Daar zit je dan, in je eerste bondswedstrijd voor Caïssa. Op maandag 7 december 1992 in het hoge noorden met het vierde meedoen tegen Julianadorp 2. Na een mislukte opening – Fritz geeft na negen zetten een ruime min twee aan – verliest de naast me zittende Frans Kragten plotseling. Ik schat Frans als een sterke schaker in en wat moet het worden voor het team, als hij al een nul incasseert? Om niet verantwoordelijk te zijn voor een tweede verliespartij reorganiseer ik met een uurtje anti-schaak mijn verdediging en speelt opponent Freek Pruis niet altijd de beste zet. Het komt allemaal goed. Caïssa 4 zegeviert met 7-1.

Frans Kragten (links) met nog drie oudgedienden van Caïssa-Eenhoorn: verder vlnr Bert Spil, Arnold van der Wolff en Fred Avis.

Het is een van de herinneringen aan Frans die door een verhuizing naar het zuiden des lands is gestopt bij Caïssa-Eenhoorn. Precies dertig jaar geleden is hij bij onze vereniging begonnen. Het seizoen 2021-2022 werd gisteravond in De Kreek uitgeluid met een gezellig avondje hands and brains en Frans vormde een duo met zijn schaakmetgezel Ton van Dijk. Mooie woorden van voorzitter Robbert van Dijkhuizen gingen hand in hand met een welgemeend applaus voor onze afscheid nemende clubgenoot.

Hij maakt op 11 februari 1992 zijn debuut in de clubcompetitie van Caïssa. Zijn negen opponenten van dat seizoen, in volgorde: Sam Sival, Nel van Heerden, Jeroen Oerlemans, Gerben Dijkstra, Caty Kaag, Erik Lepelaar, Kees Degeling, Gerard van de Cuylenborg en Nico van den Broek. Op zijn laatste vijf dinsdagavonden verovert Frans vijf punten. Daarna volgen nog ruim zeshonderd partijen. Welgeteld staan er 534 club- en 120 bondspartijen (Frans heeft veel beslissende punten binnengebracht) achter zijn naam.

Frans is jeugdtrainer geweest, sponsor, heeft zich ingezet voor het schoolschaken, is altijd een voorstander geweest van veel activiteiten bij de schaakvereniging en is een prima schaker. Wat dat laatste betreft: hij heeft twee keer de schoonheidsprijs gewonnen. Op 3 oktober 1995 geeft hij tegen Bart Doornweerd op de zeventiende zet mat; het is de kortste schoonheidspartij aller tijden. Wilko van der Gracht, Arend Stapel en Arnold van der Wolff vormen de schoonheidscommissie en ze beoordelen de partij met het klassieke stukoffer op f7 als Caïssa’s mooiste van het seizoen. Ook in de tweede ronde van de clubcompetitie 2017-2018 telt zijn witpartij tegen Peter van Waert niet veel zetten: 27. Na een avontuurlijke strijd van twee kanten is in de slotstelling duidelijk te zien dat Frans veel materiaal gaat winnen. Ditmaal vinden Co Buysman, Peter Holscher en Joseph Molenaar die partij de Jan Haijertrofee waard.

Schrijven over Frans Kragten is vooral herinneringen ophalen aan kleine voorvallen. Op donderdag 4 december 2008 staat voor Caïssa 3 de uitwedstrijd tegen Heerhugowaard 3 op het programma. De ruime wagen van Frans wordt ingezet als spelersbus. Een half uur voor vertrek vanaf De Huesmolen meldt Frank Tieken zich ziek af. Ik ga als invaller mee en het busje van Frans staat bij de ingang geparkeerd, als ik aan kom fietsen. Voor nestor Jan Haijer is een plaats voorin gereserveerd. Ik help Jan bij het instappen, maar draai de portier open tegen een gevoelige plek op de elleboog van Gerard Groot. Nog geen minuut later gooi ik met een harde klap de schuifdeur dicht en zitten enkele vingers van Gerard ertussen. Even lijkt het erop dat we alsnog met zeven man moeten afreizen, maar het loopt gelukkig goed af. Gerard toont karakter, verbijt alle pijn en verslaat in café De Swan Adri Maijers. Bijna iedereen wint overigens, alleen ik niet. Het wordt 2-6.

