Een terugkeer zonder succes

Na een kleine twee jaar afwezigheid is Caïssa-Eenhoorn 3 teruggekeerd in de landelijke competitie. De ploeg is sterker dan in het seizoen 2021-2022, maar trof in Volendam een gerenommeerde tegenstander. Op alle borden hadden de gastschakers een hogere rating en het resultaat (2½-5½) was geen verrassing.

Jeroen Smit, Volendams langste schaker (en ook basketballer) en zwartspeler Ger Roos zijn bezig met de langste partij van de zaterdag.

In het voorjaar van 2022 trok Caïssa-Eenhoorn 3 zich terug, omdat het bemannen van het achttal te veel problemen opleverde. Het effect van de COVID-19-uitbraak was nog merkbaar. Het basisteam telde zeven namen, waardoor de eerste wedstrijd al incompleet werd gespeeld. Vier keer kwam de ploeg in actie en in die duels moest zesmaal een beroep worden gedaan op een invaller.

Met hernieuwd enthousiasme – zowel voor de KNSB- als voor de NHSB-competitie zijn drie teams aangemeld – en weer terug op vijfdeklasseniveau trad Caïssa-Eenhoorn 3 zaterdagmiddag in De Kreek aan tegen Volendam. De thuisploeg had een gemiddelde rating van 1622, de Volendammers zaten met 1794 een stuk hoger.

Aan de laatste wedstrijd tegen Volendam bewaart één team van de Hoornse schaakvereniging goede herinneringen. Op 1 april stelde Caïssa-Eenhoorn 2 in het IJsselmeerdorp het kampioenschap van de vierde klasse D veilig door met 4½-3½ te zegevieren. Aan thuisploegzijde deden Jeroen Smit, Jan Tol, Henk Veerman, Jan Veerman ‘Verdi’ en Frans Vlugt toen mee en dit vijftal nam met Reinier Bodemeijer, Michel Molenaar en Erik Steur zaterdagmiddag revanche voor de nederlaag van een half jaar geleden. Het was een ploeg met liefst 21 clubtitels op zak. Volendam heeft een flink aantal sterke spelers en dat blijkt uit het overzicht van clubkampioenen (Jan Veerman ‘Kluit’: dankjewel); de eindzege gaat regelmatig naar een ander. Reinier Bodemeijer is met zeven kampioenschappen recordhouder. Regerend clubkampioen Jan Tol heeft vier titels en van de overige spelers die tegen ons derde actief waren, zijn ook Frans Vlugt (vijf), Jan Veerman ‘Verdi’ (drie) en Henk Veerman (twee) in de clubcompetitie van Volendam bovenaan geëindigd. Aan Hoornse zijde gold dat voor Fred Avis (2010) en Roy Kerkhoven (2018).

Jan Tol, regerend clubkampioen van Volendam, neemt het aan het eerste bord met wit op tegen Roy Kerkhoven, oud-clubkampioen van Caïssa-Eenhoorn.

Caïssa-Eenhoorn 3 heeft geen moment kans gehad op een beter resultaat. Steven de Waart en Henk Veerman waren als eersten klaar. Aan het zesde bord leek de Volendammer het initiatief te nemen. Zijn dame op a5 zette een paard in de penning en met 12. … Ld4 werd de witte vorstin aangevallen. Het andere Hoornse paard had met een sprong naar d2 de penning geëlimineerd en opeens zat een vork op beide zwarte stukken in de stelling. De aanvalskracht verzwakte, waarop beide spelers remise overeenkwamen.

Henk Veerman valt met zijn paard op g4 de onverdedigde loper op e3 aan. Steven de Waart zal zijn dame naar d2 spelen.

Na de korte partij is er voldoende tijd om te analyseren.

Jelle de Jong (zwart) onderschatte een aanval van Jan Veerman ‘Verdi’ op de koningsvleugel. De jonge Hoornaar wilde via een afruil de druk op zijn stelling verlichten en dat kostte hem de kwaliteit en een pion. Hij hield het nog wel twintig zetten vol, maar de Volendammer heeft voldoende ervaring om van het buitenkansje te profiteren en gaf wit geen enkele mogelijkheid terug in de partij te komen.

 

Ook Nizar Alayoubi verloor. Tegen invaller Michel Molenaar ging de strijd gelijk op en met de stelling onder controle trok hij met 19. … f5 ten aanval. Wit reageerde vooral met 22. Pf4 prima. Veld e6 lonkte en na paardruil kwam daar een pion op te staan die de dame en de toren op f7 vorkte. Nizar schatte de afwikkeling niet goed in en keek meteen tegen een hopeloze stelling aan. Met een loper minder moest hij verder en werd op de 47e zet verrast door de matzet. Michel nam zo met succes afscheid van schaakclub Volendam. Hij verhuist vandaag naar Oostenrijk en bezorgde met zijn laatste partij zijn ploeg een geruststellende ½-2½ voorsprong.

