kinderen schaken in scholengemeenschap Copernicus. Robbert van Dijkhuizen, bestuurslid jeugd bij Caïssa-Eenhoorn en deze zaterdag toernooidirecteur, heeft de steun van een flinke groep medewerkers om er een geslaagde dag van te maken. Ze zijn gemakkelijk te herkennen, want ze dragen een wit of zwart shirt met NHSB-logo. Robbert zelf en Anton Bakels, Sander Bischoff, Chris Brinkhuis, Tanja en Piet Duson, Joost Goedbloed, JP Hendriks, Tom Kerkhoff, Sernin van de Krol, Michaël van Liempt, Gilles Provoost, Chris de Saegher, Alesha Smit en Ben Takken moeten een behoorlijke inspanning leveren om in het grote gebouw alles goed te laten verlopen. Er zal door hen gezamenlijk vele kilometers zijn afgelegd. In dit gezelschap maken Robbert en Michaël overigens een supertrio vol. Zij hebben Hutton-ervaring als deelnemer, als teamleider en nu ook als organisator.

2020
COVID-19 kan het Oscar Romero Open Hoorns niet breken. Vrijwel alle sportevenementen hebben een gat in hun eregalerij, omdat ze door corona in 2020 – en voor vele ook in 2021 – werden afgelast. Op 28, 29 en 30 augustus is het weekendtoernooi van Caïssa-Eenhoorn, waaraan het NHSB-kampioenschap is gekoppeld, het eerste schaaktoernooi in Nederland dat na de uitbraak van het virus (en de maatschappelijke stilstand) wordt gehouden. De driedaagse is ruim een maand voor de start uitverkocht, met 94 deelnemers is sprake van een Hoorns record. Beide titels gaan naar Liam Vrolijk, topspeler van Kennemer Combinatie.

2021
De zomer van 2021 staat voor de jeugd in het teken van online NK’s. Zo neemt Stella Duson deel aan het Nederlands kampioenschap voor de meisjes tot en met 16 jaar. Het Caïssa-Eenhoorn-talent speelt een aantal goede partijen, maar is in de afronding minder fortuinlijk. Een mooi initiatief is het op de computer analyseren door grootmeester Jan Werle en KNSB’s jeudschaak- en schoolschaakpropagandist Niels van der Mark. Op de foto staan ze stil bij een cruciale fase in Stella’s partij tegen Rolinde de Heijer. Niels is van 1995 tot zijn verhuizing naar Doetinchem in 2012 lid geweest van onze vereniging.

2022
De KNSB-competitie 2021-2022 loopt door corona-afgelastingen uit. En Passant uit Bunschoten-Spakenburg heeft bekend gemaakt zich uit de meesterklasse terug te trekken, waardoor de beste nummer 2 van beide eerste klassen zal promoveren. Op 11 juni speelt Caïssa-Eenhoorn, derde op de ranglijst, zijn laatste wedstrijd tegen Zukertort Amstelveen dat op de tweede plaats staat. Dan is duidelijk dat een van de twee als derde ploeg – naast de kampioenen van 1A en 1B – de stap naar ’s lands hoogste klasse zal maken. Het Hoornse tiental moet winnen. Omdat de topper buiten Caïssa-Eenhoorns seizoen (dat loopt tot en met de laatste dinsdag van mei) valt, wordt er gespeeld in het binnenstadcafé Chez Dick.Een prachtige zaal, maar de uitslag wordt minder prachtig. De gasten zegevieren met 4-6.

2023
Na honderden partijen en honderden wedstrijden viert onze vereniging op 15 januari haar honderdste verjaardag. Er is in die eeuw, op allerlei gebied, veel gebeurd en gelukkig hebben talrijke clubgenoten in al die jaren veel vastgelegd. In notulen, in verslagen, in notatieboekjes, in foto’s. Daardoor is het mogelijk geworden om het jubileum te vieren met een speciaal boek: ‘Tot In- en Uitspanning’. Over honderd jaar clubhistorie en over tweehonderd jaar schaakgeschiedenis ins Hoorn.