Op zaterdag 27 november 2010 staat de bondswedstrijd van Caïssa 3 tegen En Passant op het programma. Schaken op Texel, het is voor iedere speler van Caïssa een feest. De thuisploeg speelt in een zaaltje in hotel Den Burg, bijna recht tegenover de receptie. Geen lange rij met acht borden, maar de tafels zijn her en der opgesteld. Vier clubgenoten hebben hun eigen tafeltje, Erwin Brouwer en Frans Kragten zitten naast elkaar alsmede Aad Laan en ik. Rond half vier moet ik naar het hoteltoilet, een verdieping lager in het gebouw. Ik sta er slecht voor, kijk tegen een hopeloze stelling aan. Als ik terug in de speelzaal ben, blijkt mijn stoel bezet te zijn. Tijdens mijn wc-bezoek is mijn tegenstander een rondje gaan lopen en vervolgens op mijn stoel gaan zitten. ,,En, lukt het een beetje?’’ zegt de ook rondlopende Frans tegen hem, als hij de man en mijn hopeloze stelling ziet. Het lukt inderdaad een beetje. Hij neemt weer op de goede stoel plaats en even later gaan we beiden akkoord met remise. Hij vooral om de eerstvolgende boot naar Den Helder te kunnen halen.

Rapidschaker Frans Kragten (links) op het Anders dan Anders-toernooi van 2019 in actie tegen de met wit spelende Oostenrijker Magnus Zanon. Frans stond drie jaar eerder na drie ronden bovenaan met de grootmeesters Dimitri Reinderman en Vladimir Episjin, IM-speler Manuel Bosboom en de FM-spelers Pieter Hopman, Hing Ting Lai en Danny de Ruiter.

Frans heeft vaak de jaarvergaderingen bezocht en menigmaal ideeën naar voren gebracht. Zijn beste: rapidschaken aan de bar. Dat wordt, een aantal jaren geleden, rond middernacht meteen afgesproken met gastvrouw Desi. Frans en ik staan naast elkaar aan de tap, als hij het idee ter sprake brengt. Rapidpartijen en partijen voor de clubcompetitie zijn in de speelzaal, maar de gesloten tussenwand kan het rapidrumoer niet verstommen. Ook het huren van extra zaalruimte (de proeverij) helpt niet en Frans stelt voor om de rapidcompetitie in de ruimte bij de bar te verspelen. Het gaat om gezelligheid, vier bier is snel te bestellen en er is geen overlast voor de clubcompetitiespelers. Bovendien spaart het zaalhuur uit. Frans – hij heeft in 2013 met Erwin Brouwer en JP Hendriks de aanzet tot de rapidcompetitie gegeven – als clubman en ik als voorzitter ondernemen meteen actie en maken met Desi de afspraak om de volgende rapidavond in de barruimte te houden. Dat zorgt wat later binnen het bestuur voor het nodige tumult, want er is geen overleg gepleegd. Maar anno 2022 bevalt het iedereen en de sfeer is daar voor het rapidschaken prima.

Sfeer past zeker bij Frans. Op het jubileumtoernooi bij de viering van het 90-jarig bestaan vormt hij met Ton van Dijk, Ko van Gent, Wouter Strating en de jeugdspelers Stefan de Boer en Robbert van Dijkhuizen de ploeg ‘Leffe 4ever’. Voor de pauze staat er veel frisdrank op de tafels, maar daarna begint iedere wedstrijd met de yell ‘Leffe voor effe’ en gaan er onder aanvoering van Frans vier glazen Leffe de lucht in.

'Leffe 4ever' in 2012. Van voor naar achter Wouter Strating, Ton van Dijk, Frans Kragten, Ko van Gent, Robbert van Dijkhuizen en Stefan de Boer.

Nogmaals 2012. Frans in een gezellig onderonsje met Lex Griffioen. Wouter Strating luistert mee.

We zullen hem missen, als sympathieke clubgenoot en als sfeermaker. Misschien komt hij nog eens langs op een clubavond van Caïssa-Eenhoorn. Maar dan als Frans Kragten met een zachte g.