Nizar Alayoubi aan zet tegen Michel Molenaar.

Michel Molenaar wint zijn laatste partij bij Volendam en bezorgt zijn ploeg een geruststellende voorsprong.

De matzet (47. Tg7#) is uitgevoerd. Nizar haalt de toren weg en wil meteen weten wat hij had moeten spelen om die zet te voorkomen.

Aan het achtste bord debuteerde Alex Swart voor Caïssa-Eenhoorn 3 in de landelijke competitie. Vorig seizoen had hij in het NHSB-viertallenteam van zijn vereniging drie uit drie gehaald, maar schaken onder de vlag van de KNSB is van een andere orde. Zeker als je tegen Frans Vlugt, een grootheid in de Volendammer schaakwereld, speelt. De Edamse routinier was in 2004 de eerste kampioen van het veteranenkampioenschap van de Noordhollandse Schaakbond dat in Hoorn werd gehouden. In 2015 volgde de tweede titel en tussen de bedrijven door waren er ook nog drie tweede en twee derde plaatsen.

Tegen ervaren schakers als Frans kun je je niets permitteren. Alex bood knap tegenstand en ging met een gezonde stelling het middenspel in. Er was veel licht materiaal geruild. Met 18. … Tad8 nam zwart bezit van de open d-lijn en dat wilde de Caïssa-Eenhoornaar niet toestaan. Zijn oplossing pakte echter verkeerd uit. De dame op c2 was verdediger van een loper en na 19. Td1 ook van de toren. Die overbelasting kostte hem het lichte stuk. Toen nog meer materiaalverlies dreigde, gaf hij gedesillusioneerd op.

Alex Swart (rechts) is bezig met een goede partij tegen Frans Vlugt, maar zal op de twintigste zet een stuk verliezen.

Reinier Bodemeijer werd de matchwinner. Met zijn overwinning op David Groen bracht hij zekerheid over de wedstrijdzege: ½-4½. De clubkampioenrecordhouder van Volendam zette de witspeler snel onder druk en won al vlot een centrumpion. David probeerde met tegenacties zijn opponent in verlegenheid te brengen, maar die mislukten omdat de Volendammer stukken beter stonden opgesteld. Wit mocht met name diagonalen niet blokkeren om vluchtvelden te behouden. Een kwaliteitsoffer hielp niet en met een tweede kwaliteitsverlies in aantocht staakte David zijn verzet.

Reinier Bodemeijer, recordclubkampioen van Volendam, is benieuwd of Jan Tol, de huidige clubkampioen, de opening tegen Roy Kerkhoven (links, staand) goed is doorgekomen.

Viervoudig en regerend Volendammer clubkampioen Jan Tol nam het op tegen Roy Kerkhoven die vijf jaar geleden bij Caïssa-Eenhoorn die titel veroverde. Beide kopmannen zorgden voor het nodige spektakel. Zwart had een pion geofferd voor ruimte op de damevleugel en daar gingen heel veel stukken naar toe. Maar de verdediging van Jan zat goed in elkaar. Het leverde hem kwaliteitswinst op b4 op en de Bobeldijkse aanval stagneerde. De strijd kreeg een onverwacht einde. Er was wat witte activiteit op de koningsvleugel en na het geforceerde 26. Lxe7 werd … Ld3 een vervelend zetje. Een loperpaar op naast elkaar gelegen diagonalen is altijd sterk en Roy had de zwartveldige op g7 staan. De Volendammer dame werd belaagd en wit moest ook een achtergebleven pion op b3 in de gaten houden. Hij gaf de kwaliteit en keek ineens tegen een beroerde stelling aan. Na het opnieuw geforceerde 28. Tf1 bleek na Roys slotzet opeens dat de witte loper op e7 geen vluchtvelden had. De eerste partijzege voor de thuisploeg was binnen.

Langzamerhand nadert de ontknoping in de partij van de kopmannen. Roy Kerkhoven staat de kwaliteit achter en zal 20. ... Pe6 spelen.

Fred Avis was aan Caïssa-Eenhoorn-zijde de enige die een half jaar geleden in Volendam deel uitmaakte van de Hoornse kampioensploeg en zaterdagmiddag weer tegen Volendam speelde. De oud-clubvoorzitter is herstellende van een voetblessure en was met krukken de speelzaal binnengelopen. Aan het tweede bord stuitte hij op Erik Steur die een kleine tweehonderd ratingpunten meer had. Voor Fred is dat geen probleem; de kracht van zijn opponent beïnvloedt zijn strijdlust nooit. Met zijn bekende aanval (Trompowsky) nam hij het initiatief dat tot serieuze aanvalskansen op de koningsvleugel leidde. Eén toren al op de half open h-lijn, de dame keek naar veld h7; het was voor zwart opletten geblazen. De aanvallende acties leverden echter geen succes op en gaandeweg begon de Volendammer zich te roeren. Zijn koning wandelde van g8 naar het veilige b8. Na een fase met veel gemanoeuvreer viel de beslissing, kort nadat Erik zijn torens op de open c-lijn had verdubbeld. De Hoornse dame nam op c1 bepaald geen ideale positie in, met voor een zwarte loper op c4 verschillende mogelijkheden voor een aftrekaanval. Ze verplaatste zich naar d2, maar met 50. … Lb5 maakte zwart ruimte om een toren op c4 neer te zetten. Met de dame op b6 en daar schuin achter de andere loper zat er ook een matdreiging op f2 in de stelling. Fred hield die diagonaal met een paard op d4 gesloten. Toen het stuk drie aanvallers kreeg en twee verdedigers had, was stuk- en partijverlies niet te voorkomen.

Fred Avis zoekt naar aanvalskansen in zijn partij tegen Erik Steur. Ploeggenoot Ger Roos zoekt mee.

Geblesseerd of niet, Fred laat zijn ploeg niet in de steek. ,,Je schaakt met je handen'', zal hij vermoedelijk denken.

Het schijnt dat Volendam als plaats kampioen van Nederland is als het gaat om het aantal kampioenen in het hoogste aantal verschillende sporten. Schrijver dezes was door zijn werk bekend met successen voor atleten, tennissers, turners, voetballers, wielrenners, zaalhandballers en zaalvoetballers, maar afgelopen voorjaar werd bij de gemeentelijke huldiging voor Nederlandse, Europese en wereldkampioenen uit Edam-Volendam ook bowlers, motoracers, schaatsers, schietsporters, volleyballers en zwemmers in het zonnetje gezet.

Dat de langste Volendammer schaker een basketballer is, mag dan geen verrassing zijn. Hij speelt ook nog eens de langste partij van de zaterdagmiddag. Caïssa-Eenhoorn – Krimpen aan den IJssel en Caïssa-Eenhoorn 2 – Amsterdam West zijn al afgelopen, als Jeroen Smit voor remise vecht tegen Ger Roos. Een week eerder behaalden de basketballers van Volendam de eerste zege in de landelijke tweede divisie ooit (87-68 tegen Jumpers) en Jeroen was met 32 punten topschutter.

Met een rating van 1840 stak hij ook boven Ger (1666) uit. Maar de secretaris van Caïssa-Eenhoorn staat in het prille begin van de clubcompetitie op de vierde plaats en is de man in vorm. Beide spelers hadden lang gerokeerd en de damevleugel en het centrum vormden het strijdtoneel. Er werd het een en ander geruild en voor het overgebleven materiaal (dame, torens en paard) had zwart meer ruimte tot zijn beschikking. Met een handig opzetje – zijn koning ging van b2 naar b1 om de tweede rij vrij te maken voor toren en dame – probeerde wit de aanvalslust van zijn opponent te temperen, maar na een afruil bleven alle torens over en had Ger een pion meer. Hij had nog eens veertig zetten nodig om dat voordeel te verzilveren. In een eindspel met een toren aan beide kanten en twee om drie pionnen ontstonden er, met weinig tijd op de klok, enkele remisemogelijkheden. De grootste na ruil van de laatste torens. Zwart had een vrijpion op b5 en die viel binnen het vierkant van de witte koning. Hij koos er echter voor om de f7-pion te veroveren. Na de Hoornse promotiezet speelde Jeroen 71. g7 en was één zet te laat voor remise. De Volendammer had op jacht moeten gaan naar de b-pion. Met de eindspeltechniek van Ger was niets mis en op de tachtigste zet had hij het bordpunt te pakken.

 

Zo zegevierden de Volendammers met 2½-5½, maar is er voor de thuisploeg één troost. Van de vier verliezende ploegen in de vijfde klasse F had Caïssa-Eenhoorn 3 de hoogste score.

Tijdens de eerste helft van Caïssa-Eenhoorn 3 - Volendam is er veel drukte om de borden, van mede-spelers en supporters zoals Bert Spil (rechts, staand).